Một chuyến đi trào dâng cảm xúc hôm nay và ký ức Trường Sơn xưa.
MỘT CHUYẾN ĐI TRÀO DÂNG CẢM XÚC HÔM NAY
VÀ KÝ ỨC TRƯỜNG SƠN XƯA
Căn nhà – nơi ở từ những tháng năm trở về đời thường của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ Trưởng, nguyên Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn sau 5 năm kể từ khi ông qua đời nay đã được con cháu của ông cải tạo nâng cấp và đã dành phần không gian trang trọng nhất để làm Phòng lưu niệm – nơi lưu giữ và tái hiện về thân thế và sự nghiệp của ông. Sau khi hình thành – Sự kiện đầu tiên Phòng lưu niệm của Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên đón nhận đó là sự kiện đặc biệt – Tiếp nhận tấm danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân” mà Trung tướng được Đảng và Nhà nước truy tặng vào ngày 13 tháng 12 năm 2024.
Từ ý tưởng của cựu Chiến sĩ lái xe Trường Sơn – Lê Hồng Huân, Phó Ban Tuyên truyền Thi đua Hội Trường Sơn Việt Nam; Từ nguyện vọng ấp ủ bấy lâu nay của cựu Nữ Chiến sỹ Trường Sơn – Dương Thị Thơm, Ủy viên Ban Thường vụ Hội Trường Sơn tỉnh Ninh Bình và một số anh chị em cùng có niềm mong mỏi ấy... Sáng ngày 27 tháng 12 năm 2024 – Nhóm anh chị em chúng tôi do anh Lê Hồng Huân dẫn đầu đã đến thăm Phòng lưu niệm của Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên. Thật lấy làm vinh dự khi mà chúng tôi được coi là những tập thể và cá nhân trong nhóm đầu tiên đến thăm Phòng lưu niệm của Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên.
Đón chúng tôi từ cổng căn nhà là anh Nguyễn Sỹ Hưng – Con trai cả của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên. Tại đây việc đầu tiên anh chị em chúng tôi thực hiện – đó là dâng hương tại phòng thờ tư gia – nơi có bức di ảnh của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên. Thật xúc động sau khi anh Nguyễn Sỹ Hưng thắp hương trao cho mỗi người trong đoàn một nén và chúng tôi lần lượt tiến tới trước Ban thờ để dâng hương, sau khi mọi người trở về vị trí nghiêm trang, anh Hưng hướng lên Ban thờ thỉnh cáo Tổ tiên rồi hướng về bức di ảnh của cha mình – Trong nghẹn ngào cảm động anh thưa với người cha kính yêu của mình về sự có mặt của đoàn chúng tôi, thật xúc động khi nghe trong chuỗi lời thưa với cha mình anh Hưng có câu: “... Cha ơi! các anh các chị là đồng đội của Cha đây...”.
Dâng hương tưởng nhớ khi về lại căn nhà – Nơi bình sinh sống và làm việc của vị Tư lệnh kính yêu của mình đã được anh chị em chúng tôi “hoạch định” trong chương trình chuyến đi một cách hài hòa và thận trọng vì chắc rằng khi còn sống cũng như khi xa cõi trần – Tư duy sống và hương hồn của ông vẫn luôn đồng điệu một niềm mà thôi. Còn nhớ lần trước thềm xuân mới Đinh Dậu (2017) Hội Nữ Chiến sỹ Trường Sơn toàn quốc và Hội Nữ Chiến sỹ Trường Sơn tỉnh Nam Định tổ chức chuyến thăm và chúc xuân mới Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên, lần ấy tôi (Phạm Sinh) và anh Lê Hồng Huân có tham gia đi cùng, quà thăm hỏi và chúc mừng Trung tướng hôm ấy của cả 2 đoàn gồm có: Lẵng hoa nhỏ và tấm thiếp chúc năm mới của Hội Nữ CSTS toàn quốc; Túi gạo tám đặc sản Hải Hậu, Nam Định” của đoàn Hội Nữ CSTS tỉnh Nam Định. Khi đoàn trao hoa chúc mừng, nhìn vào lẵng hoa khi thấy có tấm phong bì, Trung tướng cầm lên tay và nói: Đây là cái gì ? nếu có tiền trong này thì cả hoa chú cũng không nhận đâu nhé, rồi ông trực tiếp mở phong bì ra khi thấy chỉ có tấm thiếp chúc tết ông mới mỉm cười và gật đầu nói: Nghĩa tình là Truyền thống của quân đội Nhân dân Việt Nam nói chung, của Bộ đội Trường Sơn nói riêng, ta phải giữ lấy Truyền thống vẻ vang và tốt đẹp đó, mặt khác chúng ta cũng phải hưởng ứng tư tưởng chỉ đạo của đồng chí Tổng bí thư về việc bài trừ hủ tục biếu quà trong lễ tết… Chưa dừng lại ở đó khi chị Trần Thị Thanh - Chủ tịch Hội Nữ Chiến sỹ Trường Sơn tỉnh Nam Định trình bày về việc xin được biếu ông 10 kg gạo quê Nam Định, Trung tướng nói: Cái này lại không được rồi - Các cháu đến thăm chú là quý lắm rồi, quà cáp mà làm gì. Khi ấy Nữ Chiến sỹ Trường Sơn Nguyễn Thị Kỳ đoàn Nam Định xin đáp lời ông rằng: 10 kg gạo thôi nhưng đây là hương vị xuân quê hương; là tấm lòng của chị em Nữ Chiến sỹ Trường Sơn Nam Định chúng con đấy ạ... Nghe chị Kỳ nói mãi ông mới Ừ… ừ rồi nói tiếp: Cảm ơn các cháu đã quan tâm đến chú, nhưng chỉ lần này thôi đấy nhé … Nam Định - ừ gạo Nam Định - Thời chiến tranh Nhân dân Nam Định gửi nhiều gạo vào Trường Sơn lắm đấy …
Câu chuyện kể trên là điều mà hôm nay đoàn chúng tôi phải lấy đó làm cân nhắc cho việc “cơ cấu” phần lễ phẩm dâng hương tri ân Trung tướng hôm nay. Thế rồi anh chị em chúng tôi đã đi đến quyết định lễ phẩm dâng hương hôm nay chỉ là một đĩa trái cây; một gói nhỏ Cốm làng Vòng gói bằng lá sen và sau đó có một thành viên đưa thêm ý tưởng kèm theo phần lễ phẩm kia là một sản phẩm mãi nằm trong ký ức mỗi người trong cuộc - hộp nhỏ lương khô – thứ mà thời trên chiến trường Trường Sơn Tư lệnh cũng như chiến sỹ thường sử dụng thay cho những bữa cơm thường ngày...
Sau phần dâng hương, anh Nguyễn Sỹ Hưng đưa đoàn chúng tôi sang thăm xem Phòng lưu niệm của Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên – Với một căn phòng không lớn chỉ khoảng 70m2, trong khoảng không gian khiêm tốn này những bức tượng, những kỷ vật và hình ảnh được sắp đặt theo từng chủ đề, chủ điểm rất khoa học và đẹp mắt. Anh Hưng “đóng vai” thuyết minh viên, tuy rất mới mẻ nhưng không cần có tài liệu gì trong tay anh vẫn thể hiện xuất sắc công việc này. Anh Nguyễn Sỹ Hưng cho chúng tôi biết: Do không gian trưng bày hạn hẹp nên còn nhiều kỷ vật và tác phẩm Văn học Nghệ thuật Trung tướng được trao tặng nhưng không thể trưng bày trong Phòng lưu niệm này được.Tại không gian trang trọng này anh Lê Hồng Huân và chị Dương Thị Thơm đã trao tặng phòng lưu niệm những bức tranh là hình ảnh kỷ niệm hiếm hoi và quý giá ghi lại những lần đến thăm Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên. Cũng tại đây anh Nguyễn Sỹ Hưng đã trân trọng tặng các đoàn viên trong đoàn cuốn sách quý nói về thân thế sự nghiệp của Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên và chụp ảnh lưu niệm cùng đoàn.
Tiếp sau phần thăm xem Phòng lưu niệm của Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên anh Nguyễn Sỹ Hưng mời đoàn sang phòng khách. Tại đây con trai Trung tướng và mọi người trong đoàn đã cùng nhau chia sẻ nhiều câu chuyện về sự nghiệp của vị Tư lệnh tài ba của Bộ đội Trường Sơn, chia sẻ nhiều kỷ niệm về ông, đặc biệt là lần đầu anh chị em chúng tôi được biết với những câu chuyện của ông trong quan hệ tình cảm gia đình, họ tộc và quê hương mà anh Hưng kể lại.
Tạm biệt nơi tái hiện thân thế sự nghiệp kiêu hùng của vị Tư lệnh Trường Sơn kính yêu, tạm biệt gia đình ông. Đoàn chúng tôi tiếp tục di chuyển đến thăm Bảo tàng Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh. Chia tay chúng tôi trong niềm vui và xúc động, thay mặt gia đình Trung tướng, anh Nguyễn Sỹ Hưng trân trọng cảm ơn các anh chị trong đoàn, anh Hưng hẹn mời và mong muốn sẽ còn nhiều dịp được đón anh chị em đến với nơi đây...
Tại Bảo tàng Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh. Mặc dù ít người nhưng đoàn chúng tôi vẫn được cán bộ nhân viên củ Bảo tàng phục vụ đầy đủ các nghi thức, nghi lễ - Lễ dâng hương Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sỹ Trường Sơn; Hướng dẫn, thuyết minh đầy đủ tại các Khu trưng bày của Bảo tàng. Từ đó đã giúp cho đoàn chúng tôi, đặc biệt là đối với một số chị em chưa một lần đến thăm Bảo tàng được hiểu rõ hơn về Trường Sơn, về các thế hệ cán bộ chiến sĩ đã chiến đấu, phục vụ chiến đấu để làm lên con đường huyền thoại này...
Trân trọng cảm ơn gia đình Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên; trân trọng cảm ơn Bảo tàng Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh đã mang đến cho anh chị em trong đoàn một chuyến thăm Phòng lưu niệm Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên; thăm Bảo tàng Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh với trào dâng cảm xúc hôm nay và ký ức Trường Sơn xưa.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH GHI LẠI TỪ CHUYẾN ĐI
*Tại Phòng lưu niệm Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên:
Dâng hương tưởng nhớ Cố Trung tướng Đồng Sỹ Nguyên
Tiền sảnh phòng lưu niệm
Những bức tranh anh Lê Hồng Huân và chị Dương Thị Thơm trao tặng phòng lưu niệm
Cuốn sách quý về Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên được anh Nguyễn Sỹ Hưng trao tặng tương trưng
Một khu trưng bày trong Phòng lưu niệm
*Tại Bảo tàng Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh
Đoàn dâng hương tại Tương đài các Anh hùng Liệt sỹ Trường Sơn trong khuân viên Bảo tàng
Tại một khu trưng bày của Bảo tàng Trường Sơn-Đường Hồ Chí Minh
Bức ảnh lưu niện dưới chân Tượng đài Chiến sĩ Trường Sơn trong khuân viên Bảo tàng
Thực hiện: Phạm Sinh và Lê Huân