Hội viên cần biết
TÌM HIỂU VỀ 24 TIẾT KHÍ TRONG MỘT NĂM
Rất nhiều người cho rằng: Các tiết khí trong một năm được tính theo lịch Âm, bởi vì nó có từ thời xa xưa. Nhưng đó là sự hiểu lầm đáng tiếc. Trên thực tế, ai cũng hiểu rằng, lịch Âm tính theo sự chuyển động của Mặt Trăng xung quanh Trái Đất, còn lịch Dương tính theo sự chuyển động của Trái Đất xung quanh Mặt Trời. Chính vì vậy, khí hậu trong một năm phải được tính cơ bản theo vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo của nó (quanh Mặt Trời). Nếu theo dõi lịch hằng năm, chúng ta thấy ngày xác định mốc các tiết khí gần như không thay đổi theo lịch Dương (chỉ hơn kém 1 ngày sau 3 năm, khi năm nhuận, tháng 2 có 29 ngày). Còn theo lịch Âm thị sự thay đổi các mốc này rất lớn...
Sau đây, mời các đồng chí và bạn đọc cùng tìm hiểu nhé.
Tiết khí được sử dụng trong công tác lập lịch của các nền văn minh phương Đông cổ đại như Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên để đồng bộ hóa các mùa. 24 tiết khí là 24 điểm đặc biệt trên quỹ đạo của Trái Đất xung quanh Mặt trời, mỗi điểm cách nhau 15°.
Cụ thể, 24 tiết khí đồng thời cũng là thời điểm Mặt trời ở các kinh độ 0°, 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°, 120°, 135°, 150°, 165°, 180°, 195°, 210°,
Mùa xuân có Tiết Lập Xuân, Tiết Vũ Thủy, Tiết Kinh Trập, Tiết Xuân Phân, Tiết Thanh Minh, Tiết Cốc Vũ.
Mùa hạ có Tiết Lập Hạ, Tiết Tiểu Mãn, Tiết Mang Chủng, Tiết Hạ Chí, Tiết Tiểu Thử, Tiết Đại Thử.
Mùa thu có Tiết Lập Thu, Tiết Xử Thử, Tiết Bạch Lộ, Tiết Thu Phân,Tiết Hàn Lộ, Tiết Sương Giáng.
Mùa đông có Tiết Lập Đông, Tiết Tiểu Tuyết, Tiết Đại Tuyết, Tiết Đông Chí, Tiết Tiểu Hàn, Tiết Đại Hàn.
Qua đây ta thấy: Một năm có 4 mùa. Mỗi mùa có 6 Tiết và trung bình cứ 15 ngày lại có 1 Tiết.
Mỗi tiết khí bắt đầu vào những ngày tương đối cố định theo dương lịch hằng năm. Dân gian thường theo dõi lịch tiết khí để chuẩn bị cho công tác trồng trọt, sản xuất nông nghiệp theo mùa vụ. Ở nhiều nơi vẫn duy trì nét văn hóa nông nghiệp khi thực hiện lễ cúng bái vào những ngày lập xuân, lập hạ... để cầu mong mùa màng may mắn, cả năm sung túc bình an.
4 tiết lập mùa năm 2022.
Ngày lập xuân 2022: Tiết Lập Xuân thường bắt đầu từ ngày 04 hoặc 05 tháng 2 dương lịch, Mặt trời ở vị trí 315 độ. Tiết khí này bắt đầu một năm mới, báo hiệu mùa xuân đến. Vạn vật vũ trụ bước vào một chu kỳ tuần hoàn mới trong năm.
Năm 2022 lập xuân vào ngày thứ Sáu, 4/2/2022, tức ngày mùng 4 Tết nguyên đán Nhâm Dần.
Ngày lập hạ 2022: Hằng năm, Tiết Lập Hạ được bắt đầu từ ngày 05 hoặc 06 tháng 5 dương lịch khi Mặt trời ở vị trí 45 độ. Thời điểm này bắt đầu mùa hạ với lượng nhiệt độ, ánh sáng rất cao.
Ngày lập hạ năm nay vào ngày thứ Năm 5/5/2022, tức ngày 5/4 âm lịch.
Ngày lập thu 2022: Tiết Lập Thu được bắt đầu từ ngày 07 hoặc 08 tháng 8 dương lịch, Mặt trời ở vị trí 135 độ. Tiết lập thu bắt đầu thời gian bước vào mùa thu, nhiệt độ, ánh sáng giảm dần, hoa cúc bắt đầu nở, trời có biểu hiện se lạnh.
Năm 2022 lập thu vào ngày Chủ Nhật 7/8/2022, tức ngày 10/7 âm lịch.
Ngày lập đông 2022: Tiết Lập Đông bắt đầu từ ngày 07 hoặc 08 tháng 11 dương lịch. Mặt trời ở vị trí xích kinh 225 độ. Thời điểm này bắt đầu mùa đông, ánh sáng và nhiệt độ tại nửa cầu bắc thay đổi giảm xuống rất mạnh.
Ngày lập đông năm nay rơi vào thứ Hai 7/11/2022, tức ngày 14/10 âm lịch.
Trương Văn Nhi
(Sưu tầm và biên soạn)
