Niềm tin rằng con người có nguồn gốc từ châu Phi hàng triệu năm trước rất phổ biến. Tuy nhiên, tác giả của một nghiên cứu mới cho rằng có thể niềm tin này sẽ được viết lại hoàn toàn.
Họ tuyên bố rằng tìm thấy một dấu chân ở đảo Crete (Hy Lạp), và nó có thể thay đổi câu chuyện về sự tiến hóa của con người thuở ban đầu, họ cho rằng tổ tiên của chúng ta đã ở châu Âu từ sớm hơn so với chúng ta vẫn nghĩ.
Câu chuyện được thừa nhận về dòng dõi của con người đã được đặt ra kể từ khi các nhà nghiên cứu tìm thấy các hóa thạch của những tổ tiên ban đầu của chúng ta ở Đông và Nam Phi vào khoảng giữa thế kỷ thứ 20.
Những phát hiện sau đó dường như cũng cho thấy họ vẫn còn bị cô lập ở châu Phi trong hàng triệu năm, trước khi ra ngoài và đi đến châu Âu và châu Á.
Tuy nhiên, một dấu chân mới phát hiện ở Crete dường như thuộc về con người từ 5,7 triệu năm trước đã thách thức câu truyện này. Con người có thể đã rời khỏi châu Phi và khám phá các lục địa khác – trong đó có cả châu Âu – sớm hơn so với chúng ta vẫn biết.
Giáo sư Per Ahlberg – tác giả của nghiên cứu này – cho rằng “phát hiện này đã thách thức câu truyện ban đầu về quá trình tiến hóa của con người và có khả năng sẽ gây ra nhiều cuộc tranh luận, cho dù còn phải xem xét về việc cộng đồng nghiên cứu về nguồn gốc của nhân loại có chấp nhận các dấu chân hóa thạch này như là bằng chứng quyết định về sự hiện diện của người thông minh ở Miocene, Crete hay không”.
Nghiên cứu này đã kiểm tra các đặc điểm của dấu chân hóa thạch, đặc biệt là các ngón chân cái. Và thấy rằng dấu chân đó không có móng vuốt, chủ sở hữu nó đã đi bộ trên hai chân và các ngón ở trong thò ra nhiều hơn so với các ngón bên ngoài.
Tất cả những điều này khiến họ kết luận rằng dấu chân đó dường như thuộc về những tổ tiên ban đầu của con người – những người có thể đã đi bộ khắp châu Âu sớm hơn so với chúng ta từng biết. Bàn chân con người có hình dạng rất đặc biệt, khác hẳn với tất cả các động vật trên đất liền khác. Sự kết hợp của một lòng bàn chân dài, năm ngón chân hướng về phía trước và không có móng vuốt, và một ngón cái to hơn các ngón còn lại là những đặc điểm độc nhất ở con người.
Họ cũng đã làm rõ rằng chủ sở hữu của dấu chân này là những loài có thể đã phát triển một số đặc điểm tách biệt với những người ở châu Phi. Vào thời điểm đó, sa mạc Sahara không tồn tại và các đặc điểm môi trường giống như thảo nguyên với cây cối xum xuê trải dài từ Bắc Phi đến phía đông Địa Trung Hải, và Crete vẫn chưa tách khỏi đất liền Hy Lạp. Tất cả những điều này khiến cho việc tìm hiểu những người đó đi đến hòn đảo này bằng cách nào trở nên dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, có thể cuộc hành trình này có thể đã gặp trở ngại.
Nhà khoa học Mark Maslin tới từ Đại học London cho rằng, mặc dù phát hiện này ủng hộ cho quan điểm rằng tổ tiên của chúng ta đã sử dụng loại vũ khí mà họ mới tìm thấy - đi bằng hai chân - để đi đến châu Âu, thì sự thiếu hụt các bằng chứng sau đó cho thấy chuyến đi này có thể “đã không có kết cục tốt đẹp”.
Anh Thư (Theo Phys/Independent)