Là cha mẹ, chúng ta đều muốn nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc, năng động, tốt bụng, có định hướng và độc lập. Để làm được điều đó, phụ huynh thường cảm thấy liên tục phải làm nhiều điều như mua tất cả đồ chơi giáo dục cần thiết, đăng ký cho con tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa và dạy chúng danh sách dài những thứ để không bị tụt lại phía sau.
Tôi là bà mẹ của ba đứa con từ 5 tuổi trở xuống, giáo viên trường công lập và là người ủng hộ việc chơi có mục đích. Tôi tin rằng việc phụ huynh bớt một chút hoạt động kể trên, thay vào bằng hoạt động dưới đây có thể sẽ tốt hơn cho con, giúp nuôi dưỡng các kỹ năng, nhận thức, cảm xúc cần thiết để thành công.
Khuyến khích chơi tự do với đồ chơi đơn giản
Một trong những hoạt động tốt nhất là để cuộc chơi được dẫn dắt hoàn toàn bởi chính những đứa trẻ. Vui chơi là cách trẻ học các kỹ năng mềm cần thiết. Cho trẻ thời gian chơi với bạn bè, anh chị em hoặc một mình mà không có sự chỉ đạo hoặc hướng dẫn của người lớn là rất quan trọng đối với sự phát triển.
Phụ huynh thường cảm thấy phải thường xuyên tương tác, chơi cùng con nhưng các hoạt động do người lớn hướng dẫn thường không phải trò chơi miễn phí. Vì vậy, hãy loại bỏ ý nghĩ lúc nào cũng phải kè kè bên cạnh và dẫn dắt con khi chơi. Thay vào đó, phụ huynh có thể mang ra một vài chiếc hộp, ít lego hoặc các khối gỗ và để con tự dẫn dắt, tạo ra trò chơi của riêng mình.
Cho con chơi ngoài trời
Ra ngoài trời rất quan trọng đối với sự phát triển thể chất và tinh thần. Sống trong tự nhiên giúp phát triển các kỹ năng, chẳng hạn lắng nghe, chú ý, điều chỉnh cảm xúc và khả năng hợp tác. Chơi trong môi trường tự nhiên như vũng nước, bùn, mưa, tuyết và cỏ mang lại những trải nghiệm, cảm giác tự nhiên tuyệt vời mà trẻ ngày nay thường thiếu.
Bạn có thể cho con đi bộ đường dài hoặc một bãi đất trống để chơi thay vì một sân chơi. Hãy để trẻ đi chân trần ở bất cứ nơi nào an toàn, đồng thời cho phép trẻ nhặt gậy và quan sát thế giới tự nhiên xung quanh.
Cho phép chấp nhận rủi ro
Chấp nhận rủi ro khi còn bé sẽ giúp trẻ quản lý được rủi ro khi lớn lên. Thiếu cơ hội chấp nhận có thể dẫn đến sự sợ hãi hoặc hung hăng.
Trẻ chấp nhận rủi ro không có nghĩa là tham gia vào các hoạt động nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Đơn giản là phụ huynh có thể cho phép con chạy tốc độ cao, xoay vòng và ngã, lăn xuống những ngọn đồi nhỏ và nhảy từ độ cao khiến bạn hơi lo lắng một chút. Những thứ gây ra một chút sợ hãi sẽ khiến trẻ học được cách xử lý.
Vì vậy, khi bạn muốn bước vào và nói với con "Hãy cẩn thận", hãy cân nhắc lùi lại một bước, để chúng tự do hơn một chút, cho chúng cơ hội được leo lên cầu trượt, nhảy khỏi ghế dài hoặc giữ thăng bằng trên thân cây bị đổ. Đó là cách đơn giản để giúp con xây dựng sự tự tin, khả năng phục hồi cũng như sức mạnh tinh thần và cảm xúc.
Cho trẻ thời gian và không gian xa người lớn
Trong khi những đứa trẻ lớn hơn cần thời gian để chơi độc lập, trẻ nhỏ cũng cần không gian xa tầm mắt người lớn. Để có thể hòa nhập với trò chơi của mình, trẻ cần những khoảng thời gian không bị gián đoạn. Bạn cũng nên cân nhắc tìm một căn phòng khác hoặc trên một tầng khác trong nhà để tạo cho con không gian riêng, giúp chúng có thể tập trung chơi.
Hãy nhớ rằng bạn không có trách nhiệm phải chơi cùng con cả ngày. Vì vậy, hãy thường xuyên nói "Con hãy chơi đi" và cảm thấy tự tin rằng con sẽ vượt qua thử thách.
Cho trẻ tham gia vào cuộc sống hàng ngày của bạn
Kỹ năng sống thực tế, còn được gọi là làm việc nhà là rất cất thiết với trẻ. Trẻ em là những người giúp đỡ bẩm sinh. Chúng muốn tham gia vào cuộc sống hàng ngày của bạn và điều đó rất quan trọng đối với chúng. Làm như vậy, phụ huynh có thể giúp con có trách nhiệm và có cơ hội cảm thấy mình đang đóng góp cho gia đình. Bạn có thể bắt đầu sớm bằng cách cho con một chiếc khăn để lau vết nước tràn ra bàn, để con cho quần áo vào máy giặt và nhấn nút.
Kỹ năng sống thực tế cũng giúp phát triển nhiều thứ khác. Ví dụ, dọn lá cây, xúc tuyết hay xách giỏ giặt đồ đều cần các nhóm cơ lớn phối hợp với nhau. Kỹ năng vận động được phát triển bằng cách rót nước từ bình nhỏ vào cốc hoặc phết mứt lên bánh mì nướng.
Đừng sợ buồn chán
Bằng cách chấp nhận sự buồn chán, bạn đã cho phép con phát triển khả năng tạo ra niềm vui của riêng mình và đưa ra các hoạt động mà không cần sự giúp đỡ từ bố mẹ. Buồn chán là nơi trẻ em học cách đối phó và vượt qua sự khó chịu, bắt đầu tìm lại cảm giác về bản thân. Có thêm một chút thời gian chết giúp trẻ có cơ hội tự tìm hiểu mọi thứ, tìm hiểu điều gì mang lại niềm vui cho mình và giúp thúc đẩy sự sáng tạo, độc lập và tự chủ.
Bạn có thể thử hoạt động này bằng cách xây dựng khoảng thời gian trong ngày mà không có kế hoạch gì, cố ý không mang theo đồ chơi trong khi bạn thực hiện các chuyến đi ngắn, đứng xếp hàng tại cửa hàng hoặc ra ngoài nhà hàng. Bạn sẽ ngạc nhiên trước sự sáng tạo khi trẻ được cho thời gian để buồn chán.
Dương Tâm (Theo Parents)