Một góc khu đô thị Thủ Thiêm
Qua đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND TPHCM xác định rõ, cụ thể trách nhiệm liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm khi thực hiện dự án khu đô thị này.
Đối với Văn phòng Chính phủ, Thanh tra đề nghị xem xét, xử lý trách nhiệm những tổ chức, cá nhân có liên quan đến sai sót, khuyết điểm trong việc lưu trữ hồ sơ, bản vẽ quy hoạch về dự án.
Cụ thể, Thanh tra Chính phủ yêu cầu UBND TPHCM căn cứ vào kết luận thanh tra, tiến hành rà soát, hoàn thiện để tiếp tục thực hiện quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, phần 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 theo đúng quy định của pháp luật.
Thanh tra lưu ý việc rà soát từng trường hợp cụ thể người dân đang khiếu nại, đặc biệt là các hộ dân nằm trong khu vực khoảng 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc Khu phố 1 để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phù hợp cho người dân, sớm chấm dứt khiếu nại.
UBND TPHCM cũng cần phối hợp với Thanh tra Chính phủ và các bộ ngành liên quan để kiểm tra, rà soát, kiến nghị với Thủ tướng biện pháp xử lý phù hợp, đúng quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm trong việc quy hoạch, giao đất, thực hiện đầu tư tại các dự án thuộc các Khu tái định cư theo quy hoạch đã được Thủ tướng phê duyệt.
Thanh tra Chính phủ cho biết, cơ quan này sẽ chủ trì, phối hợp với UBND TPHCM, các bộ ngành liên quan (Tài chính, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường) để kiểm tra, rà soát, kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ biện pháp xử lý phù hợp, đúng quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm trong quy hoạch, giao đất, thực hiện đầu tư tại các dự án thuộc Khu tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Đối với Bộ Xây dựng, Thanh tra Chính phủ kiến nghị xem xét, xử lý trách nhiệm đối với những tổ chức, cá nhân có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm trong việc thực hiện thẩm định, lưu trữ hồ sơ, bản vẽ và chức năng quản lý nhà nước về quy hoạch xây dựng.
Làm rõ chuyện bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm
Theo quy hoạch được duyệt và chủ trương thu hồi đất của Thủ tướng Chính phủ, Khu đô thị Thủ Thiêm gồm: Khu đô thị mới và Khu tái định cư thuộc địa bàn các phường An Khánh, An Lợi Đông, Bình An, Bình Khánh và Thủ Thiêm (Quận 2, TPHCM).
Khu đô thị toạ lạc bên bờ Đông sông Sài Gòn, đối diện Quận 1 với tổng diện tích 930ha, được quy hoạch là một trung tâm mới, hiện đại và mở rộng với nhiều chức năng như trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ cao cấp của thành phố. Khu đô thị có tầm khu vực và có vị trí quốc tế.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm được chia làm 5 khu vực chính gồm: Khu vực lõi trung tâm, Khu dân cư phía Bắc, Khu dân cư dọc Đại lộ Mai Chí Thọ, Khu dân cư phía Đông, Khu châu thổ phía Nam; Khu tái định cư 160ha được định hướng về phía Đông, giáp ranh phạm vi lập quy hoạch.
Về quy hoạch 1/5000, Thanh tra Chính phủ kết luận, các văn bản như tờ trình, văn bản thẩm định của UBND TPHCM, Bộ Xây dựng và Quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ nêu không đầy đủ, cụ thể về ranh giới, vị trí quy hoạch, nhất là “các hồ sơ kèm theo” theo quy định tại Nghị định 91/1994, Thông tư 25/BXD-KTQH/1995 và Quyết định 322/BXD-ĐT/1993. Cụ thể, đó là toàn bộ phần bản vẽ gồm sơ đồ hiện trạng, các loại bản đồ quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng hạ tầng, điện, nước, môi trường và các loại văn bản thuyết minh, thoả thuận.
“Việc đó dẫn tới hệ quả, qua thời gian dài, cùng với công tác lưu trữ không tốt của các cơ quan liên quan (Bộ Xây dựng, Văn phòng Chính phủ,…), UBND TPHCM và các sở, ngành không cung cấp đầy đủ được các hồ sơ, tài liệu chính thức kèm theo Quyết định số 367/TTg, nhất là các bản đồ quy hoạch 1/5000”- kết luận thanh tra nêu rõ.
Theo Thanh tra Chính phủ, kiểm tra tại Ban Quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm và Sở Quy hoạch-Kiến trúc TPHCM, thành phố chỉ cung cấp được 2 loại bản đồ quy hoạch 1/5000.
Thứ nhất là bản đồ quy hoạch tổng mặt bằng 1/5000 Khu đô thị mới Thủ Thiêm ghi ngày 12/6/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan (Công ty Dịch vụ Phát triển đô thị-UDESCO là đơn vị lập, Sở Xây dựng và Kiến trúc sư trưởng TPHCM ký). Bản đồ cho thấy có một lô đất, trong đó có phần diện tích khoảng 4,3ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An thể hiện ở các bước nghiên cứu, đề xuất quy hoạch.
Trên bản đồ quy hoạch này không thể hiện các chỉ tiêu kiến trúc, quy hoạch (số lô, diện tích, hệ số sử dụng đất,…). Thanh tra Chính phủ đánh giá như vậy là không đúng so với quy định tại Quyết định 322/QĐ-BXD/1993 của Bộ Xây dưng quy định về việc lập các đồ án quy hoạch xây dựng đô thị.
Thứ hai là bản đồ quy hoạch sử dụng đất (từ 5-10 năm) với tỷ lệ 1/5000 lập ngày 20/11/1995 có đóng dấu của các đơn vị liên quan, nhưng không xác định một phần Khu phố 1, phường Bình An thuộc phạm vi lập quy hoạch.
Cơ quan thanh tra kết luận: “Như vậy phần diện tích 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An không có trong ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi với diện tích 770ha) được phê duyệt tại Quyết định số 367/TTg của Thủ tướng Chính phủ. Nội dung này cũng được Thanh tra Thành phố thực hiện thanh tra năm 2008 và đã có kết luận, theo đó UBND TPHCM đã xác nhận, báo cáo Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 484/UBND-ĐTMT ngày 7/9/2009”.
Kiến trúc sư trưởng TPHCM làm không đúng thẩm quyền
Về quy hoạch chi tiết 1/2000, kết luận thanh tra cho rằng, Nghị định số 91/1994 giao thẩm quyền phê duyệt quy hoạch đối với Khu đô thị mới Thủ Thiêm thuộc UBND TPHCM, nhưng UBND thành phố đã giao cho Kiến trúc sư trưởng phê duyệt, trong đó giảm khoảng 26,3 ha so với Quyết định số 367/TTg. Nguyên nhân là do đã giao đất cho 5 doanh nghiệp đầu tư dự án kinh doanh nhà ở, khu vui chơi, giải trí, thương mại với tổng diện tích 23,3 ha thuộc phường Bình An, Quận 2 trước khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch và bổ sung vào trong ranh quy hoạch khoảng 4,3ha thuộc một phần Khu phố 1, phường Bình An hiện nay.
“Việc làm này của Kiến trúc sư trưởng TPHCM là không đúng thẩm quyền khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh tăng, giảm diện tích, theo đó ranh quy hoạch Khu đô thị mới đã thay đổi về phía bắc thuộc Khu phố 1, phường Bình An tăng 4,3ha, giảm 26,3 ha, vi phạm Nghị định 91/1994 của Chính phủ”- kết luận thanh tra cho hay.
Ngoài ra, Quyết định số 13585/1998 của Kiến trúc sư trưởng TPHCM, trong đó ghi vị trí giới hạn không đúng so với bản đồ và thực địa.
Cụ thể, quyết định nêu, phía Bắc khu đô thị giáp sông Sài Gòn (quận Bình Thạnh) và xa lộ Hà Nội; phía Nam giáp sông Sài Gòn (Quận 7); phía Đông giáp phần còn lại phường An Khánh, Quận 2; phía Tây giáp sông Sài Gòn (trung tâm Quận 1). Nhưng theo bản đồ và thực tế đúng phải là: “Phía Bắc giáp sông Sài Gòn (quận Bình Thạnh) và một phần phường An Khánh, Bình An, Quận 2; Phía Nam giáp sông Sài Gòn (Quận 7); phía Đông giáp phần còn lại của phường Bình Khánh, Quận 2; phía Tây giáp sông Sài Gòn (Quận 1).
“Đây là một trong các nguyên nhân dẫn đến việc người dân khiếu nại về ranh quy hoạch và đền bù, giải phóng mặt bằng”- Thanh tra Chính phủ nhận định.
Thế Kha