Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta mà đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975 đã giành thắng lợi hoàn toàn. Quân và dân ta đã đập tan ách thống trị thực dân kiểu mới của đế quốc Mỹ, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc vẻ vang cuộc chiến tranh yêu nước lâu dài nhất, khó khăn nhất, vĩ đại nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta. 
 

Nhân dân thế giới chứng kiến một sự kiện chưa từng có là một nước nhỏ, kinh tế nghèo nàn, lạc hậu đã đánh bại một tên đế quốc đầu sỏ, giàu nhất và tàn bạo nhất trong thế kỷ XX. Nhân dân ta dù phải trải qua cuộc chiến đấu lâu dài, gian khổ, phải hy sinh nhiều người, nhiều của, nhưng với ý chí chiến đấu, bản lĩnh và trí tuệ của con người Việt Nam đã giành được chiến thắng trọn vẹn.

Ý chí chiến đấu, bản lĩnh và trí tuệ là những yếu tố quan trọng nhất góp phần làm nên chiến thắng của quân và dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước mà đỉnh cao là Đại thắng mùa Xuân 1975. Đó là khả năng huy động đến mức cao nhất cả về sức lực, trí tuệ, tình cảm, ý chí của một dân tộc yêu chuộng hoà bình, sẵn sàng hy sinh để giành lại độc lập, tự do, thống nhất Tổ quốc trước một kẻ thù có sức mạnh quân sự lớn hơn gấp nhiều lần. Nhờ có ý chí chiến đấu, bản lĩnh kiên cường và một trí tuệ tuyệt vời mà quân và dân ta đã kiên trì, bền bỉ tổ chức, xây dựng lực lượng, nắm và tạo thời cơ giành thắng lợi hoàn toàn. Ý chí chiến đấu, bản lĩnh và trí tuệ con người Việt Nam không những là một quá trình nắm và vận dụng quy luật của chiến tranh, mà còn là một quá trình sáng tạo không ngừng, biến những điều kiện, hoàn cảnh thực tế của đất nước thành thế và lực của ta mạnh hơn kẻ thù để chiến thắng. Đó cũng  là một quá trình được kết tinh từ truyền thống yêu nước, ý chí quật cường suốt mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Ý chí đó được phát huy cao độ trong quá trình đấu tranh cách mạng của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng thành bản lĩnh và trí tuệ con người Việt Nam trong thời đại mới.   

Ý chí chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc của quân và dân ta không phải là một quá trình duy ý chí, hay là một quá trình tự phát, mà đó là một quá trình nhận thức và vận dụng đúng đắn, sáng tạo quy luật chiến tranh của Đảng ta trong điều kiện, hoàn cảnh của đất nước để đưa ra đường lối chiến lược và sách lược cách mạng đúng đắn. Đường lối chiến lược và sách lược cách mạng của Đảng là biểu hiện tập trung nhất về ý chí chiến đấu vì độc lập, thống nhất Tổ quốc, đồng thời đó cũng là bản lĩnh và trí tuệ của quân và dân ta. Đó là sự lãnh đạo độc lập, tự chủ của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh; sự vận dụng đúng đắn sáng tạo những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin vào những điều kiện cụ thể của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, vừa có tính nguyên tắc cao, vừa có tính mềm dẻo. Với đường lối ấy, cách mạng Việt Nam thể hiện một chân lý sáng ngời của thời đại là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Đó là đường  lối kết hợp chặt chẽ cuộc chiến đấu chống Mỹ cứu nước của nhân dân ta với cách mạng thế giới, kết hợp những yêu cầu cơ bản của dân tộc Việt Nam với những mục tiêu cao cả của loài người tiến bộ, vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. Chính vì vậy, cách mạng nước ta đã phát huy cao độ sức mạnh đoàn kết, ý chí một lòng, quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do của cả dân tộc.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, lập trường đanh thép thể hiện ý chí và bản lĩnh chiến đấu vì độc lập, thống nhất Tổ quốc của Đảng và nhân dân ta luôn được Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định một cách rõ ràng, dứt khoát là: “Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ” . Trước thái độ hiếu chiến của đế quốc Mỹ khi chúng ồ ạt đưa mấy chục vạn quân vào miền Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố: “Dù chiến tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa. Song nhân dân Việt Nam quyết không sợ. Không có gì quý hơn độc lập tự do”.

Khi đế quốc Mỹ thất bại buộc phải chấm dứt ném bom bắn phá miền Bắc và nói đến “thương lượng hoà bình”, nhưng vẫn ngoan cố, chưa chịu từ bỏ dã tâm xâm lược của chúng, Người kịp thời chỉ rõ: “Hễ còn một tên xâm lược trên đất nước ta, thì ta còn phải tiếp tục chiến đấu, quét sạch nó đi”.  Khi đi xa, Người di chúc để lại cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta: “Cuộc kháng chiến chống Mỹ có thể còn kéo dài. Đồng bào ta có thể phải hy sinh nhiều của, nhiều người. Dù sao chúng ta phải quyết tâm đánh giặc Mỹ đến thắng lợi hoàn toàn.”  

Ý chí chiến đấu, bản lĩnh và trí tuệ con người Việt Nam được thể hiện trong thực tiễn vô cùng khó khăn, gian khổ và ác liệt của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Với quyết tâm chiến lược đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam thống nhất Tổ quốc, toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta nhất quán thực hành chiến lược tiến công, kiên trì, bền bỉ, đánh thắng từng bước đến đánh thắng hoàn toàn.  Đó là quá trình từng bước chuẩn bị về mọi mặt, xây dựng lực lượng, tạo thế và lực ta mạnh hơn địch, giành thời cơ để chủ động kết thúc chiến tranh. Trong điều kiện phải đương đầu với kẻ thù xâm lược có quân đội nhà nghề đông hàng triệu tên, được trang bị vũ khí rất hiện đại, nếu chỉ đánh địch bằng quân sự thì khó có thể thắng chúng. Bởi vậy, cuộc chiến tranh cách mạng của quân và dân ta không chỉ là cuộc đọ sức giữa hai quân đội và không phải chỉ đánh địch bằng quân sự mà bằng cả quân sự và chính trị, cả binh vận và ngoại giao; không chỉ đánh địch bằng chiến lược quân sự mà bằng chiến lược tổng hợp của cách mạng và chiến tranh cách mạng. Bởi vậy, ta càng đánh càng mạnh, không chỉ lớn mạnh về lực lượng mà còn tạo ra sức mạnh áp đảo trên chiến trường, ở những hướng chiến lược quan trọng nhất, ở những thời điểm quyết định nhất để thắng địch. Rõ ràng, ta thắng địch vì ta mạnh hơn địch, sức mạnh đó là sức mạnh của toàn dân đánh giặc với một ý chí kiên cường, bản lĩnh và trí tuệ tuyệt vời của cả dân tộc Việt Nam. 

Ý chí chiến đấu, bản lĩnh và trí tuệ con người Việt Nam được phát triển đến đỉnh cao trong Đại thắng nùa Xuân 1975, đặc biệt được thể hiện ở cách đánh giá tương quan lực lượng đúng đắn, biết tạo thời cơ, lựa chọn đúng thời cơ để thắng địch. Trong 20 năm chống Mỹ cứu nước, cũng như trong suốt 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc, chưa có thời kỳ nào mà vấn đề đánh giá, so sánh lực lượng địch - ta và nắm bắt thời cơ, hạ quyết tâm chiến lược của Đảng lại có những bước phát triển sáng tạo, sắc bén kịp thời như trong mùa Xuân 1975 lịch sử. Đánh giá đúng lực lượng và khả năng của địch, nhận định đúng tình thế và thời cơ lớn của cuộc chiến tranh cách mạng, nắm bắt đúng động thái trên chiến trường, phán đoán đúng chiều hướng phát triển của cuộc chiến là cơ sở thực tiễn, đồng thời là cơ sở khoa học tạo nên ý chí chiến đấu của quân và dân ta. Nghị quyết Bộ Chính trị ngày 25 tháng 3 năm 1975 đã nêu rõ: “Thời cơ chiến lược mới đã đến, ta có điều kiện hoàn thành quyết tâm giải phóng miền Nam… Phải tập trung nhanh nhất lực lượng, binh khí kỹ thuật và vật chất giải phóng miền Nam trước mùa mưa”. Khi thời cơ chiến lược để tiến hành “tổng công kích, tổng khởi nghĩa” vào sào huyệt của quân Sài Gòn đã chín muồi, đã kịp thời hạ quyết tâm “Nắm vững thời cơ chiến lược hơn nữa, với tư tưởng chỉ đạo “thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”, thực hiện “tổng công kích, tổng khởi nghĩa” trong thời gian sớm nhất, tốt nhất là trong tháng 4 - 1975, không thể chậm trễ”. 

Với tốc độ “một ngày bằng hai mươi năm”, quân và dân ta đã toàn thắng ở ba chiến dịch then chốt, đó là: Chiến dịch Tây Nguyên, Chiến dịch Huế - Đà Nẵng và Chiến dịch Hồ chí Minh lịch sử. Đây là sự phát triển đến đỉnh cao của tư duy chiến lược, thể hiện cao nhất cả về ý chí, bản lĩnh và trí tuệ của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Chiến dịch Tây Nguyên, mở đầu bằng trận Buôn Ma thuột, đã tiêu diệt một tập đoàn phòng ngự quan trọng của địch, là khởi điểm dẫn đến sự tan rã và sụp đổ về chiến lược của chúng, mở ra thời cơ tổng tiến công chiến lược giải phóng hoàn toàn miền Nam. Đây là đòn chiến lược mang đậm nét bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam, với chiến thuật nghi binh, tạo yếu tố bất ngờ, nên lực lượng của ta tuy không lớn lắm nhưng sức mạnh được nhân lên gấp bội và đã đạt được hiệu quả lớn nhất. Chiến dịch Huế - Đà Nẵng quét sạch quân địch ở các tỉnh ven biển miền Trung. Thắng lợi của chiến dịch này cùng với chiến dịch Tây Nguyên làm thay đổi hẳn so sánh lực lượng về mặt chiến lược, trực tiếp tạo thế và thời cơ cho chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử chắc thắng. 

Chiến dịch Hồ Chí Minh là đỉnh cao của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 lịch sử. Trong trận quyết chiến lược cuối cùng này, ta đã tập trung sức mạnh của cả nước đánh vào sào huyệt của địch, giải phóng Sài Gòn - Gia định và các tỉnh còn lại của Nam Bộ. Hơn một triệu quân ngụy và cả bộ máy ngụy quyền bị đập tan, chế độ thực dân mới được Mỹ dốc sức xây dựng qua năm đời tổng thống hoàn toàn sụp đổ. Nhân dân ta đã giành thắng lợi hoàn toàn trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, thực hiện thống nhất nước nhà, cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. 

Thắng lợi của  nhân dân ta trong sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước là kết quả của cả quá trình chiến đấu kiên cường, bền bỉ mấy chục năm ròng mà đỉnh cao là cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975. Đây là bước phát triển tất yếu của cách mạng nước ta ở giai đoạn chín muồi của toàn bộ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước là thắng lợi của sự kết  hợp sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại, là sức mạnh tổng hợp cả về chính trị, kinh tế, văn hoá, cả về tư tưởng, tinh thần và vật chất, kỹ thuật. Thắng lợi đó còn có cả tài năng, trí tuệ lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy của các tướng lĩnh và tính năng động, sáng tạo vĩ đại của quần chúng nhân dân và lực lượng vũ trang. Tất cả những nhân tố thắng lợi của cuộc kháng chiến đều được phát huy, trong đó nhân tố cơ bản nhất, quyết định nhất là sự lãnh đạo đúng đắn và sáng tạo của Đảng ta, đã kế thừa và phát huy cao độ truyền thống yêu nước, ý chí chiến đấu, bản lĩnh kiên cường và trí tuệ sáng suốt của nhân dân ta trong suốt mấy nghìn năm dựng nước và giữ nước. Thắng lợi vĩ đại đó đánh dấu sự phát triển đến đỉnh cao trong chỉ đạo chiến lược của Đảng ta, chính là biểu hiện tập trung nhất sức mạnh của toàn bộ cuộc kháng chiến, là thành công tiêu biểu của nghệ thuật thắng Mỹ, của ý chí chiến đấu, bản lĩnh và trí tuệ con người Việt Nam. Đó cũng chính là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam trong dựng nước và giữ nước, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày  nay./.