Viện Khảo sát thiết kế Trường Sơn
50 năm xây dựng và trưởng thành
Trích diễn văn của Trung tá Nguyễn Tuấn Anh-Viện trưởng
đọc tại Lễ kỷ niệm 50 năm ngày truyền thống của Khảo sát Thiết kế Trường Sơn.
Cách đây vừa tròn nửa thế kỷ, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của quân và dân ta đang diễn ra cam go ác liệt, ngày 25/11/1965 Bộ Tư lệnh 559 đã quyết định tập hợp tất cả các phân đội trinh sát công binh ở các đơn vị để thành lập Đại đội Khảo sát Công binh, đặt dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Cục Tham mưu Công binh - Bộ Tư lệnh 559. Nhiệm vụ chủ yếu là khảo sát, thiết kế các tuyến đường chiến dịch, chiến lược phục vụ yêu cầu chiến đấu của cả 3 chiến trường: Việt Nam - Lào - Cămpuchia. Ngày 25/11/1965 trở thành ngày Truyền thống của bộ đội Khảo sát thiết kế Trường Sơn. Địa bàn đóng quân ban đầu tại khu vực Đường 128, huyện Bô La Pha, tỉnh Khăm Muộn (nước bạn Lào).
Lực lượng ban đầu của Đại đội có 96 cán bộ, chiến sĩ, thành lập 01 chi bộ với 30 đảng viên. Trong điều kiện khó khăn gian khổ, toàn thể cán bộ, chiến sỹ của đơn vị đã nêu cao tinh thần độc lập, tự chủ, khắc phục khó khăn, vừa thực hiện nhiệm vụ khảo sát thiết kế mở đường, vừa xây dựng đơn vị.
Với tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, lớp lớp cán bộ, chiến sỹ đã nối tiếp nhau vào tuyến lửa Trường Sơn. Đường Trường Sơn trở thành nơi thử thách, tôi luyện và thể hiện trí thông minh, lòng dũng cảm của tuổi trẻ, là nơi thể hiện tình cảm thiêng liêng vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc. Từ lực lượng nhỏ bé ban đầu, bộ đội Khảo sát thiết kế Trường Sơn đã phát triển và trưởng thành nhanh chóng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Bộ Tư lệnh Trường Sơn giao phó.
Trong 10 năm chiến đấu ác liệt và gian khổ, lực lượng khảo sát thiết kế Trường Sơn đã phối hợp cùng các lực lượng khác của Bộ đội Trường Sơn xây dựng nên một hệ thống đường vận tải quân sự chiến lược dài gần 20 000 km, gồm 5 trục dọc và 21 trục ngang. Dấu chân của những chiến sĩ Khảo sát công binh đã in trên khắp các tuyến đường Trường Sơn như Đường 128, Đường 20 Quyết Thắng, Đường B45, B46 …
Tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh, giữ vai trò chiến lược trọng yếu trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, là hiện thân của ý chí sắt đá, của lòng dũng cảm, trí thông minh và tình cảm thiêng liêng quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, cán bộ, chiến sỹ Khảo sát thiết kế tiếp tục lên đường làm nhiệm vụ KSTK các công trình giao thông quan trọng trong nước và quốc tế. Trong đó, KSTK 760 km Quốc lộ 279 qua địa bàn 9 tỉnh Biên giới phía Bắc, phục vụ an ninh quốc phòng và xoá đói giảm nghèo cho đồng bào các dân tộc; khảo sát thiết kế các công trình giao thông vùng đồng bằng Nam Bộ, vùng biên giới Tây Nam của Tổ quốc.
Những chiến sĩ của chúng ta một lần nữa trở lại nước bạn Lào làm nhiệm vụ khảo sát thiết kế các tuyến đường như : Đường 9, Đường 5, Đường Trung tâm, Đường 23 và nhiều công trình khác, góp phần gìn giữ và xây đắp tình hữu nghị đặc biệt Lào - Việt Nam.
Từ năm 1989 Viện KSTK chuyển đổi mô hình và cơ chế quản lý cho phù hợp với doanh nghiệp kinh tế - quốc phòng, có tên là Công ty Tư vấn và khảo sát thiết kế xây dựng, tự hạch toán, tự trang trải. Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, phải chịu sự cạnh tranh quyết liệt của cơ chế thị trường. Nhưng cán bộ, chiến sỹ, công nhân viên quốc phòng trong đơn vị đã vận dụng sáng tạo những quy luật của kinh tế với mệnh lệnh, chỉ thị của cấp trên, xác định rõ mục tiêu của kinh doanh phải đạt hiệu quả kinh tế, gắn với chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật Quân đội.
Những năm gần đây đơn vị đã trực tiếp tham gia và hoàn thành nhiều công trình trọng điểm của Nhà nước đạt tiến độ và chất lượng cao, tiêu biểu như : Dự án đường cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, Việt Trì - Lào Cai, dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Cam Lộ - Nam Đông- Tuý Loan, dự án đường cao tốc Nha Trang - Phan Thiết, PK-1B Hà Nội - Thái Nguyên, Đường Vị Thanh - Cần Thơ, dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 1, đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên, tuyến Tân Vũ - Lạch Huyện, đường cao tốc Hà Nội - Bắc Giang, Bắc Giang - Lạng Sơn, dự án đường Trường Sơn Đông, dự án đường Tuần tra biên giới…
Nhiều dự án ở nơi địa hình phức tạp, xa xôi hẻo lánh, điều kiện tác nghiệp và sinh hoạt khó khăn chẳng khác gì thời kỳ chiến tranh. Nhưng cũng từ đây, thương hiệu và uy tín của Tư vấn Trường Sơn được xây dựng, khẳng định, ngày càng tỏa sáng.
Tháng 9 năm 2012 Bộ Quốc phòng quyết định chuyển đơn vị thành Công ty TNHH MTV Tư vấn và KSTKXD với chức năng nhiệm vụ là: Lập dự án đầu tư xây dựng các công trình xây dựng; thẩm định DAĐT xây dựng, hồ sơ thiết kế công trình đường bộ các cấp; khảo sát địa hình, địa chất, thuỷ văn các công trình xây dựng; thí nghiệm vật liệu; lập hồ sơ mời thầu, tư vấn đấu thầu, tư vấn thiết kế và tư vấn giám sát các công trình cầu đường bộ; xây dựng thử nghiệm các đề tài nghiên cứu KHKT, cấp Bộ, cấp Nhà nước. Hiện nay lực lượng của đơn vị đã và đang có mặt trên 20 tỉnh thành trong cả nước để thực hiện nhiệm vụ.
Song song với nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, đơn vị thường xuyên quan tâm đến công tác xây dựng đơn vị VMTD. Duy trì nghiêm các chế độ, quy định của Quân đội. Phát huy và thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, tăng cường các nội dung và biện pháp giáo dục chính trị. Tiếp tục thực hiện tốt việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh bộ đội Cụ Hồ”. Thông qua việc học tập đã tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ đến từng cán bộ, đảng viên, quần chúng, phát huy truyền thống của bộ đội Trường Sơn anh hùng trên mặt trận xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng. Giữ nghiêm kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước, nội bộ đoàn kết thống nhất, không có vụ việc vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, xây dựng đơn vị an toàn, địa bàn an toàn. Tổng kết Chỉ thị 917, đơn vị được Bộ Quốc phòng tặng cờ về thành tích 10 năm xây dựng đơn vị VMTD (1999-2008).
Trong công tác lãnh đạo, Đảng uỷ Viện luôn thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy trí tuệ của tập thể, tạo sự đoàn kết thống nhất trong toàn Đảng bộ và đơn vị. Hàng năm Đảng bộ Viện đều đạt Đảng bộ TSVM tiêu biểu và được Đảng uỷ Binh đoàn tặng Giấy khen. Các tổ chức quần chúng như: Đoàn Thanh niên, Công đoàn, Hội Phụ nữ Viện luôn hoạt động đúng hướng, đạt hiệu quả. Hàng năm đều được công nhận tổ chức quần chúng vững mạnh và được Tư lệnh Binh đoàn khen thưởng.
Trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ, đơn vị đã quan tâm thực hiện đầy đủ các chế độ, chính sách đối với người lao động. Quan tâm chăm lo tổ chức cho gia đình cán bộ, nhân viên an dưỡng, nghỉ mát và thực hiện chu đáo việc thăm hỏi, hiếu, hỉ cho các đối tượng. Tích cực tham gia thực hiện tốt các cuộc vận động xây dựng “Quỹ đền ơn đáp nghĩa”, “Quỹ ngày vì người nghèo”, tổ chức thăm hỏi, tặng quà, tặng sổ tiết kiệm, xây nhà tình nghĩa, nhà tình thương cho các gia đình chính sách gặp khó khăn ở địa phương, nơi đơn vị đóng quân. Tổng số tiền chi cho công tác chính sách xã hội hàng năm đến hàng trăm triệu đồng.
Trong 50 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, Viện Khảo sát thiết kế đã lập được những thành tích xuất sắc, đã được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: tháng 10/1976 Đại đội Khảo sát công binh được tuyên dương danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang; năm 1997 Viện Khảo sát thiết kế được tặng thưởng Huân chương lao động hạng Nhì; năm 2007 được tặng Huân chương lao động hạng Ba, trong 5 năm (2006-2010) được Quân uỷ Trung ương tặng Cờ “Đảng bộ TSVM”; tháng 8/2011 được Bộ Tổng tham mưu tặng bằng khen vì thành tích xây dựng đường Tuần tra biên giới và đường Trường Sơn Đông; tháng 7/2015 được Đại tướng Trần Đại Quang-Trưởng ban chỉ đạo Tây Nguyên tặng bằng khen về thành tích xây dựng đường HCM đoạn qua Tây Nguyên…
Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm 50 năm, ngày truyền thống, Viện Khảo sát Thiết kế vinh dự được Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tặng thưởng Huân chương Lao động Hạng Ba. Đó là niềm vinh dự lớn lao, là niềm tự hào của những người chiến sĩ Khảo sát thiết kế Trường Sơn.
Mới đây nhất, theo kết quả xếp hạng năng lực của các tổ chức Tư vấn thiết kế ngành Giao thông năm 2014 do Bộ trưởng Bộ GTVT ký ngày 23/4/2015, Công ty TNHH MTV Tư vấn và khảo sát thiết kế xây dựng (Tư vấn Trường Sơn) xếp thứ 6 trong số 10 đơn vị Tư vấn được xếp hạng. Đây là kết quả của sự nỗ lực phấn đấu không mệt mỏi của toàn thể cán bộ, nhân viên trong đơn vị.
Chặng đường chiến đấu, hy sinh đầy khí phách anh hùng của bộ đội khảo sát thiết kế Trường Sơn trong 50 năm qua là biểu hiện rực rỡ, sinh động của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam và phẩm chất “bộ đội Cụ Hồ” trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Phát huy truyền thống của bộ đội khảo sát thiết kế Trường Sơn anh hùng, trong những năm tới, cán bộ, đảng viên, CNV, LĐHĐ trong toàn đơn vị tiếp tục lao động, sáng tạo, đạt hiệu quả cao trên mặt trận kinh tế. Không ngừng nâng cao năng lực tư vấn, khảo sát thiết kế; tích cực tham gia chương trình xoá đói, giảm nghèo, đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước, củng cố quốc phòng; xây dựng đơn vị ngày càng lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới; tiếp tục tô thắm những trang sử truyền thống vẻ vang của đơn vị.
Năm tháng sẽ trôi qua, lịch sử lật thêm từng trang mới, kế tục và phát huy truyền thống bộ đội Trường Sơn năm xưa, mỗi cán bộ, chiến sỹ Viện Khảo sát thiết kế hôm nay tự hào với những trang sử vẻ vang của đơn vị. Với truyền thống 50 năm và kinh nghiệm của 25 năm làm nhiệm vụ xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy Binh đoàn 12, sự giúp đỡ của chính quyền và nhân dân các địa phương, các đơn vị bạn, chúng tôi tin tưởng Viện Khảo sát thiết kế - Công ty TNHH MTV Tư vấn và khảo sát thiết kế xây dựng - Tư vấn Trường Sơn nhất định sẽ hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng với truyền thống của cha anh, xứng đáng với niềm tin và những phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước và Quân đội đã trao tặng.
Ban Biên tập