Chống tham nhũng bước sang giai đoạn mới

Công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt được những kết quả tích cực kể từ khi Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị do Tổng bí thư làm Trưởng Ban.

Tuy nhiên, đấu tranh chống tham nhũng vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ thường xuyên trong suốt quá trình phát triển, đó là cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ, thể hiện bản lĩnh và quyết tâm của Đảng và Nhà nước ta chống lại thói hư tật xấu của quyền lực.

'Phép thử Covid'

Bên cạnh những hành vi tham nhũng đã được xác định rõ ràng về mặt pháp luật, thực tế còn cho thấy vô vàn những hành vi tiêu cực khác, xét cho cùng cũng là những mầm mống hay biểu hiện của tham nhũng mà chúng ta cần nhận diện và đấu tranh.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì phiên họp thứ 20 của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Ảnh: TTXVN

Đề cập đến vấn đề này, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã nhấn mạnh: "Không chỉ đấu tranh phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực kinh tế, mà quan trọng hơn phải chống tiêu cực trong cả lĩnh vực tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Hai cái này có liên quan đến nhau, sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống thì mới dẫn đến tham nhũng, đây mới là cái gốc, cái cơ bản cần phải chống. Lợi ích kinh tế thường gắn liền với quyền lợi chính trị, chức quyền, với sự hư hỏng về đạo đức, lối sống".

Tiêu cực và tham nhũng có gắn bó mật thiết với nhau nên muốn chống tham nhũng hiệu quả thì phải chống từ gốc, tức là chống những tiêu cực về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Chống tiêu cực tốt là ngăn ngừa tham nhũng trước một bước, như vậy mới có thể trị "cả gốc lẫn ngọn" tình trạng tham nhũng.

Có thể nói tiêu cực là môi trường dung dưỡng cho tham nhũng nên phòng chống tiêu cực cũng chính là ngăn chặn từ xa mầm mống của tham nhũng. Một cán bộ đảng viên suy thoái về chính trị tư tưởng, tha hóa về phẩm chất đạo đức, thích hưởng lạc xa hoa ắt dẫn đến xa rời Điều lệ và các nguyên tắc của Đảng, sẽ gần gũi với thói xu nịnh, chạy chức, chạy quyền, sẽ dễ dàng sa ngã trước đồng tiền quỷ ám, thực hiện những hành vi trái với đạo đức lương tâm, vi phạm pháp luật. 

Hàng loạt vụ án, vụ việc gần đây cho thấy rõ điều này. Mới đây nhất, thời sự nhất là những vụ việc liên quan đến sai phạm của cán bộ, đảng viên có chức, có quyền chỉ cần qua “phép thử Covid” đã thấy rõ.

Một Phó chánh Văn phòng coi thường chỉ thị của Trung ương và thành phố về chống dịch mà còn lớn tiếng thậm chí tát nhân viên y tế chỉ vì người này làm đúng chức trách công vụ của mình ngăn vi phạm. Một cán bộ thuế hung hăng lăng mạ tổ kiểm soát với lời lẽ không thể có của một người trong cơ quan công quyền: “Tao mà không đi làm thì tụi mày không có lương”.

Tệ hơn nữa là các quan chức cấp sở vẫn nhởn nhơ đi chơi golf trong vùng dịch bất chấp lệnh giãn cách... Họ bất chấp quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước và cả những phê phán, chê cười của người dân và xã hội. Đó chính là những biểu hiện suy thoái về chính tư tưởng, sự xuống cấp về phẩm chất đạo đức, lối sống.

Họ đã quên đi trách nhiệm của một công dân bình thường chứ chưa nói đến sự gương mẫu của một cán bộ, đảng viên, thậm chí lại còn là người lãnh đạo và không còn xứng đáng đứng trong đội ngũ những người được Đảng, Nhà nước, nhân dân tin cậy và giao cho trọng trách.

“Lấy pháp trị gần, lấy đức trị xa”

Tại phiên họp thứ 20 của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng ngày 5/8 vừa qua, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đề nghị nghiên cứu để mở rộng nhiệm vụ, quyền hạn của Ban chỉ đạo và đổi tên là Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Điều đó cho thấy chúng ta đã bước sang giai đoạn mới, không chỉ thúc đẩy việc xử lý vụ án, vụ việc tham nhũng cũng như xử lý nghiêm những kẻ vi phạm mà còn tập trung vào cả nhiệm vụ chống tiêu cực vốn được coi là những biểu hiện đa dạng hơn, thậm chí nguy hiểm hơn vì nó là cái gốc của tham nhũng.

Những biểu hiện tiêu cực không phải là vấn đề mới và đã được chỉ ra tại 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa theo nghị quyết Trung ương 4 khóa 12 và như TS Nguyễn Thái Học, Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương nhấn mạnh, là tập trung vào một số hành vi cần nhận diện.

Đó là: Chấp hành không đúng, không đầy đủ các nguyên tắc của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình, phê bình; suy thoái về tư tưởng chính trị, quan liêu, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo quản lý; kê khai tài sản, thu nhập không đúng quy định; vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng tài chính, tài sản ngân sách nhà nước; cản trở, can thiệp trái quy định vào hoạt động kiểm tra, thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử; lợi ích nhóm, tư duy nhiệm kỳ, cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, bao che, tiếp tay cho chạy chức chạy quyền... và các hành vi tiêu cực nghiêm trọng khác.

Cuộc đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực đã sang trang như một mệnh lệnh của cuộc sống. Nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng dưới sự chỉ đạo của Đảng đứng đầu là Tổng bí thư sẽ cam go và quyết liệt hơn nhưng chúng ta có niềm tin từ những kết quả đạt được vừa qua và những định hướng đúng đắn trong thời gian tới.

Cùng với việc tiếp tục phát hiện và xử lý nghiêm minh các hành vi tham nhũng theo pháp luật là việc đẩy mạnh đấu tranh chống tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, từ “lấy pháp trị gần" đến "lấy đức trị xa”, không chỉ giữ nghiêm kỷ luật đảng, kỷ cương phép nước mà còn làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, là “đạo đức là văn minh” như lời Bác dạy.

Hơn ai hết, mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những người đứng đầu, cần chủ động tự răn dạy, soi lại mình, không ngừng rèn luyện tu dưỡng để không sa vào cái hố tham nhũng, tiêu cực rồi trả giá bằng những kết cục đau xót.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do quá trình đấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”.

TS Đinh Văn Minh (Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Thanh tra Chính phủ)

( C. H sưu tầm)