Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (Ảnh: Reuters).
"Đầu tiên là ngừng bắn, sau đó chúng tôi có thể có cuộc gặp với Tổng thống Nga. Đơn giản là hãy ngồi lại với nhau", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói trong cuộc phỏng vấn với CBS hôm 3/4.
Tổng thống Zelensky cho biết ông sẵn sàng gặp trực tiếp Tổng thống Nga Vladimir Putin để thảo luận về việc chấm dứt cuộc chiến kéo dài nhiều tháng, khiến hàng nghìn người Ukraine thiệt mạng và hàng triệu người phải di tản.
Tuy nhiên, ông Zelensky nói rằng, điều kiện tối thiểu để hai bên có thể đàm phán kết thúc xung đột là Nga phải rút quân khỏi Ukraine.
"Làm thế nào có thể tưởng tượng được rằng, các lãnh đạo toàn cầu họp vào thời điểm xe tăng (Nga) vẫn ở trong lãnh thổ của chúng tôi. Súng đạn không thể quyết định tương lai của Ukraine sẽ như thế nào", ông Zelensky nói thêm.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov hôm 3/4 cũng cho biết, Tổng thống Putin chỉ có thể gặp người đồng cấp Ukraine Vladimir Zelensky khi có một thỏa thuận cụ thể bằng văn bản giữa hai nước.
"Tổng thống Putin chưa bao giờ bác bỏ (khả năng gặp mặt Tổng thống Zelensky). Tổng thống chưa bao giờ loại trừ một cuộc gặp như vậy và cuộc gặp này, theo giả thuyết là hoàn toàn có thể xảy ra", ông Peskov nói.
"Tuy nhiên, để cuộc gặp này diễn ra, cần phải có một văn bản cụ thể được hai phái đoàn đàm phán thống nhất. Không phải tập hợp những ý tưởng mà phải là một văn bản cụ thể. Sau đó, cuộc gặp sẽ được tổ chức", ông Peskov nhấn mạnh.
Trả lời phỏng vấn truyền thông ngày 2/4, ông David Arakhamia, cố vấn của Tổng thống Ukraine và cũng là thành viên đoàn đàm phán Ukraine, cho hay các cuộc đàm phán giữa hai bên đang có những tín hiệu tích cực.
Theo quan chức này, trong các cuộc đàm phán, Moscow đã nhất trí quan điểm rằng, trưng cầu dân ý về vị thế trung lập của Ukraine "là cách duy nhất để thoát khỏi tình trạng hiện nay". Khi được hỏi liệu điều gì xảy ra nếu người dân Ukraine phản đối vị thế trung lập, ông Arakhamia nói: "Chúng tôi sẽ trở quay trở lại tình trạng xung đột hoặc tiến hành các vòng đàm phán mới".
Vị thế trung lập của Ukraine là một trong những điều kiện mà Moscow đưa ra trong số các yêu cầu khác để Nga quyết định có chấm dứt chiến dịch quân sự hiện nay hay không. Nga từng đề xuất Ukraine áp dụng mô hình quốc gia trung lập tương tự Áo hay Thụy Điển. Tuy nhiên, Kiev đã bác bỏ phương án đó và tuyên bố Ukraine muốn một mô hình trung lập mà ở đó họ có được cam kết đảm bảo an ninh từ bên thứ 3.
Tổng thống Zelensky cho biết, Ukraine đã gửi văn bản dự thảo về đảm bảo an ninh cho một số nước và hy vọng một số nước công khai tham gia đảm bảo an ninh cho Ukraine.
"Chúng tôi cần đảm bảo an ninh từ những nước hàng đầu. Chúng tôi muốn các quốc gia, những bên muốn đảm bảo an ninh cho Ukraine, công khai tham gia cùng Mỹ, Anh, Đức, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ", ông Zelensky nói với Fox News hôm 1/4.
Một số chuyên gia nhận định, đề xuất này có nhiều điểm tương đồng với quy tắc phòng vệ tập thể thuộc Điều 5 trong hiệp ước của NATO, mặc dù Ukraine không phải là một thành viên của liên minh quân sự này.
( C. H sưu tầm)