Ông Trần Bắc Hà (ảnh IT).
Ông Trần Bắc Hà sinh năm 1956, quê Bình Định. Ông làm việc trong hệ thống BIDV từ năm 1981 và nhận quyết định nghỉ hưu ngày tháng 8.2016. Ông có 4 năm làm Tổng giám đốc và hơn 8 năm làm Chủ tịch HĐQT của BIDV. Có thể nói ông là một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng trong lĩnh tài chính, ngân hàng kể cả khi đã nghỉ hưu.
Vào đầu năm 2013, tin đồn ông Trần Bắc Hà, khi đó đang là Chủ tịch HĐQT của BIDV đã gây sóng gió cho hoạt động tài chính tiền tệ lúc bấy giờ. Hàng loạt cổ phiếu bị bán tháo, các chỉ số chứng khoán sụt giảm mạnh. Vốn hóa của thị trường chứng khoán đã mất 29.000 tỷ đồng trong chỉ một phiên giao dịch. Cơ quan công an sau đó đã xác định một người ở Hà Nội và một người ở TP.HCM đã tung tin đồn trên. Mỗi người bị phạt tiền từ 10 đến 15 triệu đồng nhưng cơ quan công an không công bố danh tính.
Bốn năm sau (tháng 8.2017) tin đồn ông Trần Bắc Hà bị bắt lại rộ lên sau khi nội dung kết luận điều tra của Bộ Công an cho thấy ông có liên quan đến việc ký duyệt cho vay đối với Ngân hàng Xây Dựng. Mặc dù thời điểm này ông Trần Bắc Hà đã nghỉ hưu tuy nhiên trước tin đồn đó thị trường chứng khoán đã mất khoảng 2 tỷ USD.
Tại thời điểm này, Tổng Cục cảnh sát (Bộ Công an) đã bác bỏ thông tin ông Trần Bắc Hà bị bắt. Chính bản thân ông cũng lên tiếng trên báo chí là vẫn bình thường.
Vào tháng 10.2017, Cơ quan điều tra Bộ Công an đã có kiến nghị đề nghị kiểm điểm và xử lý kỷ luật đối với 3 người là ông Trần Bắc Hà, ông Trần Lục Lang và ông Đoàn Ánh Sáng.
Cơ quan điều tra nhận định các cá nhân này có sai phạm trong việc cho Phạm Công Danh vay tiền nhưng kết quả giám định cho thấy BIDV không có thiệt hại xảy ra nên các cá nhân tại BIDV không phạm tội vi phạm quy định về cho vay.
Trước đó, trên cương vị công tác tại BIDV, ông Trần Bắc Hà đã phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng.
Vào tháng 1.2018, tại phiên tòa xét xử đại án Phạm Công Danh, Trầm Bê cùng đồng phạm, Hội đồng xét xử đã gửi giấy triệu tập ông Trần Bắc Hà tới tòa. Mặc dù tòa triệu tập nhiều lần nhưng ông vẫn vắng mặt.
Tại phiên tòa này, chủ tọa đã thông báo nhận được đơn của ông Trần Bắc Hà. Trong đơn, ông Hà cho biết sức khỏe yếu, bị bệnh ung thư nên không thể tham dự phiên tòa với tư cách người làm chứng và có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Ông cho biết vẫn giữ nguyên lời khai với cơ quan điều tra trước đây. Trong đơn gửi đến tòa ông Trần Bắc Hà ghi đi tái khám vào ngày 8.1, trùng ngày mở phiên tòa. Đại diện Viện KSND đề nghị Hội đồng xét xử làm rõ xem có phải ông Trần Bắc Hà đi nước ngoài chữa bệnh hay không. Sau đó người đại diện của ông Trần Bắc Hà đã tới tòa để cung cấp những bằng chứng hiện ông Hà đang ở Singapore để chữa bệnh.
Tại phiên tòa này, sau nhiều ngày xét xử, Hội đồng xét xử thấy trong vụ án còn những vấn đề chưa được làm rõ nên đã quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung. Sau phiên tòa này, thông tin về ông Trần Bắc Hà khá im ắng. Đến ngày 2.6, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã thông báo kết luận kỳ họp thứ 26.
Tại phiên họp này, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kết luận vi phạm của Ban Thường vụ Đảng ủy BIDV nhiệm kỳ 2010-2015, 2015-2020 và cá nhân ông Trần Bắc Hà.
Ông Trần Bắc Hà, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch HĐQT chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy nhiệm kỳ 2010-2015, 2015-2020. Ông đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong chỉ đạo, điều hành; vi phạm nghị quyết của Ban Thường vụ Đảng ủy về nghĩa vụ, trách nhiệm của người giữ chức vụ trong hệ thống BIDV; vi phạm quy trình, thủ tục, thẩm quyền, quy định về tín dụng trong việc phê duyệt chủ trương, quyết định một số khoản cho vay, bảo lãnh, đầu tư, quản lý nợ, trong đó có việc phê duyệt chủ trương cho vay 4.700 tỷ đồng đối với 12 công ty liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng Xây dựng.
Trong chiều ngày 2.6, phóng viên tìm cách liên lạc với ông Trần Bắc Hà nhưng số điện thoại trong tình trạng tắt máy.