Nhớ ngày người Hà Nội tặng dừa, chuối cho ông Kim Nhật Thành

Ngày 31/1/1950, Triều Tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, trở thành nước thứ 3 sau Liên Xô, Trung Quốc công nhận Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Từ đó, quan hệ giữa hai nước trở nên mật thiết hơn với các chuyến thăm.

Cố lãnh tụ Kim Nhật Thành (ông nội của Chủ tịch Kim Jong-un) đã đến thăm Việt Nam hai lần; thăm chính thức 27/11-3/12/1958 và thăm không chính thức tháng 11/1964.

2 làng ngoại thành Hà Nội - Bình Nhưỡng kết nghĩa

Cách đây 55 năm, ngày 23/11/1964, HTX Quán La, xã Xuân La (nay là phường Xuân La, Tây Hồ, Hà Nội) vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh và ông Kim Nhật Thành khi đó là Thủ tướng nước CHDCND Triều Tiên đến thăm.

Chuyến thăm lịch sử diễn ra ngay trong thời khắc ác liệt của chiến tranh, trong một làng quê Việt Nam. Đến nay, những người chứng kiến sự kiện đặc biệt đó còn rất ít, dân phường Xuân La cũng vô cùng tự hào vì cả nước chỉ có duy nhất HTX của phường kết nghĩa với HTX nước bạn Triều Tiên.

Bác Hồ và lãnh đạo Triều Tiên Kim Nhật Thành về thăm làng Quán La. Khi đó bố của ông Nguyễn Văn Hải (mặc áo com lê đen ngoài cùng bên phải) có vinh dự ra đón

Ông Nguyễn Văn Hải (63 tuổi) cho biết năm đó mới 8 tuổi nhưng ông vẫn nhớ rất rõ, vì lần đầu tiên làng được đón lãnh đạo nước ngoài, bố của ông khi đó là Bí thư Đảng ủy HTX được ra đón Bác Hồ và Thủ tướng Kim Nhật Thành.

9h sáng hôm đó, bà con trong làng vẫn mải miết việc đồng áng, thì nghe tin từ có lãnh đạo Trung ương về thăm. "Nhận được tin Bác Hồ và Thủ tướng Kim Nhật Thành đến thăm làng, bố tôi cùng các bác cán bộ khác vội vàng chuẩn bị, Tôi còn nhớ rõ cảnh bố tất tưởi đi mượn tạm bộ com lê cũ của hàng xóm để ra đón 2 Bác" ông Hải cho biết.

Có mặt trong đoàn đón, ông Nguyễn Văn Ngư (77 tuổi) khi đó là đội viên đội Khăn quàng đỏ của xã chia sẻ sáng hôm đó trời rất đẹp, người dân đứng kín bên đường, vẫy cờ hoa chào đón 2 nhà lãnh đạo.

Ông Ngư kể: "Hai Bác đi bộ từ cổng làng (nay là đầu đường Võ Chí Công) vào, đi cùng còn có bác Trần Duy Hưng, lãnh dạo Trung ương, TP Hà Nội, rất nhiều chiến sĩ bảo vệ theo cùng, đoàn men theo con đường đất nhỏ hẹp, các Bác vừa đi vừa trò chuyện với bà con”.

Đến khu nhà trẻ, Bác Hồ cùng Thủ tướng Kim Nhật Thành hỏi thăm các cháu thiếu nhi cùng cô nuôi. Đoàn cũng thăm một số gia đình sinh sống trong làng. Đi thăm đình làng, 2 Bác dừng lại khá lâu tại đây. “Trước cây đa, cây thị sân đình, 2 Bác đều rất thích, vì trong chiến tranh mà làng vẫn giữ được phong cảnh, nét quê, và căn dặn quanh làng có nhiều cây cổ thụ to, bóng mát rất đẹp, dân làng phải cố giữ được những cây này”, vị cán bộ nhớ lại.

Đứng trước đình làng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Thủ tướng Kim Nhật Thành đã trò chuyện khoảng 30 phút với bà con xã viên.

Ông Ngư kể: “Thủ tướng Kim Nhật Thành nói rất vui, phấn khởi khi được về thăm HTX, thấy bà con rất khỏe mạnh, sản xuất tốt, làng có phong cảnh rất đẹp, đề nghị bà con giữ gìn những gì có được. Tôi hy vọng rằng sẽ có dịp để mời bà con đại biểu của làng sang thăm Bình Nhưỡng”. Nhân dân khi nghe lời phát biểu đã đồng loạt vỗ tay, reo mừng, phấn khởi.

Ông Nguyễn Văn Hải (trái) và ông Nguyễn Văn Ngư (phải) từng chứng kiến sự kiện lịch sử trong làng

Đến thăm trại chăn nuôi, 2 nhà lãnh đạo khen ngợi và động viên, căn dặn cán bộ xã, HTX và nhân dân cố gắng làm thủy lợi, làm thêm phân bón để tăng năng suất lúa, tích cực chăn nuôi gia súc, gia cầm để cải thiện đời sống nhân dân …

Kết thúc chuyến thăm đột xuất, do không biết các Bác đến, nên không chuẩn bị gì, nhân dân trong làng đã chọn những nông sản để tặng cho Thủ tướng Kim Nhật Thành. Đó là chùm dừa nhiều quả nhất, buồng chuối to nhất được cắt xuống để tặng cho đoàn.

Sau chuyến thăm của Thủ tướng Kim Nhật Thành, HTX nông nghiệp Quán La đã kết nghĩa với 1 HTX nông nghiệp ở ngoại thành thủ đô Bình Nhưỡng, lấy tên là hợp tác xã Việt - Triều hữu nghị, nay là HTX Nông nghiệp dịch vụ tổng hợp Việt Triều; còn HTX bên nước bạn thì lấy tên là hợp tác xã Triều - Việt hữu nghị.

Khu vực 2 nhà lãnh đạo nói chuyện với bà con xã viên ngày nay người dân đã góp tiền xây thành khu tưởng niệm

2 HTX sau kết nghĩa đã trao đổi rất nhiều thông tin, kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp. Ông Ngư cho biết: "Trong chiến tranh, HTX nước bạn Triều Tiên gửi rất nhiều máy móc, nông cụ sang cho HTX chúng tôi, những đoàn công tác của Triều Tiên cũng đã sang thăm cánh đồng của Xuân La để học tập kinh nghiệm".

Mong hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều đạt nhiều kết quả tích cực

Đến nay dù không còn hoạt động, nhưng HTX hữu nghị Việt-Triều vẫn còn nguyên tên gọi, nhân dân trong làng vô cùng tự hào vì những gì đã đạt được sau chuyến thăm lịch sử cách đây 55 năm.

Cây thị hàng trăm năm tuổi trong làng từng là nơi dừng chân của Chủ tịch Hồ Chí Minh và lãnh đạo Kim Nhật Thành nay được công nhận là cây di sản

Địa điểm Bác Hồ và Thủ tướng Kim Nhật Thành đứng nói chuyện, nhân dân phường Xuân La đã góp tiền để dựng thành một khu lưu niệm, những cây cổ thụ mà 2 nhà lãnh đạo dặn dò gìn giữ giờ vẫn được nhân dân bảo vệ, 3 cây đã được công nhận là cây di sản.

Những năm qua, Đại sứ quán Triều Tiên đã nhiều lần tới thăm làng, trao đổi thông tin, tư liệu về chuyến thăm lịch sử đó.

Khu nhà trẻ nơi Bác Hồ và Thủ tướng Kim Nhật Thành đến thăm

Tuyến đường đất nhỏ hẹp dẫn vào làng giờ đã được bê tông hóa, mở rộng

Nhà ông Nguyễn Văn Hải treo trang trọng bức ảnh 2 nhà lãnh đạo về thăm làng