Quan hệ Trung – Mỹ đang trở nên căng thẳng trong những ngày gần đây, nguy cơ bùng nổ Chiến tranh Lạnh mới (ảnh: Reuters)
1. Trung Quốc không thể thay thế vai trò an ninh của Mỹ ở châu Á
“Sự hiện diện an ninh của Mỹ rất quan trọng đối với khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Dù sức mạnh đang ngày càng gia tăng, nhưng Trung Quốc sẽ không thể thay thế vai trò đó của Mỹ”, ông Lý phân tích.
Theo ông Lý Hiển Long, trong những năm gần đây, Trung Quốc liên tục đưa ra các yêu sách về lãnh thổ, đặc biệt là vấn đề Biển Đông. Điều này khiến các quốc gia trong khu vực luôn cảm thấy e ngại trước sự hiện diện của hải quân Trung Quốc.
Thủ tướng Singapore cho rằng, vai trò an ninh của Mỹ đối với khu vực châu Á – Thái Bình Dương là hết sức quan trọng. Nếu Mỹ rút quân đội khỏi Nhật Bản, Hàn Quốc, các nước này sẽ buộc phải tính đến việc phát triển vũ khí hạt nhân.
Bài viết của ông Lý được đăng tải trong bối cảnh quan hệ Trung - Mỹ trong tình trạng căng thẳng. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tranh cãi trên nhiều phương diện như ngoại giao, mạng 5G, vấn đề Hong Kong, Đài Loan, Biển Đông và dịch Covid-19.
Singapore được đánh giá là một trong những quốc gia thẳng thắn nhất ở châu Á khi kêu gọi Mỹ - Trung giảm nhiệt căng thẳng.
“Các nước châu Á – Thái Bình Dương không muốn bị buộc phải lựa chọn đứng về phía Mỹ hay Trung Quốc. Chúng tôi muốn vun đắp mối quan hệ tốt đẹp đối với cả hai nước”, ông Lý viết.
Ông Lý cho rằng, nếu Mỹ tiếp tục có các biện pháp ngăn chặn Trung Quốc hoặc nếu Trung Quốc cố gắng đạt được tầm ảnh hưởng độc quyền ở châu Á thì 2 quốc gia sẽ bước vào cuộc đối đầu kéo dài hàng thập kỷ. Trong bối cảnh đó, nhiều nước ở châu Á sẽ bị đe dọa.
“Cuộc đối đầu giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ khó có thể kết thúc như Chiến tranh Lạnh từng xảy ra”, ông Lý phân tích.
Thủ tướng Lý Hiển Long cho rằng, các nước ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương luôn e ngại trước những yêu sách của Trung Quốc về lãnh thổ (ảnh: SCMP)
2. Trung Quốc không thể thay thế vị thế kinh tế của Mỹ ở châu Á
Ông Lý cho rằng, Mỹ không thể mất thị trường to lớn là Trung Quốc và cũng không thể thay thế Trung Quốc để trở thành nhà cung ứng số một thế giới.
“Tuy nhiên, Trung Quốc cũng không thể thay thế vị thế kinh tế của Mỹ ở châu Á. Hệ thống tài chính toàn cầu có mối quan hệ rất chặt chẽ với nền kinh tế Mỹ. Đồng nhân dân tệ cũng không có nhiều khả năng thay thế được USD. Dù một số nước châu Á có thể xuất khẩu sang Trung Quốc nhiều hơn Mỹ, nhưng các công ty Mỹ vẫn là nguồn vốn nước ngoài lớn nhất đối với nhiều nước”, ông Lý phân tích.
Theo ông Lý, mặc dù các công ty Trung Quốc đang đầu tư ra nước ngoài rất nhiều trong thời gian gần đây, nhưng nhà đầu tư Trung Quốc còn phải mất nhiều năm nữa mới có thể bắt kịp sự chuyên nghiệp của các công ty Mỹ.
Thủ tướng Singapore cho rằng, căng thẳng Mỹ - Trung sẽ có ảnh hưởng rất nhiều đến trật tự thế giới mới.
Ngoài thế đối đầu, Trung Quốc và Mỹ còn có thể lựa chọn sự hợp tác. Điều này sẽ quyết định liệu nhân loại có thể đạt thêm các thành tựu mới về hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu, phổ biến hạt nhân hay ngăn chặn đại dịch hay không.