Người lính tình nguyện lập công trên đất Lào
Theo lời giới thiệu của ông Nguyễn Quang Tài, Trưởng Ban Liên lạc quân tình nguyện Việt Nam giúp Lào Sư đoàn 968 tỉnh Bắc Ninh, tôi tìm gặp ông Nguyễn Quốc Lập, nguyên tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 5 quân tình nguyện, lập được thành tích xuất sắc trong chiến đấu tiễu phỉ sau năm 1975 ở chiến trường Nam Lào. Được nghe ông kể về những kỷ niệm đẹp trong thời gian sống, chiến đấu trên đất nước Lào anh em.
Gần 30 năm đã trôi qua, những dòng hồi ức về một giai đoạn lịch sử hào hùng mà hàng trăm, hàng nghìn cán bộ, chiến sỹ Việt Nam tình nguyện trong đó có ông đã đem hết sức lực và tâm huyết góp phần giành lại độc lập cho nước bạn cũng như bồi đắp tình cảm thắm thiết của nhân dân hai nước Việt - Lào vẫn vẹn nguyên.
Ông Nguyễn Quốc Lập sinh năm 1954, xã Song Hồ, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Năm 1974, ông nhập ngũ; tháng 8/1974, sang Lào được biên chế vào Sư đoàn bộ binh 968; tháng 12/1974 về miền Nam tham gia chiến đấu giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4/1975, sau giải phóng đơn vị ông lên Tây Nguyên đánh Purol, tàn dư quân địch, đến tháng 12/1977 tình hình an ninh chính trị ở Tây Nguyên ổn định, đơn vị ông nhận nhiệm vụ trở lại chiến trường Lào lần thứ 2 làm nhiệm vụ quốc tế, giai đoạn (1978 – 1988). Học xong lớp đại đội trưởng, trường quân chính Binh đoàn 678 ở huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa ông trở lại Sư đoàn nhận nhiệm vụ làm Đại đội phó rồi Đại đội trưởng Đại đội 7, Tiểu đoàn 5, Trung đoàn 19, Sư đoàn 968 (Quân khu 4) quân tình nguyện Việt Nam giúp Lào. Tháng 3/1983, Đại đội ông được giao nhiệm vụ đặc biệt hoạt động ở vùng địch thường xuyên phá rối chính quyền bạn thuộc xã Phơi khao, huyện Song Khôn, tỉnh Xa Va Na Khẹt; Đại đội ông có nhiệm vụ tuyên truyền xây dựng cơ sở vũ trang địa phương, vừa đánh địch vừa trấn áp các đối tượng phản cách mạng, xây dựng chính quyền từ thôn, bản, xã, giữ vững an ninh chính trị, cho chính quyền cách mạng Lào ở cơ sở, liên tục chiến đấu với các tốp, toán địch từ Thái Lan xâm nhập. Công tác dân vận quần chúng gặp không ít khó khăn do bất đồng ngôn ngữ, phong tục tập quán, sự truy lùng, đe dọa gắt gao của địch. Thực hiện lời dạy của Bác “Giúp bạn là tự giúp mình”, cán bộ, chiến sỹ của Đại đội nỗ lực, gan dạ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Ngày 04 tháng 9 năm 1983, một phụ nữ người Lào tên là Nàng Khon, bản Noọng Cung, xã Phơi Khao, huyện Song Khôn, tỉnh Xa Va Na Khẹt chạy bộ gần 30 km, báo tin cho đơn vị, có một toán “Phỉ” hơn 40 tên hoạt động tại bắc bản Noọng Cung đang uy hiếp chính quyền của bạn. Ngay lập tức ông chỉ huy đơn vị nhanh chóng cơ động đến vị trí tạm dừng, bám nắm địch bổ xung phương án chiến đấu, làm tốt công tác nghi binh tiếp cận địch. Thời cơ đã đến, đúng 5 giờ sáng ngày 05/9/1983 đơn vị nổ súng, diệt tại chỗ 19 tên trong đó có tên Pặc xếp toán trưởng, bắn bị thương và bắt sống 17 tên, thu 21 súng các loại và các đồ dùng quân sự khác.
Đây cũng chỉ là một trong những trận chiến đấu thông thường của đơn vị. Suốt 4 năm liền (1981-1984) đơn vị liên tục chiến đấu giành thắng lợi, diệt địch nhiều nhất chiến trường Lào. Ông được đi báo cáo điển hình với Trung ương bạn.
Nhưng cái được lớn hơn của chiến thắng lúc bấy giờ ở chiến trường Lào. Đó là: công tác dân vận của chiến sỹ quân tình nguyện Việt Nam giúp Lào đã đạt tới một đỉnh cao, biết khai thác thế mạnh trong nhân dân, làm cho bạn tin, dân mến để chiến thắng kẻ thù. Góp phần giữ vững an ninh chính trị - trặt tự an toàn xã hội, xây dựng chính quyền vững mạnh. Tô thắm thêm truyền thống Việt Nam - Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, hoàn thành sứ mệnh lịch sử mà hai Đảng, hai Nhà nước giao cho.
Chiến tranh đã lùi xa, hai nước Việt Nam - Lào đang tiến hành công cuộc đổi mới, đạt được được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực. Những câu chuyện về chiến tranh, sự hy sinh cao cả của những người lính và tấm gương anh dũng của ông Lại xứng đáng được tôn vinh, để thế hệ trẻ hôm nay hiểu rõ hơn về những đóng góp, những hy sinh mất mát của cha anh, về mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào.
Bài & ảnh: Vũ Phong
Song Hồ - Thuận Thành – Bắc ninh
ĐT: 0936221634