Ngôi nhà tình nghĩa
Một trận mưa bất chợt, chiều cuối năm, trong cái lạnh buốt giá của mùa đông khắc nghiệt, chúng tôi ghé vào thăm gia đình đồng đội cùng chung chiến hào năm xưa. Thắp nén hương đăng bên bàn thờ trong cái gió lạnh, chân dung liệt sỹ Dương Văn Thuyết vẫn thấm mầu thời gian, uy nghi dũng mãnh một thời. Ngồi tâm sự với bà Nguyễn Thị Hảo xã Đại Đồng (Yên Bình - Yên Bái) vợ liệt sỹ Thuyết, hy sinh trong trận chiến đấu vùng biên nhìn thấy chúng tôi, nước mắt lăn trên má ngậm ngùi kể từng câu chuyện những ngày nhận được tin báo tử, cảnh gian khó khi chồng hy sinh, một mình phải bươn trải với đủ nghề quần quật đêm ngày để có tiền lo cho con ăn học. Một trận giông bão năm 2011 làm căn nhà dột nát bị đổ xập, nước mưa tràn vào thóc gạo, quần áo đồ dùng chẳng còn gì dùng được, mẹ con phải đi ở thuê, cuộc sống càng khó khăn hơn, tưởng như đã kết thúc...
Năm 2012, đã được nhà nước, anh em trong họ hàng, làng xóm huy động giúp cho làm được ngôi nhà này. Bà nói:" Giờ đây đã khang trang, ai cũng phấn khởi, từ nay tôi không phải lo nghĩ gì về cái ăn cái ở. Mẹ con chúng tôi xin cảm ơn đồng đội, nhà nước, nhân dân, họ hàng đã che chở làm được ngôi nhà này", bà nói vậy thôi, nước mắt vẫn dàn dụa trong sâu thẳm bởi vì vẫn còn ước mong một ngày nào đó tìm được hài cốt của liệt sỹ Dương Văn Thuyết để gia đình mới yên phận.
Ngoài trời đã tạnh mưa, đoàn đi tiếp đến tìm đến nhà ông Đào Văn Ngân xã Giới Phiên (Thành phố Yên Bái) Bố đẻ liệt sỹ Đào Văn Tiến nhìn thấy chúng tôi rất phấn khởi, bởi ông cũng một thời mặc áo lính, đã từng vào sinh ra tử, đã hai lần bị thương đều chúng vào phần mềm, nay sức khỏe còn là bao, chông chờ vào người con trai giờ đã hy sinh. Năm 2013 nhà nước xây cho ngôi nhà cấp 4 khang trang, trong khóe mắt ông vẫn buồn một nỗi thương đau day dứt, tuổi cao sức yếu, người con trai liệt sỹ Đào Văn Tiến vẫn nằm lại ở chiến trường, cuộc sống mai đây già cả nương tựa vào đâu khi trái nắng trở trời.
Khi đề cập đến yêu cầu hiện tại thì ông:
- Tôi xin cảm ơn Đảng, Nhà nước, chính quyền và đồng đội đã quan tâm đến gia đình, không còn phải cái lạnh giá nữa, được về ở trong cái nhà đẹp như thế này, tôi nhủ thấy lòng ấm áp nhiều...
Rời thành phố Yên Bái, theo đường cao tốc, chúng tôi đến gia đình CCB Đinh Thị Cử, sinh năm 1962, nhập ngũ 1980 binh đoàn 12 F344 , phục viên năm 1983 khu 10 xã Vô Tranh (Hạ Hòa - Phú Thọ), vợ chồng xây dựng với nhau được 4 người con, chồng là người cùng đơn vị, bị bệnh hiểm nghèo dai dẳng, mất năm 2012. Đinh Thị Cử (dân tộc Mường) xã Mỹ Lung (Yên Lập - Phú Thọ) sống ở quê chồng tần tảo nuôi con, sống cảnh cực nhọc, căn nhà ở chỉ hơn chuồng trâu, hai gian nứa lá lụp xụp dưới chân đồi, nắng thì khô, mưa ướt ẩm bên cạnh đồi bạch đàn khi xưa của gia đình nay đã phải bán đất để chữa bệnh cho chồng, nay chỉ còn 5 sào rừng và đất ruộng kể cả đất nhà ở. Cuộc sống rất khó khăn, nước mắt tràn trên khuôn mặt héo hon. Vừa qua quỹ Thiện Tâm cùng hội CCB huyện Hạ Hòa tài trợ xây dựng nhà tình nghĩa với số tiền 50 triệu đồng, nay đã hoàn thành ngôi nhà cấp 4 tổng diện tích 72 m2, hết 120 triệu đồng, chưa có bếp nấu ăn, trong nhà không có gì đáng giá, sân nhà vẫn chưa làm được, chưa biết chông chờ vào đâu.
Tiếp theo, đoàn hành quân đến xã Văn Lang (Hạ Hòa - Phú Thọ) vào thăm gia đình bà Phạm Thị Hào, con dâu trưởng bà Nguyễn Thị Liên bà mẹ Việt Nam anh hùng (mất năm 2008) có hai con là liệt sỹ: Phạm Quang Đỉnh và Phạm Quang Hương thuộc e141F312 hy sinh tại chiến trường đường Trường Sơn. Bà Phạm Thị Hào, sức khỏe rất yếu, năm nay trên 80 tuổi, vợ của liệt sỹ Phạm Quang Đỉnh: Khi xưa nhà ở bên kia ngòi, việc đi lại làm ăn rất khó khăn. Di chúc của bố mẹ chồng mong ước được chuyển sang khu đất liền để thuận lợi đi lại, đồng thời ngôi nhà cũ đã dột nát có trên 100 tuổi, ước mơ có một ngôi nhà tử tế để có chỗ thờ phụng đàng hoàng.
Thông qua các tổ chức, năm 2013 được Bộ quốc phòng hỗ trợ 60 triệu đồng, bản thân bà đã cao tuổi, vốn liếng chẳng có được là bao, việc xây nhà bà rất lo ngại, nhưng được sự quan tâm của lãnh đạo xã, hội CCB, hội Phụ nữ chung tay giúp sức, chỉ trong 3 tháng, bà Hào đã có căn nhà tình nghĩa trên 120 m2 khang trang bên cạnh đường tỉnh lộ trị giá 180 triệu đồng, ai cũng vui mừng.
Nghe những câu chuyện "tình nghĩa" và cuộc sống lam lũng nơi núi đồi của gia đình bà Hào, rất cảm động, xong ai cũng thấy ấm lòng tình đồng đội đã quên cái gió rét căm căm của đợt gió mùa về, cành đào bên bàn thờ đang lung linh như báo hiệu mùa xuân về quyện nhang đăng, bánh mứt tết của cái tết Kỷ Hợi đang đến đầy nghĩa - đầy tình, và đó chính là nguồn động viên tinh thần lớn lao của đồng đội, nhân dân, nhà nước thêm ấm lòng người ở lại.
Nhìn lại tổng thể, tuy còn nhiều khó khăn thử thách nhưng với kết quả "nhà tình nghĩa, uống nước nhớ nguồn" trong thời gian qua là hết sức to lớn với những người có công, đã mang lại niềm tin yêu hy vọng cho mỗi người chúng ta. Đến thăm đồng đội hôm nay, trước thềm năm mới 2019 này biết bao kỷ niệm sâu lắng đã đong đầy một thời lịch sử hào hùng đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh anh hùng./.
HẢI ĐƯỜNG
( VP CCB Hạ Hòa)