"Cuộc đời với những chuyến đi" - Ký ức của CCB – Thiếu tướng Hoàng Kiền (Tiếp theo 17)
Sự kiện Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao của Đảng và Nhà nước sang thăm hữu nghị chính thức CHDCND Lào; Dự Lễ khánh thành và trao tặng công trình Nhà Quốc hội Lào. Đây là hoạt động biểu tượng của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Lào trên tinh thần "hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa".
Thiếu tướng Hoàng Kiền – Một Cựu chiến binh từng mang cái tên “người lính của một thuở Trường Sơn, một thời Biển đảo” đau đáu theo dõi và hướng về sự kiện của tinh thần "hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa" mà lịch sử chỉ có giữa toàn Đảng, toàn quân và toàn dân hai nước Việt – Lào…
Và đây – Dòng ký ức của Cựu chiến binh – Thiếu tướng Hoàng Kiền về những chuyến đi, về những tháng năm ông gắn bó với mảnh đất, con người của đất nước “triệu Voi”, với con đường Trường Sơn vắt ngang qua hai nước Việt - Lào đã tuôn trào để rồi ông ngồi viết – viết cả loạt bài từ dòng ký ức ấy…
Trường Sơn xin trân trọng lần lượt giới thiệu cùng các đồng chí và bạn đọc loạt bài viết từ dòng ký ức của Cựu chiến binh – Thiếu tướng Hoàng Kiền.
CUỘC ĐỜI VỚI NHỮNG CHUYẾN ĐI
(Tiếp theo 17)
Bài số 24
NHỮNG CHUYẾN Ô TÔ ĐÁNG NHỚ BÊN LÀO
Chuyến Ô Tô đáng nhớ - Sang Lào giải quyết vật liệu xây dựng Đường Tuần tra biên giới.
Dự án Đường Tuần tra biên giới mốc L10 - L11 đi qua khu vực Phu xai lai Leng có đỉnh cao nhất dãy Trường Sơn 2.721 mét. Chỉ có một đường vào thi công qua mốc L10. Gói thầu cuối tuyến không có đường lên, do Công ty Hợp tác Quốc tế 705 Quân khu 2 và Công ty 1105 Quân khu 4 phối hợp thi công. Sau khi xong phần nền, công ty 1105 đảm nhiệm toàn bộ phần thi công cầu cống và mặt đường. Từ mốc L10 đến cuối tuyến về phía nam đoạn khó nhất là đỉnh cao hơn 2400 mét do công ty 532 của Binh đoàn 12 thi công vẫn chưa thông tuyến để Công ty 1105 chở vật liệu vào thi công cầu cống và mặt đường. Đoàn công tác của Ban quản lý dự án 47 do Thiếu tướng Hoàng Kiền dẫn đầu, các phòng Kế hoạch, Kỹ thuật, Tài chính, Thi công 2 và mời đại biểu Cục Kế hoạch và Đầu tư - Thượng tá Phạm Như Thắng, Cục Công Trình- Bộ tư lệnh Công binh - Trung tá Nguyễn Đức Tài tham gia. Ngày 11 tháng 5 năm 2012 khởi hành từ Hà Nội đi thẳng vào cửa khẩu phụ Tam Hợp, lên đến đỉnh núi chờ Trạm Biên phòng làm thủ tục, mới tháng 5 mà sao nắng thế, được thưởng thức gió Lào sớm, trên đỉnh núi cao gió lớn cứ phả vào mặt hầm hập. Mấy phút sau Ba rie nâng lên, đoàn chúng tôi sang đất Lào hướng về Mường Mộc , xe của Công ty 1105 / Quân khu 4 đón. Xế chiều đến Trụ sở Công ty 1105 còn gọi là Công ty phát triển miền núi trực thuộc Công ty Hợp tác kinh tế Quân khu 4, làm nhiệm vụ C bên Lào. Trong 6 năm qua, Công ty đóng quân tại huyện Mường Mộc tỉnh Xiêng Khoảng, xây dựng 3 cụm bản tại hai tỉnh Xiêng Khoảng và Bu Ky Khăm Xay, xây dựng các công trình kinh tế, rồi mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác. Với đặc thù thực hiện nhiệm vụ phân tán ở các địa bàn khó khăn trên các tỉnh Trung Lào, những năm qua, Công ty 1105 luôn chủ động, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, góp phần quan trọng xây dựng địa bàn vững mạnh. Nhiều năm liền, Công ty được Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu tặng Cờ thưởng thi đua và danh hiệu Đơn vị Quyết thắng; được cấp ủy, Chính quyền địa phương hai nước đánh giá cao; được Chủ tịch nước Cộng hòa DCND Lào tặng thưởng Huân chương Hữu nghị và Huân chương Lao động hạng Nhất, Nhì, cùng nhiều phần thưởng khác. Cá nhân Đại tá Nguyễn Hồng Việt - Giám đốc Công ty được tặng thưởng Huân chương lao động hạng 2.
Ba cụm bản có thêm nhiều công trình an sinh xã hội, nhân dân có điều kiện tiếp cận với những mô hình phát triển kinh tế mới, thúc đẩy giao lưu hàng hóa, phát triển sản xuất. Cùng với đó, Công ty còn triển khai nhiều hoạt động và việc làm thiết thực giúp các đơn vị trên địa bàn các tỉnh Trung Lào, nổi bật là việc tham mưu cho Bạn tăng cường công tác nắm, quản lý địa bàn; tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, triển khai hiệu quả các dự án viện trợ của Việt Nam, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu các đơn vị của Bạn.
Trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, Công ty 1105 luôn chủ động, sáng tạo phát huy nội lực, chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật hai nước, bảo toàn và phát triển vốn, tạo uy tín, thương hiệu phát triển bền vững trên địa bàn.
Bên cạnh đó, Công ty luôn làm tốt vai trò tham mưu cho Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh, Ban Chỉ đạo nhiệm vụ “C” Quân khu tiến hành công tác đối ngoại quốc phòng; phối hợp chặt chẽ với Đại sứ quán, cơ quan Tùy viên quân sự Việt Nam tại Lào, Hội người Việt cùng các cơ quan liên quan trên địa bàn thực hiện tốt công tác ngoại giao nhân dân, góp phần tích cực vun đắp tình đoàn kết, hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Lào, giữa LLVT Quân khu 4 và các đơn vị, địa phương trên địa bàn Trung Lào.
Đoàn chúng tôi làm việc với Công ty giải quyết mấy vấn đề:
- Công ty làm việc với Chính quyền địa phương xin sản xuất đá, khai thác cát tại chỗ để cung cấp cho xây dựng gói thầu đường tuần tra biên giới của Công ty.
- Về xi măng bên Lào giá bán cao hơn bên Việt Nam, chở bên Việt Nam sang lại phải chịu thuế xuất khẩu bên Việt Nam, nhập khẩu bên Lào rất phức tạp. Tôi quyết định sẽ chỉ đạo các đơn vị thi công sớm thông đường để vận chuyển xi măng vào làm cầu cống trước, mặt đường làm sau.
- Sẽ báo cáo Bộ Quốc phòng cho lập dự án từ mốc L11 đến cửa khẩu Tam Hợp cho thông tuyến, sẽ giao cho Công ty 1105 thi công. Cả đoàn đều nhất trí cao. Hôm sau đoàn lên đường tuần tra biên giới, thăm động viên, kiểm tra, chỉ đạo thi công trên công trường. Bữa trưa lại được chiêu đãi bữa thịt kỳ đà, con này to 11 ki lô gam, già ốm sắp qua đời.
Chúng tôi đi theo dọc tuyến từ mốc L11 về mốc L10, vừa đi vừa dùng máy xúc, máy húc, xe 3 cầu kéo. Đoàn kiểm tra chỉ đạo các đơn vị: Công ty Trường Thành/ Bộ Tư lệnh Biên phòng, Công ty 532/ Binh đoàn 12, đẩy nhanh tiến độ thi công để thông tuyến tạo điều kiện cho Công ty 1105 chở xi măng vào thi công cầu cống. Lần đầu tiên đi thông tuyến từ mốc L11 đến mốc L10, từ Việt Nam sang Lào, qua đường công vụ bên Lào lên mốc L11, đi dọc đường tuần tra biên giới từ mộc L11 đến mốc L10 vô cùng gian nan, có đoạn còn phải đi bộ nhưng đã thành công. Qua thực tế kiểm tra thi công để xử lý các phát sinh tại chỗ, tháo gỡ các vướng mắc tạo điều kiện để các đơn vị đẩy nhanh tiến độ thi công. Công trường khai thác đá, sản xuất cát được mở ra trên đất Lào.
Chuyến công tác đã hoàn thành kế hoạch, các nhiệm vụ được giải quyết tốt. Sau đó tôi đề xuất chuyển 300 tỷ từ dự án di chuyển đồn Vũ Quang - Hà Tĩnh không triển khai nữa ra cho dự án mốc L11 - Cửa khẩu Tam Hợp, nhưng chưa thực hiện được, tôi về vui vườn, Giám đốc mới không ủng hộ, thế là con đường vẫn dừng lại tại mốc L11.
"Tuy rằng có chỗ còn non
Vũng sâu nước đọng xe con sa lầy"
Ngủ đêm trên đỉnh Trường Sơn, đêm cơn mưa đầu mùa trút xuống ầm ầm, bao kỷ niệm trào dâng trong lòng.
Đây là một trong những chuyến công tác gian nan nhất trong 7 năm xây dựng Đường Tuần tra biên giới. Tôi đã viết bài thơ diễn tả lại chuyến đi.
CUNG ĐƯỜNG TÌNH NGHĨA VIỆT- LÀO
Gọi nhau dậy lúc mờ sương
Bon bon xe chạy dọc đường nắng phơi
Cửa khẩu Tam Hợp đón mời
Non cao mây phủ, lưng trời suối reo
Gió đưa hương ngát bay theo
Xe leo vượt dốc băng đèo đi Tây
Mường Mộc đã đến nơi đây
Thăm đoàn kinh tế tràn đầy niềm vui
Vượt bao gian khó chẳng lùi
Sáu năm giúp bạn đẩy lui đói nghèo
An ninh, chính trị vững theo
Địa bàn mở rộng lội trèo không ngơi
Hướng cho " người xấu" thức thời
Hoà nhập cuộc sống, đổi đời mở ra
Gian nan đâu quản đường xa
Đưa Đoàn công tác lượn qua sang Lào
Cá cơ quan Bộ cùng vào
Công binh, Kế hoạch dạt dào A - B
Thi công trên tuyến say mê
Hai đoàn kinh tế cận kề giúp nhau
Thiết kế giám sát chuyên sâu
Thí nghiệm chủ động, mọi khâu điều hành
Điệp trùng núi đỏ rừng xanh
Trường Sơn hùng vĩ mở nhanh con đường
Hôm nay Đoàn đến trời thương
Thu mây thả nắng khô đường xe bon
Tuy rằng có chỗ còn non
Vũng sâu nước đọng xe con sa lầy
Ba cầu có mặt kéo ngay
Hò nhau bám đẩy sở xoay bươn trèo
Xế chiều lác đác mưa gieo
Thả ra mấy hạt lượn lèo cho vui
Trượt trơn ta quyết không lùi
Đúng đường lệch lối xe vùi vũng sâu
Chú tài mải ngắm gỗ lâu
Để đoàn tất bật mấy chầu héo hon
Quyết tâm bò tới đỉnh non
Vi vu xe lượn cười giòn trên mây
Kiểm tra toàn tuyến một ngày
Quay về mưa trút dẫu lầy hết lo
Bữa cơm đỉnh núi "Kỳ to"
Thắm tình đồng đội chăm lo vui cùng
Giao ban nhận xét tập trung
Giải thông mọi mặt, bổ sung đủ đầy
Mừng khen đồng đội nơi đây
Trèo đèo lội suối dựng xây con đường
Trường Thành chung sức một phương
Ngày đêm tiếng máy công trường vang ca
Nhắc nhau đích vẫn còn xa
Hiệp đồng đoàn kết vững đà vươn lên
Tập trung lắp cống chỉnh nền
Triển khai làm móng đá nghiền rải ngay
Cống rãnh đồng bộ đào xây
Giữ cho nền chắc không cầy không trôi
Bê tông mặt đợi tạm thời
Tiếp tục nghiên cứu thuận xuôi ta làm
Nối thông đường phía Việt Nam
Vận chuyển giảm bớt gian nan quân mình
Bảy không năm (705) hết chương trình
Rút về phía Bắc đẹp xinh xứng tầm
Trường Thành, Một một không năm (1105)
Củng cố lán trại ăn nằm ở đây
Chờ khi chuyển vốn về đây
Dự án mở tiếp ta xây nối dài
Cùng nhau hướng tới ngày mai
"Con đường mơ ước" tương lai sáng ngời
Trường Sơn đỉnh núi cao vời
Ấm tình đồng đội đất trời kết giao
Đêm khuya gió lạnh tràn vào
Sấm vang chớp giật ào ào nước tuôn
Gian nan nắng núi mưa nguồn
Nằm nghe thác xối bồn chồn lo xa
Bao nhiêu cung chặng tuần tra
Vận chuyển xây dựng mất đà chơi vơi
Năm canh thao thức buồn rơi
Bình minh nắng mới ngắm trời xanh cao
Xe reo đỉnh núi đón chào
Kiểm tra chỉ đạo nhắc giao vẽ bày
Bồng lai tiên cảnh trên mây
Hương thơm gió mát ngất ngây lòng người
Đường đưa ta tới cổng trời
Đứng nhìn non nước đẹp tươi sáng hồng
Mặt trời vẫn mọc đàng đông
Nghĩa tình Lào - Việt mãi không phai mờ
Đường tuần tra đẹp ước mơ
Nối dài cho những vần thơ bay cùng
Đường về đúng lối một cung
Ba cầu giẫy giụa bùn vung tít mù
Xe con quyết tiến bám đu
Vừa leo vừa đẩy đèn cù hò reo
Khen tay lái lụa vèo vèo
Vi vu xuống núi xổ đèo xe lao
Đoàn kinh tế đợi đón vào
Nâng ly cùng chúc dạt dào lời ca
Chuyến dài công tác đường xa
Lưu bao kỷ niệm như hoa tự hào
Chia tay lưu luyến dạt dào
Đồng đội ở lại đất Lào- Chăm Pa
Suối reo vượn hót chim ca
Hẹn năm sau đến cờ hoa tưng bừng
Phu xai lai Leng tận cùng
Trường Sơn tột đỉnh sáng bừng cờ sao
Con đường mơ ước vươn cao
Mối tình hữu nghị Việt - Lào thêm trang.
Ngày 21 tháng 8 năm 2021
Hoàng Kiền
Phó chủ tịch Hội truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Việt Nam
(Còn nữa)