"Cuộc đời với những chuyến đi" - Ký ức của CCB – Thiếu tướng Hoàng Kiền (Tiếp theo 19)
Sự kiện Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao của Đảng và Nhà nước sang thăm hữu nghị chính thức CHDCND Lào; Dự Lễ khánh thành và trao tặng công trình Nhà Quốc hội Lào. Đây là hoạt động biểu tượng của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Lào trên tinh thần "hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa".
Thiếu tướng Hoàng Kiền – Một Cựu chiến binh từng mang cái tên “người lính của một thuở Trường Sơn, một thời Biển đảo” đau đáu theo dõi và hướng về sự kiện của tinh thần "hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa" mà lịch sử chỉ có giữa toàn Đảng, toàn quân và toàn dân hai nước Việt – Lào…
Và đây – Dòng ký ức của Cựu chiến binh – Thiếu tướng Hoàng Kiền về những chuyến đi, về những tháng năm ông gắn bó với mảnh đất, con người của đất nước “triệu Voi”, với con đường Trường Sơn vắt ngang qua hai nước Việt - Lào đã tuôn trào để rồi ông ngồi viết – viết cả loạt bài từ dòng ký ức ấy…
Trường Sơn xin trân trọng lần lượt giới thiệu cùng các đồng chí và bạn đọc loạt bài viết từ dòng ký ức của Cựu chiến binh – Thiếu tướng Hoàng Kiền.
CUỘC ĐỜI VỚI NHỮNG CHUYẾN ĐI
(Tiếp theo 19)
Bài số 26
NHỮNG CHUYẾN Ô TÔ SANG LÀO
Chuyến Ô Tô đáng nhớ- Sang Lào kiểm tra mỏ đá ngủ đêm.
Dự án mốc Đ6 - Đ7 - Đ8 được triển khai, khi đi giao tuyến tại thực địa mới biết nó nằm trên địa bàn hai tỉnh Điện Biên và Sơn La, công tác giải phóng mặt bằng giao đất để triển khai dự án vô cùng khó khăn. Chỉ có con đường ô tô từ Thành phố Điện Biên ra đến cửa khẩu biên giới Huổi Phuốc - Na Son gần trăm ki lô mét, đang cải tạo nâng cấp, đào bới khắp dọc tuyến. Đá xây dựng phải vận chuyển từ mỏ gần Thành phố Điện Biên ra vô cùng khó khăn, các khu vực gần biên giới phía Việt Nam không có đá, có đơn vị xin thủ tục mở mỏ khai thác cũng rất phức tạp, đồng bào Mông ra ngăn cản. Tôi điện thoại trao đổi với Đại tá Nguyễn Trọng Đức - Giám đốc Công ty hợp tác Quốc tế 705 đang hoạt động bên Lào tìm xem có mỏ đá nào gần cửa khẩu Na Son này không. Một tuần sau nhận được điện thoại, mỏ đá đã tìm được, cách biên giới 8 ki lô mét, ở bản Na Son tỉnh Luông Pha Băng. Tôi đặt vấn đề, Công ty 705 đã làm việc với tỉnh Luông Pha Băng xin khai thác, nghiền sàng đá dăm các loại, cung cấp cho các dự án Đường Tuần tra biên giới Việt Nam trong khu vực, đóng thuế tài nguyên và các loại thuế theo qui định của nước Lào. Mọi việc diễn ra rất thuận lợi, rất mừng cho Ban quản lý dự án và các đơn vị xây dựng. Công ty 705 đã làm việc, Bạn đồng ý cho mở con đường ô tô để chở đá sang Việt Nam, khi làm xong đường sẽ lấp lại. Vấn đề thanh toán không có hoá đơn đỏ của Việt Nam, mà hoá đơn bên Lào cũng không được, tôi mời các cơ quan chức năng của Bộ Quốc phòng đi lên biên giới, xem thực địa để có biện pháp giải quyết.
Đầu xuân Quí Tỵ năm 2013 chuyến công tác Tây Bắc khởi hành. Giám đốc, Trợ lý Hoàng Việt Thắng, Nhà báo Trần Miêu, “Phóng viên nhiếp ảnh” Ngô Thị Khiếu, anh tài Đinh Văn Thể dẫn đường. Một xe do Phó Giám đốc Lê Trung Dũng, Trưởng phòng thi công 1 Dương Hữu Sơn, Phó Phòng Kỹ thuật Trần Phú Hưng, và cán bộ Cục Tài chính, Cục Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư lệnh Công binh. Đoàn hành quân từ Hà Nội lên Sông Mã - Sơn La nghỉ đêm. Hôm sau đi kiểm tra các dự án khu vực Sông Mã, tối về huyện Sốp Cộp - Sơn La nghỉ. Ngày thứ ba đi lên cửa khẩu Nậm Lạnh đường xá gian nan vô cùng, đến sát cửa khẩu dẽ phải vào đường tuần tra biên giới hai dự án liền, các đơn vị đang thi công mặt đường, vướng mắc nhất là gói thầu của Công ty cổ phần 389 / Quân khu 3. Dọc đường thấy một số đoạn có rãnh xây trên lề đường phía tây, mọi người hỏi, tôi xuống giải thích là đoạn này ta làm sát biên giới, cơ quan quản lý biên giới phía Lào không đồng ý, yêu cầu phải làm cách xa 100 mét như hiệp ước biên giới Việt Nam - Lào đã ký kết. Trao đổi rất nhiều, tôi đề nghị xây rãnh chắn nước không để nước mưa chảy sang đất bạn, xây tường kè vách ta luy không để sụt lở sang đất bạn.
.jpg)
Một đoạn đường Tuần tra biên giới
Mải xem nhiều chỗ, về đến cuối tuyến là mặt trời mất hút khi nào không biết , đêm xuống trời biên giới tối đen như mực, mù bắt đầu lan ra, vừa đi vừa dò đường, mãi mới tìm được "Cửa khẩu tự mở" sang Lào. Đi tám ki lô mét là đến bản Na Son, "Sở chỉ huy" mỏ đá của Công ty 705, Đại tá Nguyễn Trọng Đức và anh em vẫn đang chờ, đúng 21 giờ nâng ly "xăm ma khi". Thế là đêm nay được ngủ bên ngoại quốc, lại bừng lên những kỷ niệm về Trường Sơn năm xưa, những chuyến đi thăm trên đất bạn. Sáng hôm sau đoàn ra thăm mỏ đá, về nghe đơn vị báo cáo, vướng mắc nhất là giá, một số nhà thầu chưa trả tiền. Tôi trao đổi với các cơ quan xác định giá sơ bộ bằng 85 phần trăm giá đá mua ở các mỏ bên Sơn La, Điện Biên chở ra đến chân công trình để làm cơ sở thanh toán cho đá sản xuất bên Lào chở đến chân công trình, sau đó về duyệt giá chính thức cho Công ty 705. Đồng thời đôn đốc các nhà thầu thanh toán, đề nghị Công ty 705 cứ cấp đá, đưa ra phương án Công ty 705 ký hợp đồng với các nhà thầu thi công, đề nghị Ban quản lý dự án Đường Tuần tra biên giới chuyển tiền trực tiếp cho Công ty 705, vướng mắc được tháo gỡ.
Làm việc xong, đoàn đi ra chợ tham quan, thăm bản Lào, mua đồ để kỷ niệm chuyến đi ngoại quốc đặc biệt này. Tiếp tục hành trình về nước qua cửa khẩu chính thức Na Son - Huổi Phuốc , Công ty 705 đưa đi làm thủ tục "thông quan cả hai bên nhanh gọn. Trên đường về TP Điện Biên mới thấy xa đằng đẵng mà gian nan làm sao, đường đang thi công đất đá ngổn ngang lầy lội, khó khăn vô cùng.
Chuyến đi thật vất vả nhưng thành công, để lại bao kỷ niệm với con đường tuần tra biên giới, thêm thắm tình hữu nghị Việt- Lào.
Thêm kỷ niệm sâu sắc với Đại tá Nguyễn Trọng Đức, đồng đội, bạn học tại Học viện Lục quân của tôi. Nguyễn Trọng Đức là Giám đốc đầu tiên của Công ty Hợp tác Quốc tế 705 Quân khu 2, chúng tôi đã kết nối cùng nhau xây dựng Đường Tuần tra biên giới từ bên đất Lào. Hoàn thành nhiệm vụ ở Cty 705 Anh được chính phủ Lào tặng thưởng 2 Huân chương lao động hạng 2 và hạng 3 cho nhiệm vụ xây dựng cơ sở chính trị và giúp tỉnh Hủa Phăn xây dựng trụ sở làm việc của tỉnh trị giá hơn 4 triệu đô do thành phố HCM giúp, thật trân trọng, mãi thắm tình đồng đội thân yêu.
Bảy năm đến với biên cương
Cùng nhau đi mở con đường tuần tra
Khó khăn gian khổ vượt qua
Chung tay góp sức xông pha mọi miền
Bảy lần tôi đã "vượt biên"
Sang thăm nước bạn dạo trên đất Lào
Cùng đồng đội vượt gian lao
Kéo đường lên đỉnh non cao kiên cường
Hôm nay Đoàn đến công trường
Tìm nơi mỏ đá đêm sương nước Lào
Bao nhiêu kỷ niệm dâng trào
Mối tình hữu nghị Việt - Lào sáng trong.
Hoàng Kiền
Phó Chủ tịch Hội truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam
(Còn nữa)