ẤM TÌNH ĐỒNG ĐỘI VỚI CỰU TNXP QUỲNH BẢNG
Hồ Bá Thâm (người đeo kính) và những đồng đội TNXP ở Quỳnh Bàng
Nhân chuyến du xuân về thăm họ hàng, quê hương, tôi đã có một vài cuộc gặp gở với cựu TNXP ờ quê nhà. Anh Hồ Minh Đàn - chủ tịch Hội cựu cán bộ TNXP thị xã Hoàng Mai, Hồ Việt Bắc - chủ tịch Hội cựu cán bộ TNXP Quỳnh Lưu mời gặp BLL cựu TNXP Quỳnh Lưu, Hoàng Mai (nguyên ban chỉ đạo, ban biên soạn cuốn sách TNXP Quỳnh Lưu làm theo lời Bác, Nxb Thanh niên xuất bản 2014) vào trưa ngày 12/1 âm lịch 2017 ở Quỳnh Lập thật thắm tình đồng đội, nâng ly rượu đầu xuân rưng rưng nhớ bạn bè đã khuất… Tiếc là lần này Trần Quang Nhật (cựu TNXP trên đường Trường Sơn) vắng mặt vì bận việc họ.
Và đến chiều ngày 15/1 âm lịch lại được bạn Hồ Nghĩa Lân đồng đội cũ cùng đi TNXP một ngày, Trưởng BLL Hội cựu TNXP Quỳnh Bảng và Hồ Mậu Ánh mời giao lưu (tại nhà Hồ Nghĩa Lân) với một số cựu TNXP của xã nhà quen biết, có người (nhiệm kỳ 2, 3) mới toanh, hoặc lâu rồi chưa gặp lần nào. Chuyện trò xưa nay đôi điều tâm đắc, chụp ảnh kỷ niệm và lai rai, nâng chén rượu xuân nồng nàn, nhâm nhi đặc sản hương vị quê nhà đầy nghĩa tình đồng đội sâu lắng. Thật vui và cảm động xiết bao!
Lại nhớ ngày xưa cơm muối vừng, rau tàu bay…ăn trong khói bom thù, chưa xong lại lao ra mặt đường… và cả bát cơm nghẹn ngào tiễn bạn thịt nát xương tan… Còn hôm nay ta nhậu bên nhau thịt cá rau xanh hết ý nhưng lại không còn trẻ nữa mà…ăn chơi!
Trân trọng cảm ơn anh Hồ Minh Đàn, Hồ Việt Bắc và Hồ Nghĩa Lân, Hồ Mậu Ánh… với sự đón tiếp thịnh tình, ấm áp dù trơi giá lạnh trong các cuộc gặp gỡ nói trên.
Hội CTNXPQB hiện có 40 hv (26 nữ). TNXPQB có 2 liệt sỹ, 6 thương binh. Độ tuổi từ 60- 75 là 38 đồng chí, từ 76 đến 90 là 2 đồng chí. Hưu trí có 10 đồng chí, hưởng 1 lần: 28 đồng chí, nghèo: 2 đồng chi.
Hội đã sinh hoạt theo định kỳ đều đặn, có chất lượng và làm được nhiều việc tốt vì nghĩa tình đồng đội, động viên nhau sống khỏe sống vui có ích cho đời!.
Qua nhiều năm thành lập và hoạt động, Hội CTNXPQB đã đạt nhiều thành tích được các cấp ngành xã, huyện khen thưởng 4 lần cho tập thể và 3 lần cho 2 cá nhân là Hồ Nghĩa Lân (TNXP nhiệm kỳ 1) và Nguyễn Đăng Mạnh (nhiệm kỳ 2).
Cuộc gặp mặt cựu TNXPQB hôm ấy do thời gian quá gấp nên chỉ có mấy anh chị em. Ngoài tôi là Hồ Bá Thâm, có Hồ Nghĩa Lân, Hồ Mậu Ánh, Hồ Hữu Nam, Hồ Thái Sơn, nhiệm kỳ 1 (cùng nhập ngũ 15/5 dương lịch, năm 1965 cùng ở C302 sau là thành viên của C168 - đơn vị mới khi chuyển vào đoàn 559, binh trạm 2 đến binh trạm 4… trên đèo 1001 ở đông Trường Sơn); và hôm đó còn có cựu TNXP nhiệm kỳ 2, 3 là Hồ Đăng Cấp C 904 (CT 12/9N 71,P31) cũng có giai đoạn công tác ở Quảng Trị, Hồ Thái Hợp C308 Nghệ An, Đoàn Thị vân C 332.
Chuyện rôm rả xưa về bom đạn, ướt sũng mưa rừng, nắng cháy, sên vắt, sốt rét cạo trọc đầu… rồi đồng đội hy sinh, bị thương, khó khăn gian khổ mà hào hùng một thời không thể nào quên. Rồi kể chuyện những nữ cựu TNXP chỉ mặc đồ lót (chứ không phải là mặc áo trắng như đã từng thấy, từng nghe) đứng làm cộc tiêu sống thắp sáng bằng làn da trắng nõn của mình soi đường cho xe vượt trọng điểm trong đêm tối mịt mùng… Thật cảm động và tự hào về phái đẹp quê ta… nghe như huyền thoại…
Nghe xong bỗng hồn thơ trong tôi trỗi dậy…, mà rằng:
DA TRÁNG…ÁNH SAO
Đêm cuối tháng tối mò mò
Lấy gì chiếu sáng cho xe qua hè ?
-Mần răng ? bàn luận… Chợt nghe :
-Cởi trần… da trắng cho xe vượt đèo.
Ngại ngùng e thẹn ngặt nghèo
Mất- còn mà thẹn… trăng treo thân này!
Chị em tay nắm chặt tay
Làm hàng đuốc sáng …”ngất ngây” lạ thường
Bom tung chẳng sợ, má hường
Xe anh ra trận thấy thương quá trời!
Mai về em đợi anh ơi!
Vẫn làn da ấy… tinh khôi … ai tìm!?
(12/1 âm lịch)
Thế đấy! Ai mong đợi ai và họ đã trở về, còn ai nàm lại bên con đường ra trận ngày xưa ấy? Có cô gài bom vùi bị sức ép nặng, khi bới lên không còn quần áo chỉ có làn da trăng ngần ánh trăng ngọc ngà mà buồn thảm và căn giận quân thù làm sao! Ôi đau buồn và thương nhớ xiết bao!
Rồi khi về địa phương bao nhiêu khó khăn, bệnh tật, họ lại giúp nhau vượt qua và nhất là khi thực hiện các chính sách của Nhà nước mà giấy tờ thất lạc, thiếu thốn với các cựu TNXP. Rồi làm lụng, tìm kết sinh nhai, sinh con đẻ cái, nay hầu hết con cháu đã trưởng thành và là công dân tốt xứng đáng với cha ông một thời hy sinh tuổi xuân của mình cho ngày hạnh phúc con cháu hôm nay.
Vật vả là vậy, mà gặp lại dù tóc trắng mây, da mồi nhăn nheo, gầy nhỏ lại… nhưng vẫn lạc quan trong cuộc sống. Nụ cười vẫn tươi như thuở nào. Nhiều nam, nữ cựu TNXP vẫn đẹp… lão, con cái cháu chắt đề huề… Không kể một số ít bệnh tật và khó khăn, phần nhiều cựu TNXP quê tôi có con cái thành đạt trong thời kỳ kinh tế thị trường, đổi mới, hội nhập… nên nhà cửa, ăn ở khang trang, rộng rãi, đời sống khấm khá, văn minh dần lên trông thấy. thật mừng thay!
Trong chuyến du xuân, đi họ, thăm viếng, may mắn tình cờ gặp thêm hai cựu TNXP Hồ Thị Nguyên (C 203, N 241, P31), vợ một ông chú bên ngoại vợ, hoặc Nguyễn Khắc Chất (C203, N 241, P31), láng giềng cũ ở quê và cũng bà con bên ngoại. Cả hai đều nguyên là cựu TNXP nhiệm kỳ 2… đã từng công tác ở Quảng Trị thời chống Mỹ cứu nước từ năm 1969. Nhiều đội viên nhiệm kỳ 2, 3 cũng có thời kỳ chuyển sang bộ đội cũng như Hồ Nghĩa Lân, Hồ Mậu Ánh, Hồ Hữu Nam, Hồ Thái Sơn… nhiệm kỳ 1.
Rồi trong lễ tế Họ lại hai con của cựu TNXP Nguyễn Khắc Tuân (C168, sau cũng chuyển sang bộ đội) là Nguyễn Khắc Hùng, Nguyễn Khắc Cường ở Bãi Tập (Nghiã Đàn) về cúng Họ, biết đội viên Nguyễn Khắc Tuân tuổi cao, sức khoẻ yếu, không về Quỳnh Bảng được. Thật buồn!
Trong buổi gặp mặt cựu TNXP Quỳnh Bảng nói trên, nhiều người nhắc đến các cựu TNXP như Ngô Trí Nhiệm, đảng viên khi còn ở nhà đi, cũng như Hồ Bá Thâm và cùng đơn vị C 302 hay C 168 sau này, đều trưởng thành từ tiểu đội trưởng – chức vụ khi mới nhập ngũ, mà tôi đã gặp lại ờ Sài Gòn và Kiên Giang năm nào, nay Ngô Trí Nhiệm đã mất. Hay những cựu TNXP như Hồ Thị Tân (lần này không gặp được), Hồ Thị Tùy, Nguyễn Thị Nhởn… (C 302) sau xuất ngũ đã đi lấy chồng xa. Hay cựu TNXP Nguyễn Xuân Đường (C168) mấy lần trước có gặp, nhưng nay đã mất.
Ý định chuyến du xuân này sẽ vào TP Vinh gặp lại cựu TNXP Trần Văn Thân và một số cựu TNXP Nghệ An trên đường Trường Sơn (lấy thêm tư liệu, hình ảnh), nhưng vì máy điện thoại bị hỏng màn hình, nên mất liên lạc được, cuối cùng đi thẳng về TPHCM. Thật tiếc!
Nhưng dầu sao cũng thấy rằng, chuyến du xuân cúng họ, mừng thọ và nhất là gặp gỡ đồng đội là thành công có việc ngoài mong đợi! Gặp mặt và có hình ảnh trực quan thật là quí hóa (đã lên FB và sẽ đưa vào sách “Cựu TNXP Nghệ An trên đường Trường Sơn” đang trong quá trình chuẩn bị bản thảo)!
HỒ BÁ THÂM