Ban nhạc Giải phóng quân biểu diễn trong ngày 2/9/1945
Ngày 2/9/1945, đoàn Quân nhạc 75 người chỉnh tề trong trang phục soóc kaki vàng, giày Sau khi hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tại buổi lễ lịch sử, những ngày tiếp theo, Ban nhạc Giải phóng quân tiếp tục phục vụ tại các cuộc mít tinh, hòa nhạc ở vườn hoa Chí Linh, Bách Thảo... Mỗi tuần, Đội đều phục vụ ở Nhà hát Lớn bốn hoặc năm tối; chiều thứ sáu dạy hát ở trụ sở Phụ nữ cứu quốc; tối thứ sáu biểu diễn ở đài phát thanh; chiều thứ Sau lễ tiếp nhận này khoảng một tuần, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm anh em Quân nhạc trong lúc đơn vị đang tập trung luyện tập các bài mới. Sau khi ân cần thăm hỏi tình hình ăn ở và công tác, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: "Bác không thạo về nhạc, nhưng vừa rồi các cháu cử Quốc thiều các nước đồng minh, họ đều khen là vừa giành được chính quyền mà Việt Nam đã có ban nhạc hoàn chỉnh, chơi được như thế là giỏi. Bác chuyển lời khen ngợi đến các cháu".
Về lời bài hát Quốc ca, Bác góp ý: "Bây giờ là nước Việt Nam độc lập rồi, không còn đoàn quân Việt Minh đi nữa, mà là đoàn quân Việt Nam đi...".
Thượng tá Đào Quang Tiến cũng chia sẻ, sau ngày cách mạng tháng Tám thành công, có người nêu ý kiến là không nên sử dụng Đoàn Quân nhạc vì đây từng là tổ chức của thực dân, đế quốc. Nhưng nghe được ý kiến đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói "các chú định đày họ đi con đường nào? Vấn đề không phải là tổ chức của ai, mà là con người. Phải cảm hóa, giáo dục họ để họ trở thành người cách mạng, phục vụ cho cách mạng. Chú nào muốn giải thể không dùng họ cũng được, nhưng Bác giao hẹn trong 15 ngày phải thành lập Đoàn Quân nhạc mới có trình độ như họ vậy. Một đất nước độc lập, tự chủ không thể thiếu Quân nhạc".
"Chính nhờ những lời dạy đó của Chủ tịch Hồ Chí Minh, anh em Quân nhạc lúc đó - những bậc cha chú của chúng tôi đã ra sức học tập, tu dưỡng để thực sự trở thành các chiến sĩ cách mạng", Phó đoàn trưởng Đoàn Nghi lễ Quân đội nói.
Tại kỳ họp đầu tiên của Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tháng 1/1946, Tiến quân ca được thông qua chính thức, trở thành Quốc ca. Hiện nay, Bảo tàng Lịch sử quân sự đang trưng bày bộ kèn 20 chiếc - những chiếc kèn được ban nhạc Giải phóng quân cử Quốc thiều trong lễ Tuyên ngôn độc lập 75 năm trước.
Hoàng Thùy