Ban liên lạc Trung đoàn 592 XD-ĐÔ Trường Sơn Kỉ niệm 55 năm ngày truyền thống trung đoàn 592 anh hùng (20/10/1970-20/10/2025).
LỄ KỈ NIỆM KỈ NIỆM 55 NĂM NGÀY TRUYỀN THỐNG TRUNG ĐOÀN 592 XD-ĐÔ TRƯỜNG SƠN-ĐƠN VỊ ANH HÙNG LLVYND
Sáng ngày 18 tháng 10 năm 2025, tại hội trường bảo tàng PK-KQ 173C đường Trường Chinh, thành phố Hà Nội; Ban liên lạc Trung đoàn 592 XD-ĐÔ Trường Sơn (BLL trung đoàn 592), tổ chức trọng thể Lễ kỉ niệm 55 năm ngày truyền thống trung đoàn 592 anh hùng (20/10/1970-20/10/2025).
Tới dự buổi lễ có: Thiếu tường Hồ Sĩ Hậu – Phó chủ tịch Hội TSVN, chủ tịch Hội XD-ĐÔ Trường Sơn toàn quốc; Thiếu tướng Lương Sĩ Nhung – Phó chủ tịch Hội TSVN; Đồng chí Nguyễn Quốc Huy – UVBCH Hội TSVN, Phó TBT Trang thông tin điện tử và Bản tin Trường Sơn; Đồng chí Đại tá Nguyễn Văn Tạo – UVBCH Hội TSVN, Phó chủ tịch Hội Trường Sơn ngành Tham mưu-Vận chuyển. Đại biểu đại diện lãnh đạo Cục xăng dầu Tổng cục Hậu cần và đại biểu đại diện lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị xăng dầu quân đội. Thượng tá Phạm Văn Lý – Phó chủ tịch Hội XD-ĐÔ Trường Sơn Việt Nam, Trưởng BLL trung đoàn 592 XD-ĐÔ Trường Sơn – Đơn vị anh hùng LLVTND. Các đồng chí Lãnh đạo chỉ huy, nguyên Lãnh đạo chỉ huy trung đoàn 592 các thời kì và trên 300 hội viên BLL trung đoàn 592 XD-ĐÔ Trường Sơn đã về dự buổi lễ đông vui, phấn khởi, tự hào về truyền thống Ngành xăng dầu quân đội anh hùng.
Mở đầu buổi lễ, các câu lạc bộ văn nghệ XD-ĐÔ Trường Sơn Thanh Hoá, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Bắc Cạn, Thái Bình, Hà Nội, biểu diễn chương trình ca múa nhạc đặc biệt ca ngợi Đảng, Bác Hồ, Bộ đội Trường Sơn, Bộ đội xăng đầu chào mừng buổi lễ . Các đoàn đại biểu đại diện các cơ quan đơn vị trao tặng những lẵng hoa tươi thắm và những phần quà ý nghĩa chúc mừng buổi lễ.
Đồng chí Thượng tá Phạm Văn Lý – Phó chủ tịch Hội XD-ĐÔ Trường Sơn Việt Nam, Trưởng BLL trung đoàn 592 XD-ĐÔ Trường Sơn, thay mặt ban tổ chức đọc diễn văn kỉ niệm. Diễn văn đã nêu rõ: “ …55 năm trước, ngày 20/10/1970, Bộ Tư lệnh 559 quyết định (tạm thời) thành lập Trung đoàn 592. Mặc dù đến ngày 20 tháng 7 năm 1971 mới có quyết định chính thức của Bộ Quốc phòng, nhưng ngày 20 tháng 10 năm 1970 được cán bộ chiến sĩ lấy làm ngày truyền thống của Trung đoàn. Trung đoàn 592 là trung đoàn đường ống đầu tiên của tuyến chi viện chiến lược 559, Thiếu tá Mai Trọng Phước - người đã từng chỉ huy xây dựng đường ống đầu tiên vượt "tam giác lửa" Vinh - Nam Đàn- Linh Cảm, nguyên là Binh trạm trưởng Binh trạm 169 chỉ huy vận hành tuyến hướng Tây, được bổ nhiệm làm Trung đoàn trưởng; trung tá Trần Đức - Chính ủy. Trung đoàn 592 gồm có ba tiểu đoàn đường ống (668, 968, 969) và một đại đội xe xi téc; quân số ban đầu là 1.454 người. Trong đó hai tiểu đoàn 668 và 968 đã có kinh nghiệm trong thi công, quản lý vận hành đường ống; Tiểu đoàn 969 là tiểu đoàn thuộc Binh trạm 34 được sáp nhập vào trung đoàn. Trung đoàn bộ lúc đầu đóng tại bản Ra Khum khu vực K7, sau chuyển về bản Ta Lao gần khu vực trọng điểm Pha Băng Nưa, Bản Cọ để tiện chỉ huy.
Ngay từ những ngày đầu tiên, Trung đoàn 592 đã phải chịu đựng những trận đánh phá ác liệt của không quân Mỹ từ cao điểm 900 qua Bản Na, Pha Băng Nưa và Bản Cọ. Đoạn tuyến Pha Băng Nưa - Bản Cọ chưa đầy 10km, mỗi tháng phải chịu hàng trăm trận oanh kích, trong đó một phần ba là B52. Kho bể hàn K4 trong hang đá khu vực Pha Băng Nưa bị đánh hỏng. Trong vòng chưa đầy 5 tháng, đoạn tuyến qua trọng điểm đã phải thay thế 1.318 ống, làm đi làm lại tới 4 lần. Trong cuộc chiến đấu ấy, hàng chục đồng chí hy sinh, nhiều đồng chí bị thương. Do địch đánh quá ác liệt, Trung đoàn phải chuyển tuyến khu vực Pha Bang Nưa sang nam sông Sê Bang Hiêng. Việc chuyển tuyến sang phía nam sông là một cuộc thi gan và đấu trí với không lực Hoa Kỳ. Trong cuộc chiến đấu này đã xuất hiện gương sáng của Nguyễn Lương Định tình nguyện vác ống kiểm tra lần cuối dọc bãi bom từ trường mới dọn. Trái bom cuối cùng phát nổ, một mình anh lãnh trọn trái bom. Việc hy sinh thân mình cứu cả đại đội của Định được nêu thành tấm gương cho toàn trung đoàn 592 học tập.
Mùa khô 1970-1971 là một mùa khô vô cùng ác liệt. Toàn bộ tuyến của Trung đoàn từ đèo 700 đến K7, từ K5 đến K51 trên trục đường 128 đều bị địch đánh phá dữ dội bằng đủ các loại bom: Bom phá, bom sát thương, bom bi, bom từ trường, bom vướng nổ, các loại mìn lá, mìn tai hồng rải khắp các đoạn tuyến trọng điểm. Tại khu vực K7, địch dùng cả loại bom Mk84 là loại bom lớn nhất mà Mỹ từng sử dụng trong Chiến tranh Việt Nam thời đó. Mặc cho địch đánh phá điên cuồng, những căn hầm chữ A vẫn gan góc trụ lại giữa bãi bom B52, không chỉ giữ cho việc tiếp xăng không đứt đoạn, mà còn tăng gia sản xuất cải thiện đời sống trên vùng đất chết chóc bom cày đạn xới..
Đầu năm 1971, địch mở chiến dịch Lam Sơn 719 đánh dọc theo đường số 9 hòng cắt đứt tuyến chi viện của ta. Sát ngày địch bắt đầu tấn công, một quả tên lửa điều khiển laze đã phá hủy trạm bơm ở K5, làm 6 chiến sĩ hy sinh. Không có trạm bơm ở K5, không thể bơm được xăng vào K7 phục vụ chiến dịch. Trước tình huống hiểm nghèo đó, các kỹ sư đã giải bài toán bơm vượt trạm một cách sáng tạo phù hợp với điều kiện Trường Sơn. Nhờ đó, trạm bơm T3 bơm thành công trên đoạn tuyến 70km, kịp bơm xăng đầy K7 trước khi chuyển trạng thái sang hoàn toàn tác chiến bộ binh.
Trong chiến dịch Đường 9-Nam Lào, toàn Trung đoàn tham gia trực tiếp chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Tuyến K6-K7 của tiểu đoàn 968 là khu vực tác chiến bộ binh. Khu vực tuyến bắc đường 9 của Tiểu đoàn 668 và 969 là hậu phương chiến dịch. Những ngày này khu vực đèo 900, trọng điểm Pha Bang Nưa của tiểu đoàn 668 đã trở thành túi lửa. đã có 579 lần chiếc B52 đánh phá trọng điểm Pha Băng Nưa.
Trong cuộc chiến đấu của Tiểu đoàn 968 để bảo vệ tuyến đường ống đã có những tấm gương chiến đấu hết sức dũng cảm như Thiếu úy Nông Văn Hoàng - đại đội phó Đại đội 6 chỉ huy một mũi xung kích đã chặn đứng được 2 tiểu đoàn địch tràn lên điểm cao 660, đánh lui nhiều đợt phản công của chúng, diệt được 37 tên. Tuy bị thương nặng nhưng Hoàng không chịu rời trận địa, tiếp tục chỉ huy đơn vị chiến đấu đến khi hy sinh. Ở hướng khác, một trung đội cơ động do Trung đội trưởng Nguyễn Duy Liễn chỉ huy, chốt ở bản Keng Be trên yên ngựa nối hai cao điểm 660 và 723, đã chiến đấu ngoan cường, chặn đứng các mũi tiến công của địch bảo vệ an toàn tuyến và trạm bơm. Suốt 42 ngày đêm chiến dịch, Tiểu đoàn 968 đã cùng với lực lượng bộ binh của Sư đoàn 2 chiến đấu và tiêu diệt được 107 tên địch, bắt 26 tên, thu 62 súng các loại. Tiểu đoàn vinh dự được tặng thưởng Huân chương Chiến công Giải phóng hạng nhất và được Bộ Tư lệnh Sư đoàn 2 biểu dương về tinh thần đoàn kết hiệp đồng chiến đấu.
Ở phía bắc đường 9, Đại đội 2 tiểu đoàn 668, phối hợp với Sư đoàn 2 đánh địch trên không và mặt đất, giữ vững kho an toàn, tham gia bắn rơi nhiều máy bay trực thăng, trong đó có 1 máy bay trực thăng địch, góp phần vào thắng lợi chiến dịch phản công Đường 9 - Nam Lào.
Trong chiến dịch Đường 9 - Nam Lào, Trung đoàn 592 đã đồng thời hoàn thành xuất sắc 3 nhiệm vụ: Bơm xăng vào K7 và hướng K51 phục vụ vận tải chiến lược và phục vụ chiến dịch; Bảo vệ an toàn tuyến ống với cả địch trên không và mặt đất; Phối hợp với Sư đoàn 2 tham gia đánh địch.
Từ mùa mưa năm 1971 đến Hiệp định Paris (tháng 3/1973), Trung đoàn 592, vẫn tiếp tục chịu đựng những trận đánh phá ác liệt khu vực Cửa khẩu, Bản Na, Pha Bang Nưa, nhưng luôn giữ vững dòng xăng ra mặt trận, nâng cao dần hiệu suất vận hành. Có được điều đó là nhờ trung đoàn đã đưa các hoạt động quản lý tuyến, vận hành vào các điều lệnh chặt chẽ. Chiến thuật vận hành phân đoạn, liên tuyến cũng được quy định rõ ràng như điều lệnh chiến đấu. Nhiều sáng kiến đã hình thành trong thời gian này, đặc biệt sáng kiến phát hiện sự cố từ xa đã thực hành thành công trên tuyến, giảm bớt công sức và xương máu bộ đội trong quá trình vận hành và khắc phục sự cố. Cũng thời gian này, Trung đoàn thi công tiếp đạn tuyến từ K5- K5c để cấp xăng cho xe trên trục đường 128, và cùng Trung đoàn 532 nối tuyến vào đến K7B nam sông Sê La Nông.
Ngày 27 tháng 1 năm 1973, đế quốc Mỹ buộc phải ký Hiệp định Paris, chấm dứt sự can thiệp trực tiếp của Mỹ vào chiến tranh Việt Nam, thì ngày 28 tháng 1 năm 1973, giữa lúc cả trung đoàn đang chuẩn bị đón Tết Quý Sửu, máy bay B52 rải thảm vào trung đoàn bộ. 18 cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh. Trung đoàn 592 - Trung đoàn gian khổ ác liệt nhất của Bộ đội đường ống Trường Sơn ngay từ khi thành lập đã chịu tổn thất nặng nề bởi những trận B52 ở suối Ra Vơ, Bản Na, trọng điểm Pha Băng Nưa. Giờ đây, chính họ lại phải chôn cất đồng đội trong những trận bom B52 cuối cùng của đế quốc Mỹ trên Trường Sơn.
Sau Hiệp định Paris, Để đáp ứng nhiệm vụ trong tình hình mới, tháng 10 năm 1973 Trung đoàn 592 nhận bàn giao tuyến K7B - K10 từ Trung đoàn 532 sau đó nhận quản lý tiếp đoạn K10-K12; thi công tuyến A13 trên đường 14 đến K6B trên đường 9 để thay thế tuyến K200-K5. Đến đây tổng chiều dài tuyến do Trung đoàn quản lý là 354km. Nếu tính cả tuyến K200-K6 và K5-K5c thì trong thời gian chiến tranh, Trung đoàn đã quản lý 489 km tuyến ống. Đồng thời với việc quản lý tuyến ở Tây Trường Sơn, Theo lệnh trên, Trung đoàn thành lập một tiểu đoàn hỗn hợp gồm 3 đại đội lấy từ các tiểu đoàn 668, 968, 969 chi viện cho e671 thi công một trong những đoạn tuyến hiểm trở nhất: từ sông Ba Lòng, vượt đỉnh Đá Bàn, dốc Pê Ke và tuyến qua A Sầu - A Lưới.
Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, Trung đoàn vừa vận hành đảm bảo cho đại quân hành quân thần tốc trên tuyến tây Trường Sơn, và cử một phần lực lượng tiếp quản các kho xăng khu vực Quảng Nam Đà nẵng để đảm bảo cho đại quân trên đường 1.
Sau giải phóng Miền Nam, tháng 6/1976, Trung đoàn 592 được biên chế trực thuộc Cục Xăng dầu Tổng cục Hậu cần, rút quân về nước, xây dựng tuyến ống kinh tế 476 giúp bạn Lào, sau đó thi công tuyến ống từ kho Đức Giang Gia Lâm - sân bay Nội Bài - sân bay Kép và từ sân bay Kép đến sân bay Cát Bi. Tiếp đó sang Lào thi công tuyến ống dài hơn 100km từ Khe Tỳ thị trấn Mường Xén đến bản Đông (cánh đồng Chum – Lào). Tháng 4/1984, Trung đoàn 592 giải thể, rút gọn chỉ còn Tiểu đoàn 668 hiện nay.
Với thành tích vẻ vang trong những năm chiến tranh ác liệt: Tiểu đoàn đường ống 668 được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang ngày 31 tháng 12 năm 1973; Anh hùng Nguyễn Lương Định được Đảng chính phủ truy tặng anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân theo quyết định số: 1207/QĐ-CTN ngày 17/10/2023.
Trong đội hình bộ đội đường ống Trường Sơn, Trung đoàn 592 thành lập đầu tiên, và là Trung đoàn đường ống cuối cùng giải thể. Trung đoàn 592 là Trung đoàn chịu đựng bom đạn nặng nề nhất, tỷ lên thương binh liệt sỹ cao nhất. Hàng trăm cán bộ chiến sĩ đã ngã xuống trên mỗi cung đường. Trong số họ, rất nhiều người là những chàng trai cô gái 19 đôi mươi. Họ hy sinh vì bom đạn, vì bệnh tật, vì lũ cuốn trên đường làm nhiệm vụ, và vô vàn bất trắc không thể kể tên trên Trường Sơn. Không ít người đã để lại một phần cơ thể của mình trên tuyến ống; nhiều người nhiễm chất độc hóa học hoặc ngộ độc xăng chì để rồi con cái phải chịu di chứng đau lòng.
Hôm nay, chúng ta những người may mắn trở về mang theo niềm tự hào của một đơn vị anh hùng, nhưng chúng ta sẽ không bao giờ quên những người đã ngã xuống. Từ sau chiến tranh, 53 năm qua, các CCB của Trung đoàn, từ người anh cả Mai Trọng Phước đến những người lính bình dị đều thường xuyên liên lạc với nhau, chia sẻ vui buồn, giúp nhau vượt qua khó khăn trong cuộc sống.
Đặc biệt những năm gần đây chúng ta tuổi tác đã cao, sức khỏe có hạn, kinh tế eo hẹp, song với tinh thần của cán bộ chiến sĩ đơn vị anh hùng. Chúng ta đã tham gia vào Hội xăng dầu đường ống Trường Sơn. Làm tròn trách nhiệm của người hội viên, gương mẫu đầu tàu trong các phong trào của Hội như: Tham gia hàng chục cuộc gặp mặt đồng đội do Hội tổ chức cũng như đơn vị bạn …. Hành hương thăm lại chiến trường xưa, đây là một hoạt động nổi bật của Hội chúng ta.
Những người lính xăng dầu Trường Sơn 592 trong chiến tranh không những chụi mọi gian khổ ác liệt như bao chiến sỹ trường sơn khác, mà còn làm việc trong điều kiện rất chi độc hại. Để lại hậu quả đau long cho thế hệ sau. Trong thời gia qua chúng ta đã tham gia với Hội xăng dầu trường sơn xây dựng được 12 nhà tình nghĩa (Trong đó tiểu đội 592 chúng ta có 3 nhà: đồng chí Thành, đồng chí Luân, đồng chí Biểu ở Hội xăng dầu đường ống tỉnh Thanh Hóa …
Trong thời gian cả nước gồng mình chống dịch COVID 19, các hội viên xăng dầu đường ống trung đoàn 592, cùng với hội viên Hội xăng dầu đường ống trường sơn tham gia tích cực thực hiện các chính sách của Đảng và Nhà nước. Nhiều hội viên không quản ngày đêm canh gác ở các chốt cách li, góp phần tích cực chống dịch ở địa phương. Hội xăng dầu đường ống trung đoàn 592 đã đóng góp được một số tiền gửi về Hội xăng dầu đường ống Trường Sơn và trung ương hội trường sơn ...Thời gia tới và những năm tiếp theo. Hội viên chúng ta sẽ già hơn, sức khỏe yếu hơn, kinh tế cũng eo hẹp hơn. Mặc dù vậy, với tinh thần người lính xăng dầu đường ống Trường sơn 592 đơn vị anh hùng năm xưa, chúng ta sẽ cùng nhau cố gắng để Hội xăng dầu đường Trường sơn trung đoàn 592 cũng sát cánh với Hội xăng dầu đường ống Trường sơn. Mãi mãi là một ngôi nhà nghĩa tình. Là một trong những chỗ dựa tinh thần của những người đồng đội Ngãnh xăng dầu quân đội anh hùng…”.
Đồng chí Nguyễn Thị Nụ - Trưởng BLL XD-ĐÔ Trường Sơn tỉnh Thái Bình, thay mặt toàn thể hội viên phát biểu cảm tưởng, ôn lại truyền thống của chiến sĩ Trương Sơn Ngành xăng dầu – Đường ống anh hùng.
Thiếu tường Hồ Sĩ Hậu – Phó chủ tịch Hội TSVN, chủ tịch Hội XD-ĐÔ Trường Sơn toàn quốc; Thiếu tướng Lương Sĩ Nhung – Phó chủ tịch Hội TSVN thay mặt lãnh đạo Hội, phát biểu và trao tặng hoa quà chúc mừng BLL trung đoàn 592 anh hùng.
Đồng chí Phạm Văn Lý - Trưởng ban liên lạc Trung đoàn 592 toàn quốc, thay mặt Ban tổ chức buổi lễ, phát biểu cảm ơn các đại biểu khách quí và toàn thể hội viên BLL trung đoàn 592 đã về dự buổi lễ đông vui, phấn khởi và trự hào về truyền thống “Xăng dầu đường ống Trường Sơn là huyền thoại trong huyền thoại Trường Sơn”. Đồng chí trân trọng kính mời các đại biểu chụp ảnh lưu niệm với toàn thể hội viên trung đoàn 592 về dự buổi lễ.
Mời các bạn xem phóng sự về buổi lễ tại chuyên mục Video/ hoitruongson.vn và YouTube: Trường Sơn Huy.
Bài, ảnh: Quốc Huy – Ban tuyên truyền Hội TSVN.
Tiết mục văn nghệ chào mừng buổi lễ.
Các đại biểu dự buổi lễ.
Các đại biểu dự buổi lễ.
Thượng tá Phạm Văn Lý - Trưởng BLL đọc diễn văn kỉ niệm.
Đại biểu Cục xăng dầu TCHC tặng hoa quà chúc mừng buổi lễ.
Đồng chí Nguyễn Thị Nụ đại diện hội viên phát biểu cảm tưởng.
Đồng chí Thiếu tướng Hồ Sĩ Hậu phát biểu.
Đồng chí Thiếu tướng Lương Sĩ Nhung phát biểu.
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm.