Về thăm khu rừng Trần Hưng Đạo – Nơi thành lập Đội VNTTGPQ năm xưa. (Phóng sự của Phạm Huy Chương)
-------------------
VỀ THĂM KHU RỪNG TRẦN HƯNG ĐẠO
NƠI THÀNH LẬP ĐỘI VNTTGPQ NĂM XƯA!.
Phóng sự: PHẠM HUY CHƯƠNG
Theo đường Quốc lộ số 4 chạy quanh co, vượt hàng trăm km đường qua dốc núi đèo cao, suối sâu đưa chúng tôi đến với Cao Bằng miền núi rừng hùng vĩ. Địa danh lịch sử đầu tiên đưa chúng tôi đến đó là khu rừng Trần Hưng Đạo. Tròn 79 năm về trước nơi đây chính là Bản doanh đầu tiên, nơi thành lập Đội VNTTGPQ năm xưa.
Từ thị xã Cao Bằng đi về phía tây hơn 40 km rồi vượt dốc leo đèo xuyên những cánh rừng già đại ngàn tới hơn 20 km nữa đến với xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, đây là khu rừng nguyên sinh vẫn còn giữ được vẻ hoang sơ với đủ các loại cây đã đại thụ: Sau sau, Dẻ, Trám, Sấu, Xoan đào, Lim, lát, Táu, Nghiến vv … Từ cửa rừng người đưa đường đưa chúng tôi đi vào gần cây số nữa theo con đường mòn mới đổ bằng bê tông đến một khu rừng, nơi đó được dựng lên một nhà bia gọi là nhà lưu niệm để ghi danh 34 chiến sĩ của Đội VNTTGPQ. Chính nơi đây cách đây 79 năm về trước, ngày 22/12/1944 Đội VNTTGPQ được chính thức ra đời.
Đứng lặng trước tấm bia lưu danh 34 chiến sĩ Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân chăm chú nghe lời người hướng dẫn viên khu di tích, chúng tôi như thấy quang cảnh buổi lễ năm xưa hiện về. Đó là vào cuối năm 1944, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ thị thành lập Đội VNTTGPQ. Chỉ thị của người nêu rõ: “Tên Đội VNTTGPQ nghĩa là chính trị trọng hơn quân sự, các chiến sĩ của đội sẽ được chọn lọc trong hàng ngũ của đội du kích Cao – Bắc – Lạng, những cán bộ đội viên kiên quyết, hăng hái nhất và sẽ tập trung phần lớn vũ khí để lập ra đội quân chủ lực …”. Chỉ thị của Bác cũng chỉ rõ: “ Đội VNTTGPQ là đội đàn anh, mong sao cho chóng có đội đàn em khác … Tuy lúc đầu quy mô của nó còn nhỏ nhưng tiền đồ của nó rất vẻ vang. Nó có thể đi suốt từ Nam chí Bắc, tới khắp đất nước chúng ta!”.
Chấp hành chỉ thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vào đúng ngày 22/12/1944. Chính tại khu rừng Trần Hưng Đạo thuộc xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Đội VNTTGPQ được thành lập. Trung ương Đảng và Bác Hồ đã giao cho đồng chí Võ Nguyên Giáp tổ chức lãnh đạo và tuyên bố thành lập đội. Hôm đó là vào một buổi chiều mùa đông lạnh buốt, có rất đông các đại biểu du kích và bà con trong rừng tới dự nhưng đội viên trong đội thì chỉ có 34 người (Không tính đồng chí Đại tướng Võ Nguyên Giáp) trong đó có 4 người dân tộc Kinh, 20 người là dân tộc Tày, 8 người là dân tộc Nùng (1), 1 người dân tộc Mông, 1 người dân tộc Dao Tiền, có 28 người quê ở Cao Bằng, 2 người quê ở Quảng Bình, 1 người quê ở Lạng Sơn, 2 người quê ở Thái Nguyên, 1 người quê ở Thái Bình và hoàn toàn là nam giới. 34 đội viên là những đồng chí trung kiên nhất của các đội vũ trang Cao - Bắc - Lạng, một số trong đội quân Nam tiến; một số trong Cứu quốc quân, có người đã đi học quân sự ở nước ngoài về. Đội trưởng của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân là đồng chí Hoàng Sâm, Chính trị viên là đồng chí Xích Thắng. Đội có một chi bộ Đảng, gồm bốn đồng chí, làm hạt nhân lãnh đạo. Vũ khí trang bị cho Đội có 2 súng thất cửu, 17 súng trường, 14 súng kíp. Hai ngày trước lễ thành lập có một số vũ khí gồm 1 súng tiểu liên do Mỹ sản xuất, 150 viên đạn, 6 quả bom lửa, 1 hộp nổ do ông bà Tống Minh Phương và anh em Việt kiều ở Côn Minh gửi tặng. Đội có 500 đồng chi phí quân nhu.
Đội xếp hàng nghiêm trang. Mở đầu buổi lễ là chào cờ, sau là phần giới thiệu đại biểu, đồng chí Võ Nguyên Giáp đứng trước hàng quân tuyên bố thành lập Đội VNTTGPQ và nêu rõ nhiệm vụ thiêng liêng của Đội với Tổ quốc. Dưới cờ đỏ sao vàng Đội Trưởng Hoàng Sâm thay mặt cho 34 chiến sĩ trong đội long trọng tuyên thệ 10 lời thề danh dự; “ Trung thành vô hạn đối với Tổ quốc, đối với Đảng; hết lòng phục vụ nhân dân, kiên quyết chiến đấu tiêu diệt quân thù; sẵn sàng hy sinh chiến đấu vì sự nghiệp cách mạng; ra sức đoàn kết và nêu cao ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm minh của quân đội cách mạng...” (đây là cơ sở 10 lời thề danh dự của Quân đội Nhân dân ta ngày nay).
.jpg)
Một kỷ niệm sâu sắc với các chiến sĩ trong Đội VNTTGPQ ngày đó mà các đội viên và có sự chứng kiến của đồng bào các dân tộc khu núi rừng Trần Hưng Đạo này ai cũng ghi nhớ, in đậm trong tâm khảm của mình đó là: ngay sau buổi lễ thành lập đội, nhân dân và các đoàn thể địa phương mang rất nhiều hoa quả, bánh kẹo đến chúc mừng. Nhưng theo yêu cầu của một số đông anh em trong Đội, tối hôm đó cả Đội tổ chức một bữa cơm nhạt: “ không rau, không muối để thể hiện ý trí quyết tâm và nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ của người chiến sĩ Cách mạng..”. Nhân dân nhìn các chiến sĩ VNTTGPQ ăn cơm nhạt mà ai cũng cảm động, mắt nhòa lệ nhiều người còn ôm nhau cảm động khóc nức nở… nhưng hết thảy đều đặt niềm tin vào đội quân Cách mạng này “ một lòng vì dân, vì nước”.
Cũng chính nơi đây có ngọn núi Sơn Nam dãy núi Khau Giáng, thuộc xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, đỉnh núi này so với mặt biển cao gần 2.000m. Tại đây vào trung tuần tháng 12/1944. Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã lên đỉnh núi này trực tiếp quan sát địa hình rồi cho các chiến sỹ tiếp cận trinh sát toàn bộ mục tiêu để chỉ huy trận đánh đồn Phai Khắt. Trận đánh nhanh gọn diễn ra chưa đầy 30 phút, đồn Phai Khắt hoàn toàn bị tiêu diệt gọn, toàn bộ binh lính và sỹ quan Pháp bị ta bắt sống. Đây là trận đánh đầu tiên cũng là trận đánh thắng lớn của Đội VNTTGPQ. Từ trận thắng Phai Khắt này LLVT của chúng ta đã đúc rút ra những kinh nghiệm cho những trận đánh tiếp theo ở các vùng miền trong cả nước…lập nên chiến công hiển hách bằng chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu trấn động địa cầu; Chiến dịch lịch sử Hồ Chí Minh toàn thắng ngày 30/4/1975, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước … trong ba cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, chống Mỹ cứu nước và và cuộc Chiến tranh Bảo vệ Tổ quốc. Để có đất nước Việt Nam rạng rỡ có cơ đồ như hôm nay,như hôm nay.
Phạm Huy Chương
Hội viên Hội VHNT Trường Sơn
SN 129 Đường Hồ Ngọc Lân P/Kinh Bắc, tp Bắc Ninh
ĐT 0913596445.