Thành cổ Quảng Trị
Phía nam cầu Thạch Hãn là Thành cổ Quảng Trị- một Di tích Quốc gia đặc biệt của Việt Nam tọa lạc ở trung tâm thị xã Quảng Trị
tỉnh Quảng Trị
Thành Quảng Trị được xây dựng vào thời vua Gia Long. Ban đầu thành được đắp bằng đất, tới năm 1827 vua Minh Mạng cho xây lại bằng gạch. Thành có dạng hình vuông, chu vi tường thành là gần 2.000 m, cao 9,4 m, dưới chân dày 12 m, bao quanh có hệ thống hào, bốn góc thành là 4 pháo đài cao nhô hẳn ra ngoài. Thành được xây theo lối kiến trúc thành trì Việt Nam với tường thành bao quanh hình vuông được làm từ gạch nung cỡ lớn. Thành trổ bốn cửa chính Đông Tây Nam Bắc.
|
Đài tưởng niệm Thành cổ Quảng Trị
|
Sau “ Mùa hè 1972” chỉ sót lại một góc thành. |
Thành cổ Quảng Trị rất nổi tiếng là nơi diễn ra trận chiến 81 ngày đêm giữa lực lượng của Quân đội nhân dân Việt Nam với Quân đội Việt Nam cộng hòa có sự yểm trợ tối đa của hỏa lực của quân đội Mỹ. Hiện nay tại bảo tàng Thành cổ Quảng Trị vẫn còn có những di vật, và những bức thư bộ đội gửi vĩnh biệt gia đình. Sau chiến dịch Thành Cổ " Mùa hè đỏ lửa" toàn bộ Thành Cổ gần như bị san phẳng; chỉ còn sót lại một cửa hướng Đông tương đối nguyên hình và vài đoạn tường thành cùng giao thông hào bên ngoài chi chít vết bom đạn.
Trong 81 ngày đêm của mùa hè 1972, để tiếp tế hậu cần cho những đơn vị bám trụ trong thành và xung quanh thị xã Quảng Trị, Tiểu đoàn Ca nô 166 của Binh trạm 12- Bộ Tư lệnh Trường Sơn hàng đêm chở nhu yếu phẩm từ Mai Xá ngược dòng Thạch Hãn tiếp cận Thành cổ đưa hàng lên và chở thương binh về tuyến sau. Nhiều ca nô của D166 đã bị địch đánh chìm, nhiều chiến sĩ của D166 đã hi sinh.
Trong thập niên 90 của thế kỷ 20, UBND tỉnh Quảng Trị cho tôn tạo lại thành để làm di tích. Người ta phục chế vài đoạn tường thành, làm lại bốn cổng chính, ngay trung tâm thành được xây một đài tưởng niệm ghi dấu ấn 81 ngày đêm năm 1972. Góc phía tây nam dựng lên một ngôi nhà làm Bảo tàng. Toàn bộ đường dẫn vào di tích và mặt đất bên trong Thành Cổ được tráng xi măng chừa ô trồng cỏ. Thành Cổ được người dân trong vùng xem là "Đất Tâm Linh" vì nơi đây bất cứ tấc đất nào cũng có bom đạn và máu xương các binh sĩ. Thành cổ là một “Nghĩa trang lớn, một nghĩa trang không có những nấm mồ”.
|
Những người làm nên huyền thoại Thành cổ
|
Ngày nay Thành cổ là công viên lớn
|
Hiện nay Thành cổ là một công viên lớn nhất Thị xã Quảng Trị. Ngày 30-4-2014 UBND tỉnh Quảng Trị đã tổ chức lễ nhận bằng Di tích Quốc gia đặc biệt của Thủ tướng chính phủ cho Thành cổ Quảng Trị. Năm 2013 Hội Thành cổ Quảng Trị đã thành lập và ra mắt hoạt động. Hội Thành cổ tập hợp tất cả các lực lượng tham gia chiến dịch Quảng Trị năm 1972, mtj số hội viên Hội Trường Sơn cũng là hội viên Hội Thành cổ Quảng Trị.
Vũ Trình Tường ST