Không phải tự nhiên mà có câu "Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp Việt Nam", chính chúng ta, những người con Việt Nam vẫn thường xuyên sử dụng sai tiếng mẹ đẻ của mình. Tiếng Việt là ngôn ngữ có nhiều dấu câu, nhiều từ đồng âm, đồng nghĩa nên việc sử dụng sai là điều thường gặp. Đặc biệt với những từ Hán Việt, thì việc nhầm lẫn là điều không thể tránh khỏi, điển hình phải kể đến cặp từ "sáng lạng" - "xán lạn", từ ngữ phổ biến nhưng rất nhiều người sử dụng sai.
Khi tra từ khóa "sáng lạng" trên trang tìm kiếm Google ta nhận được 106.000 kết quả. Tương tự, từ "xán lạn" có kết quả trả về là 360.000. Như vậy có thể thấy kết quả của từ "xán lạn" cao gấp 3 lần sao với từ còn lại. Nhưng với kết quả này, ta chưa thể vội khẳng định đâu là từ đúng, đâu là từ sai được.
Sáng lạng hay xán lạn?
Kết quả tra cứu Google của "sáng lạng" - "xán lạn". Ảnh chụp màn hình.
Để tìm được đáp án chính xác nhất, xua tan những nghi ngờ và tranh cãi bấy lâu nay, ta cần phải sử dụng đến từ điển, công cụ tra cứu tiếng Việt "cứu đỗi" được bao người, không mắc phải "ma trận" từ ngữ Hán Việt.
Kết quả tra cứu từ "sáng lạng" trong từ điển Tratu.soha. Ảnh chụp màn hình.
Kết quả tra cứu từ "xán lạn" trong từ điển Tratu.soha. Ảnh chụp màn hình.
Nhìn vào 2 kết quả tra cứu trong từ điển Tratu.soha ở trên, có lẽ mọi người đã biết được câu trả lời, "sáng lạng" hoàn toàn không có trong từ điển, vì bậy nó cũng chẳng mang ý nghĩa gì cả. Và từ Hán Việt chính xác ở đây phải là "xán lạn".
Theo nhiều người đánh giá "sáng lạng" có phát âm dễ hơn, cũng chính vì lý do này mà có nhiều người sử sai đến vậy. Khi tách riêng từ "sáng" ra thì nó hoàn toàn là từ có nghĩa, mà ý nghĩa của nó thì đã rõ như ban ngày rồi. Còn từ "lạng" thì như nhiều người đã biết, nó là một đơn vị dùng để đo trọng lượng. Tuy khi tách riêng, cả 2 đều là từ có nghĩa, nhưng ghép chung lại với nhau thì nó lại không mang ý nghĩa gì cả, vì thế nếu ai sử dụng từ này thì chắc chắn là đang dùng sai chính tả rồi.
Còn "xán lạn" là từ Hán Việt, mang ý nghĩa rực rỡ, sáng sủa,... Nó thường được dùng trong câu như: Tương lai xán lạn, tiền đồ xán lạn,...
Cách sửa lỗi sai chính tả
Lỗi sai chính tả là một điều bình thường, luôn xảy ra và dễ dàng bắt gặp được trong cuộc sống hàng ngày. Lỗi có thể xảy ra khi bạn không biết nghĩa, hiểu sai nghĩa hoặc hiểu chưa trọn vẹn nghĩa của từ mà mình dùng trong hoàn cảnh cụ thể.
Vì thế chúng ta đừng ngại, cũng đừng nên xấu hổ mà hãy cố gắng bổ sung các kiến thức bổ ích nhất. Hãy cố nhớ và hiểu rõ chính xác về ý nghĩa của từ ngữ nếu muốn sử dụng. Bạn có thể tra từ đó trong từ điển tiếng Việt hoặc từ điển Online… Nên thường xuyên tra từ điển hoặc hỏi người khác về nghĩa những từ mình chưa rõ.
Đọc thật nhiều truyện tranh, sách, báo,... là một cách vô cùng hiệu quả để bạn có thể trau dồi thêm cho mình thật nhiều vốn từ. Nếu từ nào khó hiểu quá bạn có thể tra từ điển, cách làm này sẽ giúp bạn nhớ nhanh hơn rất nhiều.
Nên tập dần thói quen viết đúng chính tả để tôn trọng tiếng mẹ đẻ và góp phần "giữ gìn sự trong sáng cho Tiếng Việt".
(PS st Theo Tin tức)