Kit test nhanh Covid-19 rao bán tràn lan trên mạng

"Hàng chuẩn bị hạ cánh, em chỉ có hơn 100 bộ kit test nhanh Covid-19 chính hãng Hàn Quốc, các bác nhanh đặt gạch nhé", là lời quảng cáo của một người bán trên mạng xã hội về bộ kit test nhanh Covid-19 đang "rộ" lên thời gian gần đây khi Việt Nam ghi nhận nhiều ổ dịch lớn ở Bắc Giang, Bắc Ninh hay TP HCM...

Theo người bán này, bộ kit test chính hãng Hàn Quốc sẽ cho kết quả chính xác đến 99% trong 15 phút, mỗi bộ giá 650.000 đồng gồm 2 kit dùng được cho 2 người hoặc 2 lần.

Cam kết "hàng chính hãng, đầy đủ giấy tờ", người bán còn đính kèm đường dẫn link bài báo đăng tải thông tin loại kit test nhanh đang bán đã được cơ quan y tế Hàn Quốc cấp phép, bán rộng rãi tại nước này.

Chị này khẳng định "hàng nhập chính hãng từ công ty Việt Nam chứ không phải hàng xách tay trôi nổi". Tuy nhiên, khi được đề nghị cung cấp thêm thông tin, tài liệu về công ty nhập khẩu tại Việt Nam thì người bán "hẹn sẽ cung cấp sau".

Một tài khoản khác trên mạng xã hội cũng rao bán bộ kit test nhanh Covid-19 từ Hàn Quốc. Người bán tên Kim cũng khẳng định, bộ tự kiểm tra kháng nguyên Covid-19 mà anh nhập về bán tại Việt Nam được cơ quan y tế Hàn Quốc cấp phép tháng 3 năm nay và hiện được bán phổ biến tại các cửa hàng tiện lợi, siêu thị, cửa hàng thuốc của nước này.

Vừa nói, Kim vừa chìa video clip quay tại cửa hàng ở Hàn Quốc có bán loại kit test nhanh này làm chứng. Song anh cho hay, loại này hiện chưa được phía Việt Nam cấp phép nên "chỉ có hàng xách tay chứ chưa có hàng nhập chính hãng công ty từ Việt Nam".

Bộ kit test nhanh Covid-19 nhãn hiệu Testsealabs vừa bị quản lý thị trường Hà Nội thu giữ vì không có hoá đơn chứng từ. Ảnh: Cục Quản lý thị trường Hà Nội.

Một bộ kit test nhanh gồm thiết bị kiểm tra, tăm bông vô trùng, lọ đựng dung dịch, nắp vòi, giấy hướng dẫn và túi đựng chất thải. Giá bán 690.000 đồng một bộ loại 2 test (dùng 2 lần hoặc cho 2 người). Loại một lần dùng (1 test) được rao với giá 260.000-350.000 đồng một bộ.

Về độ nhạy của sản phẩm, Kim nói, thiết bị test nhanh này đạt 89-90% về lâm sàng và 96-100% độ đặc hiệu. "Chỉ cần tự lấy mẫu từ mũi, rồi đưa dịch mũi vào que test, sau 15-20 phút là hiện kết quả. Một vạch là âm tính, 2 vạch là dương tính với nCoV", người bán này nói và cho biết, đã giới thiệu cho nhiều bạn bè mua loại này và bản thân gia đình anh cũng dùng, thấy hiệu quả nên "mới nhập về bán".

Trên thực tế, hiện cơ quan an toàn thực phẩm và dược phẩm Hàn Quốc (MFDS) chỉ cấp phép cho 2 loại test nhanh Covid-19 của Công ty SD Biosensor (tháng 11/2020) và Humasis (tháng 3/2021) với giá bán mỗi bộ kit lần lượt 9.000 won và 10.000 won (tương đương 195.000-220.000 đồng).

Hai loại kit test Covid-19 này được bày bán phổ biến tại các cửa hàng tiện lợi, siêu thị hay hiệu thuốc của Hàn Quốc. Tuy nhiên, MFDS khuyến cáo, việc test nhanh này chỉ mang tính chất tham khảo, "là phương tiện trợ giúp người dân có thể tự xét nghiệm Covid-19 tại nhà, không dùng để chuẩn đoán có nhiễm virus nCoV hay không". Tức là nếu người dùng sản phẩm này có kết quả dương tính hoặc có dấu hiệu nhiễm bệnh khi xét nghiệm tại nhà, nên làm xét nghiệm RT-PCR để khẳng định.

Ngoài sản phẩm kit test nhanh Hàn Quốc, trên thị trường còn rao bán hàng nhập từ Trung Quốc đại lục, Đài Loan, HongKong

Ông Nguyễn Đình Anh - Vụ trưởng Vụ Truyền thông và thi đua khen thưởng (Bộ Y tế), khuyến cáo người dân không nên mua các bộ kit test nhanh Covid-19 về tự xét nghiệm.

Theo ông, kit test nhanh Covid-19 được lưu hành ở Việt Nam phải được Hội đồng thẩm định, Vụ Trang thiết bị và công trình y tế (Bộ Y tế) cấp phép. Nên với các sản phẩm chưa được cơ quan quản lý Nhà nước cấp phép thì người dân không nên tự ý mua, sử dụng. Chưa kể, nếu các kit xét nghiệm này là giả mạo, chất lượng không bảo đảm không những không phát hiện ra bệnh mà nguy cơ phát tán và lây lan dịch bệnh nếu bị bỏ sót.

Trong khi đó, PGS.TS Trần Đắc Phu - chuyên gia dịch tễ cũng cho rằng, Việt Nam đã quy định, kể cả các test (xét nghiệm) nhanh cũng phải được sử dụng ở phòng thí nghiệm và phải bảo đảm an toàn sinh học. Khi thử tại nhà bằng các thiết bị test nhanh có thể cho kết quả không đúng. Nếu âm tính sẽ dẫn tới tâm lý chủ quan, lơ là trong phòng dịch.

Trước thực trạng sản phẩm test nhanh của nước ngoài được rao bán tràn lan trên chợ mạng, ông Nguyễn Đức Lê - Phó tổng cục trưởng Tổng cục quản lý thị trường cho biết, cơ quan này đã chỉ đạo các Cục Quản lý thị trường kiểm tra tại các cơ sở kinh doanh vật tư y tế, rà soát trên các sàn giao dịch thương mại điện tử. Nếu phát hiện ra các vi phạm, cơ quan này sẽ kiên quyết xử lý triệt để nhằm bảo vệ quyền lợi cho người tiêu dùng.

Đại diện Tổng cục Quản lý thị trường khẳng định, mặt hàng bộ xét nghiệm (kit test) nhanh thuộc nhóm các mặt hàng trang thiết bị vật tư y tế, muốn nhập khẩu về Việt Nam phải được Bộ Y tế thẩm định và cấp phép mới được lưu hành.

"Những sản phẩm liên quan đến sức khỏe con người cần được các cơ quan chuyên môn của Bộ Y tế kiểm nghiệm và cấp phép. Người dân cần tìm hiểu kỹ thông tin về sản phẩm, người bán, đặc biệt không nên mua những mặt hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ bán trôi nổi trên mạng", Phó tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường nhấn mạnh.

Hôm 3/6, quản lý thị trường Hà Nội đã phát hiện, xử lý trường hợp đầu tiên bán bộ kit test nhanh Covid-19 không rõ nguồn gốc xuất xứ tại cơ sở kinh doanh trang thiết bị y tế thuộc Công ty cổ phần Tổng hợp Lâm Khang (Hoàng Mai, Hà Nội). Chủ cơ sở không xuất trình được các hóa đơn chứng từ hợp pháp, đồng thời khai nhận đã mua trôi nổi trên mạng Internet.

Toàn bộ lô hàng gồm 29 hộp test thử nhanh Covid-19 nhãn "Testsealabs Covid-19 Antigen Test Cassetle", mặt sau in nội dung "HANGZHOU TESTSEA BIOTECHNOLOGY CO.LTD CHINA" đã bị đoàn kiểm tra tạm giữ, tiếp tục xử lý theo quy định.

Hiện bên cạnh phương pháp RT-PCR, Bộ Y tế đã cấp phép và triển khai phương pháp test nhanh kháng nguyên nhằm sàng lọc những người có nguy cơ cao mắc Covid-19. Kết quả test có sau 15 phút, độ chính xác 70-75%. Tuy nhiên, Bộ Y tế lưu ý, xét nghiệm nhanh phát hiện kháng nguyên nCoV "không dùng để thay thế cho xét nghiệm RT-PCR", mà chỉ dùng để hỗ trợ trong việc giám sát, phát hiện, chẩn đoán mắc Covid-19.

Hai loại kit test nhanh Covid-19 được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam, là bộ kit test do Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á và Học viện Quân y sản xuất; và bộ Covid-19 kit Thai Duong của Công ty cổ phần Sao Thái Dương.

( C. H sưu tầm)