Các xét nghiệm cần nhịn ăn sáng
Không phải tất cả các xét nghiệm máu đều yêu cầu phải nhịn ăn trước đó. Tuy nhiên, gần như hầu hết các xét nghiệm máu, bác sĩ yêu cầu phải nhịn ăn. Bởi nhịn ăn là yếu tố quyết định rất lớn đến mức độ chính xác của kết quả xét nghiệm máu. Do các vitamin, khoáng chất, chất béo, carbohydrate, protein,… có trong tất cả các thực phẩm và đồ uống có thể ảnh hưởng đến kết quả đo mức độ máu, làm mờ kết quả xét nghiệm.
Trong những trường hợp này, bác sĩ sẽ hướng dẫn không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì, ngoại trừ nước, trong vài giờ trước khi lấy máu xét nghiệm. Và thông thường việc lấy mẫu máu thường được thực hiện vào buổi sáng.
Các xét nghiệm máu cần phải nhịn ăn bao gồm:
– Xét nghiệm đường huyết lúc đói: Xét nghiệm này nhằm mục đích chẩn đoán bệnh tiểu đường và tiểu đường thai kỳ. Để làm xét nghiệm này cần nhịn ăn trong ít nhất 8 tiếng.
– Xét nghiệm sắt: Yêu cầu không ăn bất cứ thứ gì vào buổi sáng trước làm xét nghiệm. Trường hợp đang uống viên sắt hoặc thuốc bổ vitamin tổng hợp có chứa sắt, nên ngưng sử dụng trong 24 giờ trước khi xét nghiệm.
– Xét nghiệm mỡ máu: Mỡ trong máu có thể tăng lên sau khi ăn. Do đó, đây là loại xét nghiệm bạn cần nhịn ăn trong khoảng 8 đến 10 giờ trước khi làm xét nghiệm.
– Xét nghiệm đánh giá chức năng thận: Nhịn ăn trong 8 – 10 giờ trước xét nghiệm.
– Xét nghiệm khi làm test Helicobacter pylori C13 trong dạ dày: Không ăn hay uống trước 2 giờ; Không dùng kháng sinh trước 4 tuần (kể cả các hợp chất Bismuth); Không dùng thuốc liên quan đến điều trị 1 tuần trước khi làm xét nghiệm, nếu dùng cần trao đổi với bác sĩ cụ thể.
Một số lưu ý trước khi xét nghiệm máu
Trước khi lấy máu cần nghỉ ngơi, không làm quá sức, cảm xúc mạnh… do nồng độ glucose trong máu có thể tăng do cơ thể lúc đó cần nhiều năng lượng nên đẩy nhiều glucose vào máu hơn. Vì vậy, trước khi xét nghiệm máu nên nghỉ ngơi trước khi lấy máu xét nghiệm 10 phút. Cần tránh làm những công việc nặng, tránh làm cơ thể mệt.
Không sử dụng chất kích thích trong 24h trước khi xét nghiệm: Bia, rượu hay đồ uống có cồn làm tăng men gan, ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu.
Không uống cà phê, hút thuốc trước khi xét nghiệm máu. Uống cà phê hoặc các loại đồ uống có chứa caffein khác ví dụ như đồ uống năng lượng hoặc cola trong vòng 1 giờ trước khi tiến hành xét nghiệm máu có thể sẽ làm một số kết quả xét nghiệm máu của bạn cao hơn mức bình thường.
Việc hút thuốc lá hoặc dùng bất kỳ loại thuốc gì ngay cả các loại thuốc nhỏ mũi không kê đơn trước khi xét nghiệm máu cũng có thể đem lại kết quả không chính xác.
Ngoài ra, cũng nên kiêng đồ ngọt, thức ăn giàu chất béo và tránh không nên ăn quá nhiều trước ngày đi xét nghiệm bởi tất cả những việc này đều có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm triglyceride.
Có thể uống nước trước khi xét nghiệm máu, trừ khi được bác sĩ chỉ định khác. Nước đun sôi để nguội hoặc nước đóng chai đều được, nhưng không nên vắt chanh vào nước. Không nên uống nước có ga, có hương vị hay các loại khác, kể cả trà. Nước làm cho tĩnh mạch căng hơn, dễ nhìn thấy hơn khi lấy máu xét nghiệm.
Tóm lại: Nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu ở một số bệnh rất quan trọng. Quãng thời gian cần nhịn ăn khác nhau tùy thuộc vào các xét nghiệm cụ thể.
Đối với hầu hết các xét nghiệm, yêu cầu không được ăn uống bất cứ thứ gì ngoài nước trong 8 giờ trước khi kiểm tra.
Đối với một vài xét nghiệm, có thể cần nhịn ăn trong 12 giờ.
Vì vậy, khi đi khám sức khỏe hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để biết được những quy tắc giúp xét nghiệm hiệu quả.
BS. Trịnh Thị Mai
(PS st theo SK&ĐS)