Tại buổi ra mắt CLB Hen phế quản và Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) của Bệnh viện Đa khoa Nông nghiệp nhằm giúp tăng cường công tác chăm sóc, hỗ trợ người bệnh và hướng tới cộng đồng khỏe mạnh, BS. Lê Văn Lễ - Trưởng ban Quản lý dự án bệnh hen và phổi tắc nghẽn mạn tính, BVĐK Nông Nghiệp cho biết: COPD và hen phế quản là 2 bệnh lý thường gặp, với tỉ lệ mắc tại Việt Nam là 4%-10%, tương đương khoảng 6-8 triệu bệnh nhân.
COPD và hen phế quản làm giảm chất lượng cuộc sống hằng ngày bởi những đợt kịch phát nếu không được kiểm soát. Hậu quả, bệnh nhân sẽ tử vong hoặc tàn phế. Chi phí điều trị duy trì bệnh nhân COPD giai đoạn ổn định chỉ khoảng 22 triệu đồng/năm, trong khi nếu điều trị cấp sẽ lên đến 220 triệu đồng/đợt.
Tuy COPD không thể chữa khỏi nhưng nếu phát hiện sớm và điều trị đúng sẽ giúp người mắc bệnh sinh hoạt tương đối bình thường.
Theo BS. Lễ, để giảm những cơn hen cấp, những đợt khó thở như bị chết đuối cho bệnh nhân hen phế quản và COPD thì việc tuân thủ điều trị, phòng ngừa các yếu tố khởi phát bệnh đóng vai trò quan trọng.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả được BS. Lễ khuyến cáo như sau:
Không hút thuốc lá, thuốc lào
Bất cứ dạng hút thuốc nào cũng đều gây hại cho cơ thể và đều sẽ gây những bệnh lý do khói thuốc gây ra như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi, xơ vữa mạch máu, nhồi máu cơ tim, hen phế quản…
Với những người đang bị hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, nếu hít phải khói thuốc sẽ dễ khởi phát bệnh, dẫn tới các cơn ho, khò khè, khó thở, thậm chí có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được cắt cơn khó thở kịp thời.
Tránh khói, bụi, môi trường ô nhiễm
Sự biến đổi chất lượng không khí (gas, hơi, khói, bụi, mùi hóa chất…) làm tăng tổn thương ở cơ quan hô hấp, từ đó làm bệnh hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính dễ khởi phát thành cơn cấp và bệnh tăng nặng hơn.
Tránh leo cầu thang, làm việc gắng sức
Những người bị hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính nên tránh làm việc nặng và leo cầu thang để không tạo áp lực cho phổi, gây ra những cơn khó thở, khò khè.
Trong trường hợp bắt buộc phải leo cầu thang thì người bệnh nên chia thành các quãng đường nhỏ, leo một đoạn nhỏ đứng nghỉ một lúc để hô hấp bình thường rồi mới tiếp tục leo.
COPD và hen phế quản làm giảm chất lượng cuộc sống nếu không được kiểm soát. Ảnh minh hoạ.
Tuân thủ việc điều trị và tái khám định kỳ
Rất nhiều người bị hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính sau một thời gian dùng thuốc điều trị thấy bệnh thuyên giảm cứ nghĩ là đã khỏi bệnh hoặc bệnh đỡ nhiều nên tự dừng thuốc hoặc giảm liều lượng mà bác sĩ chỉ định.
Cách làm này là hoàn toàn sai lầm và sẽ làm cho bệnh trở lên trầm trọng hơn, dễ khởi phát tình trạng “chết đuối trên cạn”.
Để bệnh ổn định, hạn chế tái phát, người bệnh cần thăm khám sức khỏe định kỳ và tuân thủ việc dùng thuốc, tập luyện theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Thường xuyên tập thể dục
Bệnh nhân bị hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính thường thấy mệt mỏi, khó chịu khi vận động. Vậy nên, không ít người ngại tập luyện, chỉ nằm hoặc ngồi một chỗ.
Điều này sẽ làm cho sức khỏe yếu đi, chức năng của phổi suy giảm và làm bệnh ngày càng nặng hơn. Để tăng cường sức khỏe, người bệnh cần hình thành thói quen tập thể dục nhẹ nhàng hàng ngày như đi bộ trên mặt phẳng, tập thở, tập ho chủ động, tập khí công, thái cực quyền…
Duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và tinh thần thoải mái
Dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý sẽ giúp tăng cường sức khỏe, tăng sức đề kháng và phòng ngừa nhiều bệnh tật trong đó có bệnh hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính.
Ngoài ra, yếu tố tinh thần cũng đóng vai trò quan trọng. Với những người cảm xúc dễ kích động, hay cáu gắt, giận dữ… sẽ dễ khởi phát hơn ho, khó thở, khò khè. Vậy nên, người bệnh cần học cách kiềm chế cảm xúc, tìm đến những thú vui trong cuộc sống để luôn vui vẻ, lạc quan, yêu đời.
Để nhận biết sớm bệnh hen phế quản và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, người dân cần chú ý đến các triệu chứng khó thở khi nghỉ ngơi hoặc khi hoạt động thể chất, ho, khò khè, mệt mỏi và/ hoặc tiết ra chất nhầy dai dẵng.
Nếu có những triệu chứng này người dân nên đi thăm khám để phát hiện, điều trị sớm bệnh và phòng ngừa bệnh tăng nặng.
Câu lạc bộ người bệnh Hen phế quản và COPD, BVĐK Nông Nghiệp sẽ giúp người bệnh hen phế quản và COPD tăng cường sức khỏe và phòng ngừa bệnh tái phát hiệu quả.
Bên cạnh đó, các bác sĩ khuyến cáo người dân cần thay đổi lối sống, sống tích cực là một trong những cách giảm bớt triệu chứng của các bệnh nói chung và của COPD nói riêng. Cụ thể, để phòng ngừa và hạn chế các tác hại của COPD, đầu tiên chúng ta cần tránh các yếu tố nguy cơ mắc bệnh như: thuốc lá, thuốc lào và các chế phẩm từ thuốc lá (Siga, shisha…), khói bụi, hóa chất nghề nghiệp.
Không chỉ COPD, mà các bệnh khác cũng vậy, việc khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/1 lần và tập thể dục với cường độ vừa phải và đều đặn là biện pháp tốt để phòng ngừa bệnh tật cũng như nâng cao sức khỏe cho chính chúng ta.
Lê Nguyên
PS st Theo SK&ĐS