Hồ Chủ tịch nói chuyện với các đồng chí lãnh đạo xã và Ban chủ nhiệm HTX-NN thôn Lạc Trung, xã Bình Dương, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc về công tác quy hoạch ruộng đất (năm 1961 - Ảnh TL).
Hôm nay 19.5, kỷ niệm 128 năm Ngày sinh của Hồ Chủ tịch, sinh thời Người luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác cán bộ, bởi cán bộ là gốc của mọi công việc. PV Dân Việt có trao đổi với PGS –TS Bùi Đình Phong xung quanh vấn đề này.
Quyền lực càng lớn sự tha hóa càng lớn
Trong quá trình nghiên cứu di sản của Hồ Chủ tịch liên quan đến công tác cán bộ điều gì khiến ông tâm đắc nhất thưa ông?
- Di sản Hồ Chí Minh về công tác cán bộ là vấn đề rất lớn, điều chúng tôi tâm đắc nhất là những điều Bác nói từ thập kỷ 20, 30, 40 của thế kỷ XX đến nay vẫn nguyên giá trị. Lúc Đảng CSVN chưa ra đời, Người đã bàn đến tư cách của người cách mạng phải thế nào.
Đặc biệt trong thập kỷ 40 của thế kỷ XX một trong những điều trăn trở nhất của Bác khi Đảng CSVN trở thành đảng cầm quyền, đó là: Khi cán bộ của chúng ta chưa có quyền lực trong tay có thể nói họ rất trong sạch, gắn bó với dân, tận tụy, không quan liêu, không tham nhũng, không hủ hóa, nhưng đó là chuyện của ngày hôm trước, chỉ ngày hôm sau cầm quyền có thể người cán bộ đã khác.
|
PGS -TS Bùi Đình Phong: Cán bộ nói chung, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo cấp chiến lược phải tránh xa vòng danh lợi, tránh xa chủ nghĩa cá nhân ích kỷ. Cả cuộc đời Hồ Chủ tịch là tấm gương cực kỳ trong sáng về việc tránh xa vòng danh lợi. Đây cũng là một trong những yêu cầu lớn như Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đặt ra khi bàn về xây dựng đội ngũ cán bộ.
|
Về mặt khoa học, lý luận, kể cả trong những lời dặn Bác đã nói rất rõ: Quyền lực có xu hướng tha hóa, quyền lực tuyệt đối tha hóa tuyệt đối, quyền lực càng lớn sự tha hóa càng lớn. Cán bộ cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm thì có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp “dĩ công vi tư”. Dẫn chứng những lời của Bác để thấy sự trăn trở của Người. Bác cũng dặn: Chúng ta là những cán bộ trong các cơ quan đoàn thể phải giữ đúng bốn đức tính, cần kiệm, liêm, chính mới có thể làm gương.
PGS -TS Bùi Đình Phong (ảnh L.K).
Tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác cán bộ có giá trị xuyên suốt đến nay. Hội nghị Trung ương 7 khóa XII trên những điều căn cốt nhất chúng ta trở lại đích thực với giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh khi bàn về Đề án tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Trước Hội nghị Trung ương 7, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khi phát biểu từng nói: Công tác xây dựng Đảng là then chốt, công tác cán bộ là then chốt của then chốt.
Sinh thời Hồ Chủ tịch đã nói đến việc kiểm soát quyền lực, điều này lại càng có ý nghĩa trong bối cảnh Ban Chấp hành Trung ương yêu cầu xây dựng và hoàn thiện thể chế kiểm soát quyền lực, chống tệ chạy chức, chạy quyền, ông thấy sao?
- Trong di sản của Hồ Chí Minh, từ cuốn Sửa đổi lối làm việc Bác đã nói đến việc phải kiểm soát quyền lực. Để kiểm soát có hiệu quả nhất, tốt nhất là kiểm soát từ dưới lên, nghĩa là nhân dân, và cán bộ đảng viên bình thường kiểm soát cán bộ lãnh đạo, chỉ có cách kiểm soát đó mới đem lại hiệu quả. Trong di sản của Hồ Chí Minh có cụm từ cũng rất đặc biệt. Bên cạnh việc nói đường lối của Đảng, Bác rất hay dùng từ “đường lối nhân dân”, chúng ta phải theo đường lối nhân dân.
Một trong những nội hàm của “đường lối nhân dân” như Bác nói, nhân dân có quyền sửa nghị quyết của chúng ta; có quyền góp ý cho chúng ta trong công tác tổ chức, đặc biệt nhân dân có quyền sửa chữa đội ngũ cán bộ, đó chính là vấn đề kiểm soát quyền lực. Trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã nói trong vấn đề kiểm soát quyền lực cần phát huy vai trò của nhân dân, của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị -xã hội, điều đó chính là trở lại đích thực với giá trị tư tưởng Hồ Chí Minh về kiểm soát quyền lực.
Bài học về bản lĩnh, sự quyết đoán của người lãnh đạo
Tư tưởng của Người trong công tác cán bộ có giá trị về mặt lý luận thế nào với thực tiễn hiện nay khi chúng ta thực hiện xây dựng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 7 khóa XII, thưa ông?
- Tôi cho rằng tư tưởng của Người có ý nghĩa về mặt lý luận đồng thời cũng là thực tiễn nóng hổi thể hiện ở mấy điểm.
Thứ nhất đã là cán bộ thì phải luôn luôn có ý thức chính trị, ý thức đạo đức cao, đây vấn đề nền tảng, là xuyên suốt. Ý thức chính trị, đạo đức nghĩa là phải luôn đặt lợi ích của tổ quốc của nhân dân lên trên hết, từ những việc nhỏ, việc lớn, việc hàng ngày.
Đã là cán bộ nói chung, cán bộ lãnh đạo cấp chiến lược phải tránh xa vòng danh lợi, tránh xa chủ nghĩa cá nhân ích kỷ. Cả cuộc đời Hồ Chủ tịch là tấm gương cực kỳ trong sáng về việc tránh xa vòng danh lợi. Đây cũng là một trong những yêu cầu lớn như Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đặt ra khi bàn về xây dựng đội ngũ cán bộ.
Cùng với ý thức chính trị, đạo đức, người làm cán bộ phải có trí tuệ. Trí tuệ đối với cán bộ cấp chiến lược nghĩa là phải có cái nhìn tổng thể, bao quát những vấn đề của đất nước, của thế giới, liên quan đến câu chuyện toàn cầu hóa, hội nhập, liên quan đến những vấn đề lớn khác. Như chúng ta thấy thế giới thay đổi từng ngày, cuộc sống thay đổi từng giờ nên người cán bộ cấp chiến lược cần phải có cái nhìn rộng và dài hạn.
Một yêu cầu nữa đối với người cán bộ nói chung, đặc biệt cán bộ cấp chiến lược phải biết đổi mới tư duy. Điều này thể hiện rất rõ qua tấm gương của Bác. Có thể nói một trong thành công lớn nhất của Hồ Chí Minh là cả cuộc đời từ lúc ra đi tìm đường cứu nước cho đến lúc cuối đời Người luôn đổi mới tư duy. Ngay cả khi đến với chủ nghĩa Mác –Lê nin, một lý luận sáng ngời như vậy nhưng Người đã không áp dụng dập khuân máy móc, Người vận dụng và phát triển sáng tạo vào điều kiện, hoàn cảnh cụ thể của nước ta.
Trong điều kiện cụ thể của nước ta ngày nay cũng vậy, chúng ta có những điểm khác với các nước, chính vì thế việc đổi mới của chúng ta cũng khác. Do đó cán bộ cấp chiến lược ngoài sự hiểu biết phải luôn đổi mới tư duy, tìm tòi ra những cái mới hơn, phù hợp hơn. Nói cách khác, mục tiêu, lý tưởng không thay đổi, nhưng chúng ta tìm cách thức biện pháp mới để đạt được mục tiêu. Sinh thời Bác từng nói chúng ta có thể đi con đường khác để đi đến CNXH, nghĩa là Người muốn nói đến biện pháp, cách thức để ứng phó với mọi sự thay đổi trong cuộc sống mà cuộc sống thì luôn thay đổi, phong phú hơn nhiều so với nghị quyết.
Vấn đề thứ ba là bản lĩnh cán bộ, ở thời nào cũng vậy đây là vấn đề cực kỳ quan trọng đối với đội ngũ cán bộ nói chung, đặc biệt là đội ngũ cán bộ cấp chiến lược. Bản lĩnh liên quan đến nhiều vấn đề, ví dụ việc chọn người nhà vào làm việc hay chọn người tài vào làm việc, đó chính là thể hiện bản lĩnh của người cán bộ có quyền quyết định.
Vấn đề quan trọng nữa là phương pháp làm việc của cán bộ cấp chiến lược, điều này cũng cần với cán bộ, đảng viên bình thường, nhưng là cán bộ cấp chiến lược càng phải có phương pháp làm việc hiệu quả. Trong phương pháp làm việc điều đặc biệt là tính quyết đoán, dám chịu trách nhiệm. Tại sao? Vì cán bộ cấp chiến lược là người đứng trước những vấn đề lớn, vấn đề quan trọng của đất nước. Muốn quyết đoán được cần có tinh thần dám chịu trách nhiệm trước Đảng, trước dân tộc. Câu chuyện Hồ Chủ tịch khi quyết định ký Hiệp định sơ bộ ngày 6.3.1946, hay Tạm ước 14.9.1946 với Pháp… đó là bài học về bản lĩnh, sự quyết đoán của người lãnh đạo.
Xin cảm ơn ông (!)