Chuyên gia Việt Nam nói gì về thượng đỉnh Mỹ-Triều, tương lai bán đảo Triều Tiên

Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un đều đã có mặt tại Singapore để chuẩn bị cho cuộc họp thượng đỉnh giữa Mỹ và Triều Tiên diễn ra vào 12.6.2018.

Tổng thống Mỹ đã sa thải ông Rex Tillerson (trái) và đưa ông Mike Pompeo (phải) lên làm Ngoại trưởng.

Năm 2017 là năm Triều Tiên thử vũ khí hạt nhân và tên lửa với tần suất nhiều nhất cho tới nay. Tới thời điểm ngày 5.11.2017, họ đã thử nghiệm thành công tên lửa đạn đạo liên lục địa. Nhưng chưa tới nửa năm sau, ông Kim lại tuyên bố phi hạt nhân hóa. Ông đánh giá về điều này như thế nào? 

• Phát triển công nghệ hạt nhân không thể kéo dài. Triều Tiên phải tập trung càng nhanh càng tốt, bởi vì càng kéo dài càng tốn kém và có nhiều vấn đề phức tạp xảy ra. Vì vậy, tranh thủ tình hình năm đầu tiên trong nhiệm kỳ của tổng thống Trump vẫn còn đang bận rộn, họ phải quyết liệt để đạt được mục tiêu của mình.
  Mục tiêu gồm 3 điều:
  - Có đủ lượng Uranium và Plutonium để chế tạo bom
  - Thu gọn đầu đạn hạt nhân để gắn được lên tên lửa
  - Có được tên lửa đạn đạo liên lục địa 
  Triều Tiên phải làm ngày đêm để thực hiện 3 mục tiêu này càng nhanh càng tốt. Ngày 5.11.2017, Triều Tiên tuyên bố thử thành công tên lửa Hwasong-14, sau đó là Hwasong-15. Mục đích của Triều Tiên là xây dựng lực lượng răn đe đủ mạnh để nhằm vào Mỹ, để gây sức ép với Mỹ. Triều Tiên chắc chắn không phát động chiến tranh bởi vì nếu xảy ra điều này, Triều Tiên sẽ bị hủy diệt ngay.

• 5.11.2017, Triều Tiên đã thử nghiệm thành công tên lửa đạn đạo liên lục địa Hwasong-15.

• Triều Tiên phát triển hạt nhân, tên lửa để giữ bộ mặt của quốc gia và sau đó là thỏa mãn lợi ích của quân đội sau đó họ cần quay sang phát triển kinh tế. Chính vì thế, đầu năm nay ông Kim Jong-un có bài phát biểu rất quan trọng trên truyền hình. Chuyển đi thông điệp năm mới là Triều Tiên sẽ tập trung, ưu tiên phát triển kinh tế.
  Nhưng tại sao vừa hoàn thành lại đi giải trừ. Bởi lẽ, Triều Tiên chỉ cần một thứ có thể có tác dụng răn đe nước Mỹ và tạo nên ưu thế để "mặc cả". Khi đã xong thì phải chuyển hướng sang kinh tế. 
  Điểm khác biệt của Triều Tiên với các nước là họ muốn làm là sẽ tập trung làm bằng được. Muốn phát triển tên lửa, họ phát triển bằng được. Và khi quyết định chuyển hướng chiến lược cũng chuyển hướng bằng được. Đây là điều không phải nước nào cũng thực hiện được. Điều này cũng chứng tỏ, lãnh đạo Triều Tiên đang kiểm soát rất tốt tình hình.

Nếu đạt được kết quả tích cực trong cuộc họp thượng đỉnh Mỹ Triều Tiên, ông Trump sẽ giành được một thắng lợi lớn về mặt chính trị cho cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ diễn ra vào tháng 11 năm nay.

Bộ trưởng Ngoại giao Singapore Tiến sĩ Vivian Balakrishnan chào đón ông Kim Jong-un tại sân bay quốc tế Changi.

Tuy nhiên trường hợp Triều Tiên lại khác. Để giải trừ vũ khí hạt nhân chỉ có 2 cách. Hoặc là hủy tại chỗ có kiểm chứng hoặc chuyển toàn bộ ra ngoài. Triều Tiên cũng phải đưa lực lượng quốc tế vào quan sát vì Mỹ không tin ai. Nhưng Triều Tiên không muốn chế độ bị nguy hiểm. Bởi vậy phi hạt nhân hóa phải gắn với ổn định chế độ. Nếu tách hai điều này ra thì Triều Tiên không bao giờ chấp thuận. Mỹ ưu tiên phi hạt nhân hóa, có kiểm chứng và không thể đảo ngược. Trong khi Triều Tiên ưu tiên ổn định, bảo vệ chế độ và cải cách mở cửa. Kể cả hai bên nhượng bộ như thế nào thì những điểm mấu chốt ở phía trên sẽ không bao giờ từ bỏ. Vì vậy, mô hình Libya không bao giờ diễn ra ở Triều Tiên. Triều Tiên sẽ muốn một chính sách có bảo đảm.
Cuộc đàm phán Mỹ - Triều là cuộc đàm phán duy nhất cho tới nay không có gì chắc chắn, nhưng vẫn đang tiến triển. Vì nếu không tiến triển thì Mỹ sẽ không cử Ngoại trưởng đến Triều Tiên 2 lần. Nếu không có tiến triển thì không bao giờ ông Trump phát biểu như vậy trên Twitter.
 

Tổng thống Trump tại sân bay Singapore.