ƠN ĐẢNG, BÁC HỒ - ĐƯỜNG ĐẾN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM THÀNH CÔNG
Tròn 80 năm trước đây. Dưới sự lãnh đạo của Đảng CS Việt Nam, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí minh. Toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đã kết thành một khối, làm nên cuộc Tổng khởi nghia Cách mạng tháng Tám thành công trên cả nước, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là nước cộng hòa XHCN Việt Nam)…
Ngày 19/8/1945 mít tinh khởi nghĩa cướp chính quyền tại quảng trường Nhà hát lớn Hà Nội.(Ảnh T/L)
Kể từ ngày 5/6/2011. Tại Bến cảng Nhà Rồng, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã lên tàu vượt sóng đại dương, tạm xa Tổ quốc với tên Văn Ba làm nghề phụ bếp trên tàu để rồi đến nước Pháp, là nơi đặt chân đầu tiên hoạt động của Người. Sau 30 năm bôn ba hàng chục nước, trên khắp năm châu ( Âu, Á, Phi, Mỹ la tinh. Ngày 28-1-1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trở về Tổ quốc, cùng với Trung ương Đảng trực tiếp lãnh đạo sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và lãnh tụ là sự thống nhất và thể hiện ở việc đề ra, phát triển đường lối cách mạng giải phóng dân tộc, nêu cao ngọn cờ dân tộc. Đường lối đó được nêu ra tại Hội nghị Trung ương tháng 11/1939 ( họp tại Bà Điểm, Hooc Môn) do Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ chủ trì và sau đó Hội nghị Trung ương tháng 5/1941 ( tại Pác Bó, Cao Bằng) do Nguyễn Ái Quốc chủ trì đã phát triển hoàn chỉnh. Đường lối cơ bản đó của Trung ương Đảng và lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc thông qua tổ chức thực tiễn. Và thực tiễn lại tiếp tục kiểm chứng, bổ sung, cụ thể hóa, khái quát hóa thành những chủ trương sát hợp với tình hình cách mạng, nhất là trước âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù và diễn biến của Chiến tranh thế giới thứ hai.
Với sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng, cần thiết phải thúc đẩy xây dựng lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang (LLVT) để đi tới tổng khởi nghĩa. Ngày 22/12/1944, lãnh tụ Hồ Chí Minh thay mặt Trung ương Đảng ra Chỉ thị thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân. Cần phải động viên toàn dân, vũ trang toàn dân, phát triển mạnh mẽ các đội vũ trang ở địa phương, phối hợp tác chiến, thúc đẩy đấu tranh chính trị và đấu tranh vũ trang của quần chúng. Khi quân Nhật chiếm Đông Dương (tháng 9/1940), kẻ thù của cách mạng Việt Nam và Đông Dương là Pháp-Nhật, thế lực quân Nhật ngày càng phát triển, Đảng xác định kẻ thù là Nhật-Pháp. Ngày 9/3/1945, Nhật đảo chính, gạt Pháp khỏi Đông Dương, kẻ thù chính lúc này là Nhật. Ngay trong đêm đó, Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương mở rộng đã quyết định phát động một cao trào cách mạng làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa, thay đổi các hình thức tuyên truyền cổ động, tổ chức đấu tranh cho thích hợp. Tiếp đó ngày 12/3/1945 Hội nghị Ban Thường Vụ Trung ương họp tại xã Đình Bảng, Từ Sơn tỉnh Bắc Ninh đã ra Chỉ thị “Nhật-Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Tháng 4/1945 Trung ương triệu tập Hội nghị quân sự Bắc Kỳ, quyết định nhiều vấn đề quan trọng, thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân. Ngày 16/4/1945, tổng bộ việt Minh ra chỉ thị tổ chức các Ủy ban Dân tộc giải phóng các cấp và chuẩn bị thành lập Ủy ban giải phóng dân tộc Việt Nam, tức Chính phủ lâm thời cách mạng Việt Nam.
Cao trào cách mạng trong nước ngày càng phát triển, tháng 5-1945, lãnh tụ Hồ Chí Minh rời Cao Bằng về Sơn Dương (Tuyên Quang), cùng Trung ương Đảng xây dựng trung tâm lãnh đạo, chỉ đạo cách mạng. Theo quyết định của Đảng, ngày 15/5/1945, Việt Nam Giải phóng quân được thành lập trên cơ sở thống nhất Cứu quốc quân và Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân; ngày 4-6-1945, thành lập Khu giải phóng Việt Bắc. Sau đó nhiều địa phương trong cả nước cũng lập căn cứ địa, chiến khu, phát triển lực lượng chính trị, LLVT và đấu tranh vũ trang. Đã có những cuộc khởi nghĩa nổ ra với những kinh nghiệm đấu tranh rất phong phú, sáng tạo, như: Khởi nghĩa Thanh La ở Tuyên Quang (10/3-1945), Khởi nghĩa Ba Tơ, Quảng Ngãi (11/3/1945) và Tự vệ cứu quốc Hưng Yên đánh đồn Bần thắng lợi (12/3/1945) vv... Kinh nghiệm của các cuộc đấu tranh đó có ý nghĩa lớn đối với sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng. Từ tháng 3 đến tháng 5/1945, Đảng phát động Phong trào “Phá kho thóc của Nhật, giải quyết nạn đói”. Từ mục tiêu đấu tranh về kinh tế, đời sống đã phát triển, giác ngộ chính trị quần chúng đứng lên tự cứu mình.
Tháng 8-1945, phong trào “Kháng nhật cứu nước” phát triển đến đỉnh cao trên cả nước, quần chúng sẵn sàng hành động theo sự lãnh đạo của Đảng và Mặt trận Việt Minh. Đội quân xâm lược của Nhật liên tiếp thất bại trước sự tiến công của Liên Xô và Đồng minh, khiến chúng buộc phải tuyên bố đầu hàng Đồng minh (ngày 15/8/1945). Quân Nhật ở Việt Nam hoang mang, mất sức chiến đấu. Trong hoàn cảnh đó, lãnh tụ Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi tổng khởi nghĩa: “Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”. Ban Thường vụ Trung ương Đảng và lãnh tụ Hồ Chí Minh quyết định triệu tập Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào (Tuyên Quang) từ ngày 13 đến 15/8/1945. Hội nghị nhận định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới”. Mục tiêu của ta là “giành quyền độc lập hoàn toàn”. Đảng đề ra 3 nguyên tắc chỉ đạo khởi nghĩa là: “Tập trung, thống nhất, kịp thời”. Tập trung mọi lực lượng vào nhiệm vụ giành độc lập, giành chính quyền; thống nhất về quân sự, chính trị, hành động và chỉ huy; kịp thời hành động không bỏ lỡ cơ hội. Với đường lối, chủ trương đúng đắn, sự chỉ đạo thống nhất, kịp thời, cuộc tổng khởi nghĩa trên cả nước như “triều dâng, thác đổ” đã nhanh chóng giành thắng lợi.
Tại Hà Nội, ngày 17/8/1945, dưới sự lãnh đạo của Xứ uỷ Bắc Kỳ và Thành uỷ Hà Nội, quần chúng cách mạng đã chiếm lấy diễn đàn cuộc mít tinh của Tổng hội Viên chức chính quyền bù nhìn Trần Trọng Kim, cán bộ cách mạng kịp thời báo tin cho đồng bào biết phát xít Nhật đã đầu hàng, đồng thời trình bày tóm tắt chủ trương, đường lối cứu nước của Việt Minh, đả đảo chính quyền bù nhìn thân Nhật và chuẩn bị tham gia khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân. Sáng ngày 19/8, trên khắp 36 phố phường Hà Nội đỏ rực cờ đỏ sao vàng, hàng chục vạn người dân ở Hà Nội và các tỉnh lân cận theo các ngả đường kéo về quảng trường Nhà Hát Lớn. Cuộc mít tinh lớn chưa từng có của quần chúng cách mạng đã diễn ra, trở thành cuộc biểu tình vũ trang tiến vào chiếm Phủ khâm sứ, Trại lính Bảo an và các cơ sở của chính phủ bù nhìn. Trước khí thế sục sôi của quần chúng khởi nghĩa, binh lính và cảnh sát ngụy cũng bất lực và cuối cùng ngả theo cách mạng. Đến chiều ngày 19/8, cả 36 phố phường thủ đô Hà Nội ngập tràn người, cờ, hoa, trong niềm vui thành công của cuộc khởi nghĩa giành chính quyền. Từ nay chính quyền đã thuộc về tay nhân dân. Thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa ở Hà Nội là thắng lợi của trí tuệ, niềm tin và lòng quả cảm, là "tiếng súng" mở đầu cho Cách mạng tháng Tám năm 1945 trên qui mô cả nước, làm tăng thêm cuộc khủng hoảng và tan rã của hệ thống chính quyền thân Nhật, có tác dụng cổ vũ mạnh mẽ các tỉnh và các thành phố khác trong cả nước đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền.
Tại tỉnh Bắc Ninh từ trước đó ngày 10/3/1945, Chi bộ thôn Trung Mầu quyết định khởi nghĩa giành chính quyền, phá kho thóc của Nhật chia cho dân nghèo. Ngày 11/3/1945, ban cán sự Đảng tỉnh tổ chức tuần hành, mít tinh có hàng ngàn quần chúng ở các vùng quê Việt Đoàn, Phù Chẩn, Hoàn Sơn, Đại Đồng, Cảnh Hưng, Tân Hồng, Đình Bảng…tham gia kêu gọi toàn dân chuẩn bị đội ngũ, vũ khí sẵn sàng tiến lên khởi nghĩa giành chính quyền, và để rồi từ ngày 17 đến 22 /8/1945. Với sự nổi dậy đồng khởi rộng khắp của toàn dân, chính quyền ở phủ, quận, huyện lỵ và tỉnh Bắc Ninh đã về tay nhân dân..
Tại Huế. Ngày 23/8 ta giành được chính quyền, cờ đỏ sao vàng tung bay phấp phới trên cột cờ Ngọ môn thành Huế. Ngày 25/8 Sài Gòn giành được chính quyền. Ngày 28/8 Hà Tiên, Kiên giang là địa phương cuối cùng trong cả nước giành được chính quyền. Uỷ ban dân tộc giải phóng tuyên bố tự cải tổ thành Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Chỉ trong vòng 15 ngày (từ 14 đến 28/8/1945), cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng tháng 8 đã thành công trên cả nước, chính quyền về tay nhân dân. Ngày 30/8/1945, Vua Bảo Đại thoái vị và giao nộp ấn, kiếm, áo bào cho đại diện Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà.
14 giờ ngày 2 tháng 9 năm 1945, tại Quảng trường Ba Đình, trước hàng chục vạn đồng bào Thủ đô, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập, tuyên bố với quốc dân và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Bản Tuyên ngôn khẳng định: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy”
80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công. Chúng ta càng tự hào và khẳng định.Cách mạng Tháng Tám là bước nhảy vọt vĩ đại đánh dấu một cuộc biến đổi cực kỳ to lớn trong lịch sử tiến hoá của dân tộc ta. Nó đập tan sự thống trị của thực dân đế quốc trong gần một thế kỷ qua (87 năm), kể từ khi thực dân Pháp nổ súng xâm lược nước ta. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thắng lợi là một trong những bước ngoặt vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc Dân tộc Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới: kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội . Nhân dân ta từ người nô lệ trở thành người chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Nước ta từ một nước thuộc địa, nửa phong kiến trở thành một nước độc lập, một nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam á. Tự hào và vẻ vang với một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc. Bài học thành công về sự lãnh đạo của Đảng, lãnh tụ trong Cách mạng Tháng Tám đã được Đảng ta phát triển trong các thời kỳ cách mạng tiếp theo, đi tới thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, hoàn thành trọn vẹn độc lập, thống nhất Tổ quốc, giành thắng lợi trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc và thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới, xây dựng CNXH hiện nay. vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Tròn 80 năm lập nước kiến quốc. Đất nước Việt Nam chưa có bao giờ có vị thế như hôm nay. Mừng Đảng 95 mùa xuân, mừng đất nước 80 năm. Năm đầu tiên bước vào “Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc”. Để biến khát vọng đó thành hiện thực. Trung ương Đảng đã kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh gắn lý luận với thực tiễn về đường lối đổi mới; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới. Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; đổi mới đồng bộ phương thức và nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đặc biệt coi trong xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên các cấp, đủ đức, đủ tài, thực sự là công bộc của dân, vì nhân dân phục vụ.
Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, cũng là lời nhắc nhở về trách nhiệm hôm nay của mỗi công dân đất Việt chúng ta càng tự hào vẻ vang tiếp nối tinh thần bất khuất, khát vọng Độc lập, Tự do, Hạnh phúc của cha ông. Nguyện đoàn kết dưới ngọn cờ vinh quang của Tổ quốc xây dựng nước Việt Nam hùng cường, hạnh phúc và triển bền vững trong kỷ nguyên mới.
Phạm Huy Chương
Hội viên Hội VHNT Trường Sơn