Chia sẻ tại Hội nghị Giải pháp cắt giảm chi phí logistics - giải pháp tối ưu nhằm nâng cao chuỗi giá trị nông sản Việt do Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA) tổ chức, ông Lê Văn Quang - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Minh Phúchi phí vận chuyển nội địa quá cao đang cản đường tiêu thụ nông sản của nhiều doanh nghiệp.
Ông Quang lấy ví dụ, chi phí vận chuyển 1 container tôm từ Việt Nam sang Mỹ chỉ 41 triệu đồng, từ Việt Nam sang Nhật Bản là 15 triệu đồng thì vận chuyển 1 container tôm từ TP.Hồ Chí Minh ra Hà Nội mất 80 triệu đồng, tăng gấp đôi vận ra nước ngoài.
Chi phí vận chuyển tôm và nhiều nông sản khác trong nội địa rất cao, ảnh hưởng đến giá thành sản xuất. Ảnh: I.T
Tương tự, một container tôm từ TP.Hồ Chí Minh đến biên giới Trung Quốc mất 100 triệu đồng, trong khi Ecuador cũng vận chuyển sang Trung Quốc nhưng chi phí chỉ bằng một nửa.
"Đây là điều hết sức vô lý, đẩy giá thành lên cao, vì vậy ngành chức năng cần có giải pháp cắt giảm chi phí vận chuyển nội địa, do có quá nhiều trạm thu phí đã đẩy giá lên cao, trong khi hệ thống đường biển, đường sông có nhiều nhưng không phát huy tác dụng do không có cảng nội địa" - ông Quang nói.
Trong khi đó, ông Võ Quan Huy (Đức Huệ, Long An) cho biết, năm 2019, doanh nghiệp của ông xuất khẩu khoảng 14.000 tấn chuối đi Malaysia, Singapore, Hàn Quốc, trong đó, chi phí logistics chiếm khoảng 30% chi phí sau thu hoạch.
"Chỉ riêng 6 tháng đầu năm 2020, chi phí logistics tăng tới 45%, trong đó cước tàu biển tăng tới 40% do những tác động của dịch Covid-19" - ông Huy nêu một thực tế.
Cũng theo ông Huy, việc các thị trường xuất khẩu liên tục thay đổi chính sách kiểm dịch thực vật đã tác động lớn đến chi phí logistics.
"Thời gian qua Trung Quốc thay đổi quy trình kiểm dịch thực vật khiến doanh nghiệp mất thêm 5- 7% sản phẩm vì hư hỏng do thời gian chờ đợi được kiểm dịch tăng lên 12 giờ từ lúc hạ đảo chuyến đến lúc mở container kiểm hàng, đồng thời chúng tôi tốn thêm 1 – 2 triệu đồng cho 1 container. Đó là chưa kể, lượng container lạnh đủ tiêu chuẩn xuất khẩu không đủ gây nên tình trạng kẹt chờ lấy container rỗng từ 12 - 24 giờ" - ông Huy cho biết thêm.
Từ thực tế đó, ông Huy kiến nghị, Nhà nước, ngành chức năng có giải pháp giảm thời gian, chi phí kiểm dịch.
Lê Tiến Nam, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Bắc Kỳ cho rằng, chỉ bản thân doanh nghiệp sẽ không thể làm giảm chi phí logistics nếu không có quy hoạch logistics tốt.
"Tôi sang Quảng Châu, Trung Quốc, đi thăm chợ đầu mối nông sản lớn nhất ở đây, chợ Giao Nam rộng đến 50ha, trong đó có 10ha là khu ngoại quan. Mỗi ngày chợ tiếp nhận 500 container hoa quả, trong đó có 250 container sầu riêng từ Thái Lan. Tại chợ này Việt Nam cũng tiêu thụ khoảng 100 container thanh long. Nhưng nếu như sầu riêng Thái Lan là do các doanh nghiệp, tập đoàn lớn đưa sang thì thanh long Việt Nam do thương nhân Trung Quốc thu mua nên bao bì, nhãn mác đóng gói không đồng nhất, vì vậy, giá bán cũng khác" - ông Nam nêu một ví dụ.
Từ thực tế đó, ông Nam cho rằng, nếu chuỗi giá trị không tăng lên thì chi phí logistics sẽ luôn cao.
Thừa nhận logistics đang là một điểm nghẽn trong tiêu thụ nông sản, ông Nguyễn Duy Minh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho biết, hiện nay, chi phí logistics đang chiếm đến 29,5% trong sản xuất nông sản, đặc biệt là những sản phẩm như rau quả.
Đồng quan điểm, ông Trần Quốc Toản - Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NNPTNT) cho rằng, cần có quy hoạch logistics theo từng vùng, từng loại hình để thúc đẩy liên kết giữa các địa phương để hình thành các trung tâm vận chuyển, logistics hiện đại.