Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh - Biểu tượng sáng ngời về khát vọng hòa bình, độc lập và thống nhất đất nước

                                                                                                (Tham luận của Thiếu tướng Võ Sở,

Chủ tịch Hội Truyền thống Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh Việt Nam tại Hội thảo khoa học cấp Nhà nước về 40 năm Chiến thắng 30/4/1975)

       Thưa các đồng chí,

Chúng ta đang kỷ niệm 40 năm Ngày đất nước Toàn thắng, kết thúc sự nghiệp chống Mỹ cứu nước vĩ đại, thu non sông về một mối - một chiến thắng oai hùng, vĩ đại nhất của lịch sử dân tộc. Hôm nay nhìn lại, chúng ta càng thêm tự hào về trí tuệ sáng tạo, sự mưu lược tuyệt vời và ý chí sắt đá của Đảng ta, của Quân đội và nhân dân ta khi đối đầu chiến thắng trước một kẻ thù có sức mạnh và tiềm lực quân sự hùng mạnh nhất thời đại.

Nhìn lại Ngày Toàn thắng của dân tộc, Bộ đội Trường Sơn càng thêm tự hào về sự đóng góp vô cùng to lớn của mình vào sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của dân tộc. Lịch sử 16 năm của Bộ đội Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh là biểu hiện sáng ngời về khát vọng hòa bình, độc lập dân tộc và thống nhất đất nước.

     Thưa các đồng chí,

Khi Hiệp định Giơ-ne-vơ, năm 1954 không được thực hiện, đất nước ta có nguy cơ bị chia cắt lâu dài. Một lần nữa khát vọng hòa bình, độc lập, thống nhất đất nước, đã được Hội nghị TW Đảng lần thứ 15 khẳng định vào tháng 1-1959.

Thực hiện Nghị quyết 15 của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị đã giao cho Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng thành lập “Đoàn công tác Quân sự Đặc biệt” với tên gọi là Đoàn 559. Nhiệm vụ ban đầu của Đoàn 559 là đưa tiềm lực của hậu phương miền Bắc vào tăng cường sức mạnh cho miền Nam qua đường Trường Sơn.

Sự ra đời của Đoàn 559 - Tuyến chi viện chiến lược là một nhu cầu tất yếu khách quan, là một sáng tạo chiến lược thể hiện ý chí của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta trong công cuộc đấu tranh thống nhất đất nước.

Bất cứ một cuộc chiến tranh nào thì công tác hậu cần, kỹ thuật, sự chuẩn bị về con người luôn được quan tâm hàng đầu. Việc thành lập Đoàn 559 thực hiện nhiệm vụ chi viện chiến lược cho cách mạng ở Miền Nam đã thể hiện tầm nhìn về vấn đề cốt lõi cho cuộc đấu tranh giải phóng Miền Nam của Đảng ta.

Để Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn hoàn thành tốt đẹp sứ mệnh được giao, Đảng ta, Quân đội ta đã đầu tư cao nhất có thể cho Bộ đội Trường Sơn trưởng thành nhanh chóng.

Đối mặt với kẻ thù tàn bạo và điều kiện rất khắc nghiệt của đại ngàn Trường Sơn, Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn phát triển nhanh chóng về lực lượng, đảm nhận nhiệm vụ chi viện cho miền Nam ruột thịt ngày một to lớn hơn. Từ 500 cán bộ, chiến sĩ đầu tiên, hơn 2 năm sau - ngày 23/10/1961, Đoàn 559 đã trở thành đơn vị tương đương cấp Sư đoàn; đến ngày 3/4/1965, Đoàn 559 được nâng cấp thành Bộ Tư lệnh 559 tương đương cấp Quân khu. Từ tháng 7 năm 1970, Bộ Tư lệnh Trường Sơn được giao nhiệm vụ chỉ huy thống nhất toàn bộ lực lượng của ta hoạt động ở Nam Lào. Đến năm 1973-1975, Bộ đội Trường Sơn đã có lực lượng hùng hậu với 9 sư đoàn binh chủng cùng 21 trung đoàn trực thuộc, quân số trên 10 vạn cán bộ, chiến sĩ và hàng vạn thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến.

Trong nhận thức của ta và nhìn nhận của kẻ thù thì Trường Sơn là một địa chính trị và quân sự quan trọng. Bên nào nắm giữ được Trường Sơn thì bên đó giành được thế chủ động. Đảng ta, Quân đội ta đã quyết định nhanh chóng xây dựng Trường Sơn trở thành một căn cứ chiến lược và là điểm xuất phát đi tới các chiến trường không chỉ của Miền Nam mà của cả Lào và Campuchia anh em.

Từ phương thức gùi thồ ban đầu, Đoàn 559 - Bộ đội Trường Sơn nhanh chóng xây dựng hệ thống cầu đường cho xe cơ giới cả ở Đông và Tây Trường Sơn. Từ tháng 4 năm 1965 vận chuyển chi viện chủ yếu bằng cơ giới. Quyết định này là bước ngoặt lịch sử, tạo nên sức chuyển mình để lớn nhanh như Phù Đổng của công tác chi viện.

Để đối phó với các thủ đoạn ngăn chặn của Mỹ ngụy đối với tuyến chi viện chiến lược; từ đánh giá đúng đắn mạnh yếu của địch và sức mạnh, lợi thế của ta; với tư tưởng tiến công “Đánh địch mà đi, mở đường mà tiến”, Bộ đội Trường Sơn đã vượt lên bom đạn của kẻ thù, xây dựng nên một mạng đường giao thông kỳ vĩ trên Trường Sơn với 5 trục dọc và 21 trục ngang bao gồm nhiều loại đường: đường hở, đường kín, đường nửa kín nửa hở…cùng 600 km vận tải đường sông; xây dựng nên một hệ thống kho tàng chiến lược rộng lớn, kín đáo và vững chắc…

Với tầm nhìn chiến lược, Bộ Quốc phòng đã quyết định xây dựng đường ống dẫn xăng dầu từ Lạng Sơn vào thẳng chiến trường. Đầu tháng 3/1969, đường ống xăng dầu đã vào tới đầu tuyến 559, tạo nên yếu tố quan trọng cho vận chuyển cơ giới quy mô lớn. Đến cuối năm 1969, đường ống  xăng dầu được Bộ đội Trường Sơn nhanh chóng xây dựng vào đến Đường 9 theo trục đường 18. Cuối năm 1974, đường ống xăng dầu Trường Sơn được xây dựng nối thông tới Bù Gia Mập. Xăng dầu được cấp trực tiếp cho các lực lượng của ta ở chiến trường Nam Bộ. Đây là một kỳ tích đồng thời là một sáng tạo chưa có trong lịch sử chiến tranh khi xây dựng một hệ thống đường ống xăng dầu xuyên qua Trường Sơn núi cao, sông, suối dày đặc của Bộ đội Trường Sơn. Tuyến đường ống xăng dầu đã nâng cao hiệu quả, bảo đảm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chi viện.

Cũng thời gian này, hệ thống thông tin tải ba từ Sở Chỉ huy Bộ Tư lệnh đến các Chiến trường,  Sở Chỉ huy các Binh trạm, Trung đoàn, Tiểu đoàn, Đại đội…trên toàn Trường Sơn đã thông suốt, liên tục. Đây không những chỉ là kỳ tích, mà còn đáp ứng sự phát triển của các lực lượng trên tuyến, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao và hiệu quả của công tác chỉ huy, chiến đấu trong điều kiện mới. Đến cuối năm 1970 hệ thông tin tải ba Trường Sơn được nâng cấp cơ bản về chất lượng. Từ đây, Bộ Tư lệnh không những chỉ đạo trực tiếp các lực lượng của Trường Sơn mà còn trực tiếp tới Trung ương Cục, Bộ Tư lệnh Miền và các Quân khu, Bộ Tư lệnh B2, tạo nên sự phối hợp tác chiến hiệu quả cao.

Từ tháng 7 năm 1970, theo quyết định của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, Trường Sơn thật sự là một chiến trường rộng lớn trải dài suốt 11 tỉnh của Việt Nam, 7 tỉnh Nam Lào và 4 tỉnh Đông Bắc Campuchia.

Từ căn Cứ địa chiến lược Trường Sơn xuất phát tỏa đi 5 hướng chiến trường của ba nước Đông Dương.

Cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Trường Sơn, thực hiện nhiệm vụ chiến lược đã phải đối phó với 3 kẻ thù: Đó là thủ đoạn tàn bạo, hiểm độc cùng với vũ khí, trang thiết bị chiến tranh tối tân, hiện đại nhất thời đại của Mỹ, ngụy; đối mặt và vượt lên thời tiết khắc nghiệt của Trường Sơn; đối mặt với biết bao mối hiểm nguy đến từ rừng thẳm đại ngàn Trường Sơn.

Bộ đội Trường Sơn đã thực hiện nhiệm vụ dưới mưa bom, bão đạn của kẻ thù với hơn 733.000 trận oanh kích của máy bay Mỹ Ngụy. Trên 4 triệu tấn bom đạn các loại và hàng chục vạn lít chất độc Dioxin của Mỹ đã trút xuống Trường Sơn. Chúng ta khẳng định, chưa có cuộc chiến tranh nào có thể sánh với cuộc chiến tranh mà Mỹ thực hiện trên Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh về tốc độ cải tiến các loại vũ khí, trang thiết bị chiến tranh. Để đối phó với các lực lượng phòng không Trường Sơn, đế quốc Mỹ đã phải cải tiến vũ khí trang bị trên máy bay AC130 cứ 6 tháng một lần. Có nhiều loại vũ khí, trang thiết bị quân sự tối tân, bí mật lần đầu tiên được Mỹ sản xuất và đưa ra thử nghiệm trên chiến trường Trường Sơn. Đế quốc Mỹ đã áp dụng chiến thuật hủy diệt, tiêu hao lực lượng Bộ đội Trường Sơn bằng việc đánh ngăn chặn liên tục suốt ngày đêm. Việc Mỹ dùng AC130 được trang bị các thiết bị hiện đại như súng 20 ly, 40 ly tốc độ bắn rất cao, được điều khiển bằng laze, kính quan sát bằng tia hồng ngoại, kính khuếch đại ánh sáng mờ… đã gây không ít khó khăn cho chúng ta. Bộ đội Trường Sơn đã mưu trí, sáng tạo đối phó thành công với AC130 “ác quỷ bầu trời” này bằng cách mở đường kín cho xe chạy ban ngày, dùng pháo 37 và tên lửa hạ gục AC130.

Bộ đội Trường Sơn phát huy sức mạnh tổng hợp, bằng  các loại vũ khí, khí tài của mình vừa chống trả quyết liệt sự đánh phá ngăn chặn khốc liệt của địch; vừa có biện pháp phòng tránh bảo vệ mình; tìm ra quy luật hoạt động của chúng để có phương cách khắc chế chúng.

Tất cả các lực lượng của Trường Sơn vào trận với ý chí: “Vì miền Nam ruột thịt. Tất cả cho chiến trường đánh to thắng lớn". 

Bộ đội Công binh Trường Sơn ngoài việc xây dựng hệ thống đường cơ giới dài gần 20.000 km, tạo nên một “trận đồ bát quái” trên Trường Sơn còn từng bước vô hiệu các loại bom mìn hiện đại nhất của Mỹ như từ bom phá, bom nổ chậm, bom phát quang, bom bi nổ chậm, nổ ngay, bom từ trường nhiều thế hệ… Họ đã chiến đấu vì sự sống còn của con đường: “Máu có thể đổ, nhưng đường không thể tắc”;

Bộ đội vận tải thực hiện nhiệm vụ theo phương châm: "Hàng nào cũng chở, tuyến nào cũng đi, đã đi là thắng lợi", “còn người còn xe, còn hàng”,  xứng đáng là lực lượng “gan vàng dạ ngọc”.

Bộ đội phòng không: "Nhằm thẳng quân thù mà bắn",“dõi nòng pháo theo bánh xe lăn”;

Bộ binh Trường Sơn “Dũng cảm, mưu trí” cùng với quân và dân các tỉnh Trung - Nam Lào giải phóng hành lang, mở rộng vùng giải phóng, bảo vệ  địa bàn, bảo vệ tuyến đường;

 Bộ đội thông tin Trường Sơn: “Coi dây như ruột, coi cột như xương. Bảo đảm thông tin liên tục thông suốt trong mưa bom, bão đạn”;

Lực lượng giao liên Trường Sơn xứng đáng với 10 chữ vàng: “Tận tình với đồng chí, tận nghĩa với chiến trường”;

Bộ đội đường ống xăng dầu đã tạo ra "Một dòng sông mang lửa" kỳ vĩ xuyên dọc Đông, Tây Trường Sơn;

Bộ đội quân y đã cứu chữa hàng vạn thương bệnh binh Trường Sơn và của các chiến trường cùng hàng ngàn ca bệnh hiểm nghèo cho nhân dân trên địa bàn hoạt động. Đội ngũ văn hóa nghệ thuật Trường Sơn đã góp phần động viên dũng khí chiến đấu của Bộ đội Trường Sơn…

Nhờ những phẩm chất cao đẹp sáng ngời chủ nghĩa Anh hùng cách mạng ấy mà Bộ đội Trường Sơn đã xây dựng nên một Trường Sơn huyền thoại.

Yêu cầu của các hướng chiến trường ngày một lớn. Thế và lực của chúng ta ngày một thay đổi. Bộ đội Trường Sơn đã lớn mạnh không ngừng trở thành Binh chủng hợp thành hùng hậu. Từ tổ chức các Cung, Trạm, các Tuyến vận chuyển đến các Binh trạm, các Trung đoàn độc lập và cuối cùng là các Sư đoàn. Đến thời điểm năm 1973, quy mô của Bộ Tư lệnh Trường Sơn đã lớn mạnh vượt tầm của một đơn vị cấp Quân khu thông thường, tác chiến với quy mô hợp đồng binh chủng lớn. Việc thành lập các Sư đoàn binh chủng, đặc biệt là việc thành lập 2 Sư đoàn ô tô vận tải chiến đấu với hơn 5.000 chiến xa là một sáng tạo đặc biệt, chưa có trong lịch sử quân sự thế giới, giúp Bộ đội Trường Sơn tập trung sức mạnh, thực hiện xuất sắc nhiệm vụ to lớn mà Quân đội giao phó trong giai đoạn cuối cùng của sự nghiệp giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước.

Bộ đội Trường Sơn ngoài việc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chi viện chiến lược còn  trực tiếp tham gia nhiều chiến dịch, nhiều trận đánh lớn.

                 Chuẩn bị cho cuộc tấn công và nổi dậy Xuân Mậu Thân (1968), từ cuối năm 1967, Bộ đội Trường Sơn đã mở thêm 5 tuyến đường mới tiếp cận với các đô thị miền Trung, trong đó có đường 73 đảm bảo cho pháo binh cơ động đến Binh Điền đánh vào TP. Huế; Bộ đội Trường Sơn còn hoàn thành nhiệm vụ đột xuất vận chuyển 93 000 tấn hàng mà Bộ Quôc phòng giao, phục vụ cuộc Tổng tấn công. Nhiều đoàn cán bộ “Dân chính đảng”, nhiều đơn vị chủ lực đã được Đoàn 559 tổ chức hành quân cấp tốc bằng cơ giới vào các hướng chiến trường, kịp tham gia Chiến dịch.  

Để phục vụ chiến dịch tiêu diệt cứ điểm Khe Sanh,  Bộ đội Trường Sơn đã chuẩn bị hàng ngàn tấn hàng. Các đơn vị công binh Trường Sơn đã mở gấp nhiều đường hỗ trợ các đơn vị chiến đấu tiếp cận các mục tiêu Chiến dịch. Binh trạm 33 được giao nhiệm vụ đảm bảo hậu cần; đồng thời Bộ đội Trường Sơn đã tăng viện 1 trung đoàn cao xạ cho Chiến dịch Khe Sanh. Các đơn vị công binh Trường Sơn đã làm nên một kỳ tích đưa xe tăng vượt sông Sê Pôn để bất ngờ xe tăng xuất trận trong trận Làng Vây lịch sử…  

Từ đầu năm 1971, Tổng Tư lệnh-Bộ Quốc phòng đã nhận định chính xác về khả năng Mỹ ngụy mở cuộc hành quân dọc Đường 9 để cắt ngang Đường Hồ Chí Minh, ngăn chặn sự chi viện cho chiến trường Miền Nam. Bộ Tư lệnh Trường Sơn đã chủ động điều chỉnh lực lượng. Về cầu đường, các trung đoàn công binh gấp rút mở thêm các đường mới để cơ động các đơn vị chiến đấu tiếp cận Đường 9. Các đơn vị phòng không của Trường Sơn bố trí dày khắp. Sư đoàn 968 Trường Sơn cùng với Sư đoàn 2 đảm nhận  hướng Tây của Chiến dịch.  Hệ thống thông tin Trường Sơn được nối mạng với Bộ Tư lệnh Mặt trận đường 9. Trước Chiến dịch, vật chất đảm bảo cho chiến dịch Đường 9 đã sẵn sàng với hàng ngàn tấn, các kho dự trữ chiến lược có tới 30 ngàn tấn. Bộ đội Trường Sơn vừa bảo đảm chi viện chiến lược, vừa trực tiếp phục vụ các đơn vị tham gia Chiến dịch; đồng thời các đơn vị của Bộ đội Trường Sơn với 20 tiểu đoàn, trung đoàn cao xạ, 3 Binh trạm trực tiếp chiến đấu. Các lực lượng của Bộ đội Trường Sơn đã tiêu diệt 5.695 tên, bắt 614 tên, gọi hàng 64 tên, bắn rơi 346 máy bay, thu hàng trăm xe, pháo các loại. Sau Chiến dịch, ta đã mở rộng căn cứ chiến lược với chính diện từ Đông sang Tây Trường Sơn khoảng 200 km; phát triển thêm chiều sâu, mở thêm nhiều trục dọc, cải thiện thế trận vận tải.  Chiến thắng Đường 9 - Nam Lào đã đánh tan âm mưu ngăn chặn tuyến đường  Hồ Chí Minh của địch, mở ra một hướng phát triển mới cho tuyến chi viện chiến lược Trường Sơn.

Trong Chiến dịch giải phóng Quảng Trị xuân hè năm 1972, Bộ đội Trường Sơn đã huy động Binh trạm 12, 2 Trung đoàn  cao xạ, 2 Trung đoàn công binh và lực lượng của Sư đoàn 473 công binh, Sư đoàn phòng không 377 trực tiếp chiến đấu và phục vụ chiến đấu giải phóng Đông Hà, giải phóng thị xã Quảng Trị, bảo vệ Thành cổ Quảng Trị. Tiểu đoàn 166 ca nô Binh trạm 12 Trường Sơn được thành lập để phục vụ riêng cho Chiến dịch này. Vượt qua bom đạn ác liệt của địch trên dòng sông Thạch Hãn, Tiểu đoàn 166 ca nô là đơn vị chủ lực trực tiếp tiếp tế vũ khí, đạn dược, hậu cần bảo đảm cho Trung đoàn 48 và các lực lượng chiến đấu bảo vệ Thành cổ suốt 81 ngày đêm.

Bộ Tư lệnh Trường Sơn thành lập Sở Chỉ huy Tiền phương do Chính ủy Đặng Tính trực tiếp chỉ huy các lực lượng của Bộ đội Trường Sơn tham gia Chiến dịch.

Sự đóng góp của các lực lượng Bộ đội Trường Sơn trong Chiến dịch là rất to lớn, tuy có phần thầm lặng nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong thắng lợi chung của Chiến dịch giải phóng Quảng Trị.

Đầu năm 1975, các Sư đoàn của Bộ Tư lệnh Trường Sơn (Sư đoàn 968 bộ binh, Sư đoàn công binh 470, Sư đoàn xe 471) đã trực tiếp tham gia Chiến dịch Giải phóng Tây Nguyên, giải phóng Buôn Mê Thuột.

Ngày 01/3/1975, Sư đoàn 968 Trường Sơn thực hiện đánh nghi binh mở đầu cho chiến dịch Tây Nguyên bằng trận tấn công chốt Mỹ, đồn Tầm và một loạt các cứ điểm khác. Đòn nghi binh chiến lược đã thành công ngoạn mục.

Ngày 4/3/1975 Sư đoàn ô tô 471 cơ động Sư đoàn 10 vào vị trí tập kết chuẩn bị đánh Đức Lập cùng hàng trăm tấn  đạn.

Công binh của Sư đoàn 470 Trường Sơn mở các con đường bí mật để các lực lượng tác chiến tiếp cận với thị xã Buôn Mê Thuột, trong đó có con đường bí mật để xe tăng đánh thẳng vào thị xã trong sự ngỡ ngàng của kẻ thù.

Chiến dịch giải phóng Buôn Mê thuột thắng lợi. Lực lượng xe của Sư đoàn 471 đã cơ động Sư đoàn 968 cùng với quân và dân các tỉnh Khu V truy kích địch, giải phóng các tỉnh duyên hải miền Trung.

Trong chiến dịch Hồ Chí Minh, 6 Sư đoàn (gồm 2 sư đoàn công binh, 1 sư đoàn phòng không, 1 sư đoàn bộ binh và 2 sư đoàn ô tô) của Bộ Tư lệnh Trường Sơn đã phối hợp chiến đấu cùng với các quân đoàn chủ lực trên nhiều hướng. Lực lượng công binh Trường Sơn đã khôi phục và bắc hàng trăm cây cầu bị địch phá hoại trước khi rút chạy, bảo đảm cho các đơn vị hành quân thần tốc tiến về Nam dọc quốc lộ 1. Lực lượng xe của 2 Sư đoàn ô tô vận tải chiến đấu 571 và 471 Bộ đội Trường Sơn trước Chiến dịch đã cơ động thần tốc Quân đoàn 1, Quân đoàn 2 và Quân đoàn 3 vào thẳng chiến trường Nam Bộ an toàn tuyệt đối. Theo tính toán của các chuyên gia quân sự đối phương, muốn tập trung một lực lớn tấn công Sài Gòn “Việt cộng” phải cần thời gian ít nhất là hai đến ba tháng. Nhưng chỉ trong hơn 10 ngày các quân đoàn chủ lực của ta đã có mặt, áp sát Sài Gòn, gây bất ngờ và hoang mang tột độ cho kẻ địch.

Lực lượng vận tải còn lại của Sư đoàn 471 đã vận chuyển ngày đêm hàng ngàn tấn đạn hỏa lực bổ sung đưa thẳng vào kho của Chiến dịch.  Bởi thế mà Trung tướng Đinh Đức Thiện, Phó Tư lệnh Chiến dịch Hồ Chí Minh đã  tự tin tuyên bố trước khi Chiến dịch khai hỏa: “Các cậu cứ bắn cho thoải mái, bắn cho chúng sợ tới ba đời”… Nếu không có sự dồi dào vũ khí, đạn dược được Bộ đội Trường Sơn chuẩn bị cho Chiến dịch thì Tướng Đinh Đức Thiện không thể tuyên bố đanh thép đến như vậy.

Lực lượng hàng ngàn chiến xa của Bộ đội Trường Sơn đã trở thành lực lượng cơ động bộ binh đi cùng xe tăng, thiết giáp của các Quân đoàn chủ lực đánh chiếm sân bay Tân Sơn Nhất, sân bay Biên Hòa, Bộ Tổng Tham mưu ngụy và chiếm Dinh Độc lập ngày 30/4/1975.

Chúng tôi có thể khẳng định rằng: Nếu không có gần 5000 chiến xa của 2 Sư đoàn ô tô chiến đấu của Bộ đội Trường Sơn thì các lực lượng của Quân đội ta không thể tiến công thần tốc như mệnh lệnh của Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp trước Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Sự nghiệp chống Mỹ, cứu nước, giải phóng hoàn toàn Miền Nam vĩ đại đã kết thúc. Non sông đã thu về một mối. Tuyến chi viện chiến lược vẻ vang của Bộ đội Trường Sơn đã khép lại một chương huy hoàng trong lịch sử dân tộc.. 

Trong 16 năm chiến đấu anh dũng trên tuyến đường mang tên Bác, các lực lượng của Bộ đội Trường Sơn đã tạo nên một hệ thống giao thông kỳ vĩ dài 20.000 km đường xe cơ giới; vận chuyển hơn 1 triệu tấn vũ khí, đạn dược, lương thực chi viện cho các hướng chiến trường; tổ chức cho hơn 2 triệu lượt cán bộ, bộ đội, các cháu Miền Nam, các thương bệnh binh… vào ra trên Đường Trường Sơn; cơ động bằng xe cơ giới 10 lượt Sư đoàn quân chủ lực tham gia Chiến dịch, đảm bảo hành quân cho 25 đoàn binh khí kỹ thuật vào chiến trường; tiêu diệt và bắt sống 17.740 tên địch, giải phóng một vùng giải phóng rộng lớn ở Nam Lào, bảo vệ vững chắc hành lang tuyến chi viện; bắn rơi tại chỗ 2.455 máy bay các loại; mở 3.000 km đường giao liên,; xây dựng 1.350 km đường thông tin tải ba và hàng vạn ki lô mét dây thông tin các loại, bảo đảm thông tin tới các đơn vị, tới các hướng chiến trường; mở 1.400 km đường ống xăng dầu…Trực tiếp tham gia nhiều Chiến dịch lớn. Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, Bộ đội Trường Sơn huy động 6 sư đoàn cùng với lực lượng chủ lực làm nên Chiến thắng vĩ đại, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.  

Trong 16 năm chiến đấu dũng cảm kiên cường, vượt qua mưa bom, bão đạn của kẻ thù, Bộ đội Trường Sơn đã có 2 vạn liệt sĩ, hơn 3 vạn thương binh và hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, TNXP bị nhiễm chất độc da cam.

16 năm chiến đấu anh dũng, Bộ đội Trường Sơn đã vinh dự được Đảng và Nhà nước tuyên dương “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”; được tặng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Sao Vàng cao quý; 82 đơn vị và 47 cá nhân được tặng danh hiệu “Anh hùng LLVTND”; Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là Di tích Quốc gia Đặc biệt với 37 điểm Di tích nằm trên địa bàn của 11 tỉnh.

Thưa các đồng chí,

16 năm chiến đấu và trưởng thành của Bộ đội Trường Sơn đã làm nên một Kỳ tích, một Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh huyền thoại.

Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh là thể hiện khát vọng độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc của dân tộc ta. Vị trí và tầm vóc của Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh đã vượt lên suy nghĩ ban đầu của Đảng ta, Quân đội ta, bởi:

- Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh là một sáng tạo lịch sử vĩ đại của Đảng và Quân đội ta; là sự thể hiện sáng tạo và đúng đắn trong việc biến Nghị quyết 15 của Đảng ta về cách mạng miền Nam trở thành hiện thực trong chiến tranh cách mạng. Đường Hồ Chí Minh trở thành điều kiện nền móng và tiên quyết bảo đảm sự thành công của sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Không có tuyến chi viện chiến lược - Đường Hồ Chí Minh thì không thể có thắng lợi của Sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc;

- Đường Hồ Chí Minh trở thành một chiến trường có không gian rộng lớn trải dài trên địa bàn của 3 nước Đông Dương. Bộ đội Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh thực hiện nhiệm vụ chiến lược, tạo cơ sở vật chất, tạo điểm tựa vững chắc và là sức mạnh to lớn cho cách mạng của 3 nước Việt Nam, Lào, Campuchia;

- Chiến trường Trường Sơn trở thành một chiến trường thực nghiệm chiến lược phá hoại, ngăn chặn bằng không quân quy mô, hiện đại nhất, ác liệt nhất và man rợ nhất trong lịch sử chiến tranh của nhân loại;

- Đường Hồ Chí Minh được tổ chức lực lượng với quy mô lớn và với một hệ thống giao thông liên hoàn; Bộ đội Trường Sơn với các lực lượng binh chủng hợp thành, thiện chiến gồm những Sư đoàn binh chủng dày dạn kinh nghiệm; vừa đảm nhận nhiệm vụ chi viện chiến lược, vừa là lực lượng tác chiến tại chỗ bảo vệ tuyến hành lang chi viện, mở rộng vùng giải phóng vừa làm nghĩa vụ quốc tế giúp bạn Lào và Campuchia;

- Hoạt động tác chiến của Bộ đội Trường Sơn là sự phối hợp tác chiến hợp đồng quân binh chủng hợp thành, được tổ chức, chỉ huy chặt chẽ, hiệu quả và đầy sáng tạo. Bộ đội Trường Sơn đã đối phó thắng lợi một cách thông minh, sáng tạo trước mọi thủ đoạn, mọi phương tiện và vũ khí tối tân, hiện đại nhất của đế quốc Mỹ, góp phần vào sự sáng tạo nghệ thuật quân sự mới, độc đáo của quân đội ta trong cuộc chiến tranh giải phóng, phát huy cao độ, hiệu quả của chiến tranh nhân dân;

- Bộ đội Trường Sơn tham gia  thực hiện những quyết sách chiến lược của Đảng, trực tiếp tham gia vào các chiến dịch lớn và cuối cùng là cuộc Tổng tấn công mùa xuân năm 1975 kết thúc với Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử;

- Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh là biểu tượng sinh động, thể hiện hiệu quả của sự đoàn kết chiến đấu anh em giữa Đảng, Quân đội và Nhân dân ba nước Đông Dương trong sự nghiệp đấu tranh chống kẻ thù chung là đế quốc Mỹ. Đường Hồ Chí Minh là căn cứ địa vững chắc, là điểm tựa, là bàn đạp để cách mạng của mỗi nước Đông Dương phát triển, đi tới thắng lợi.

40 năm, hôm nay nhìn lại, chúng ta càng thêm tự hào về Đảng ta, về Quân đội ta và Nhân dân ta đã làm nên một Trường Sơn huyền thoại. Hàng vạn cán bộ, chiến sĩ và TNXP, Dân công hỏa tuyến Trường Sơn cùng đồng bào ba nước anh em trên địa bàn đã góp phần quan trọng biến khát vọng hòa bình, độc lập dân tộc, thống nhất đất nước của cả dân tộc ta trở thành hiện thực.

Lịch sử dần lùi xa. 40 năm qua, chúng ta đã nói, đã viết, đã đánh giá nhiều về Trường Sơn, nhưng tôi nghĩ, Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh huyền thoại, mãi mãi huyền thoại và là đề tài vượt lên thời gian, vượt không gian để chúng ta và bạn bè trên thế giới tiếp tục nghiên cứu, đánh giá về nó, về những con người và cuộc sống của họ trên Trường Sơn đã làm nên một trong những huyền thoại vĩ đại nhất của nhân loại ở thế kỷ XX.

                                                                  Hà Nội, tháng 3 năm 2015

                                                                            Thiếu tướng Võ Sở

Trong kháng chiến chống Mỹ BTL Trường Sơn có 2 Sư đoàn xe ô tô đó là Sư đoàn 571 và Sư đoàn 471

  Ảnh tư liệu:   Xe  vượt ngầm chở hàng trong chiến dịch xuân 1975