Trận công đồn Chợ Núi, xã Phước Vĩnh Tây (huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An) diễn ra vào đầu tháng 4-1966 là một trong những trận đánh tiêu biểu. Trong trận đánh này, Tiểu đoàn 1 đã sử dụng khẩu pháo ĐKZ 75mm không có kính ngắm, ngay từ phát bắn đầu tiên đã hạ được lô cốt chính phía trước. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi để bộ binh xung phong, tiêu diệt được mục tiêu mà không gây thương vong cho ta.

Người sử dụng khẩu ĐKZ trên là Khẩu đội trưởng Trần Văn Đừng (Năm Đừng) của Đại đội 4. Trước đó, Năm Đừng được Ban chỉ huy Tiểu đoàn 1 giao nhiệm vụ tìm cách đưa khẩu ĐKZ vào thật gần để có thể bắn 3 phát đạn, tiêu diệt được lô cốt chính, để cho bộ binh xung phong. Nhận lệnh, hai đêm sau, Năm Đừng đi điều nghiên nhưng anh chỉ vào được đến hàng rào thứ ba, nên chưa xác định được mục tiêu. Mãi đêm thứ ba anh mới vào được đến hàng rào thứ tư, nhìn thấy rõ mục tiêu, tính toán khoảng cách, lựa chọn chỗ đặt súng. Đến sáng, anh báo cáo tình hình và xin 2 quả đạn để diệt lô cốt chính nhưng lại được cấp 3 quả đạn.

Đêm đánh đồn Chợ Núi trời mưa nặng hạt. Anh Năm Đừng cõng ngược khẩu súng chui qua từng lớp hàng rào, ở phía sau có một chiến sĩ đỡ phần đầu nòng. Đến vị trí, anh nhẹ nhàng giá súng, lấy hướng cơ bản. Để lấy đường ngắm chính xác, anh dùng hai sợi chỉ căng thành hình chữ thập ở đầu nòng súng, dùng dây thun ràng vào đầu nòng để giữ các đầu sợi chỉ. Sau đó, anh nhìn qua nòng súng đến chữ thập để xác định mục tiêu, rồi khóa chặt tầm, hướng của súng và lắp đạn.

Khi có lệnh nổ súng, anh Năm Đừng kéo cò rất tự tin. Một quả cầu lửa trùm lên lô cốt… Quả đầu tiên đã trúng. Anh tiếp tục bắn quả thứ hai vào lô cốt. Đến quả thứ ba, anh cho quay nòng súng bắn vào khu nhà lính ở trung tâm của đồn. Khẩu đội ĐKZ và anh Năm Đừng đã giữ đúng lời hứa chỉ bắn 2 quả diệt lô cốt, lập kỷ lục về bắn chính xác và tiết kiệm đạn.

Được biết, khẩu pháo ĐKZ không có kính ngắm của anh Năm Đừng là một trong 3 khẩu pháo của Tiểu đoàn 1 nhận từ huyện Gò Công (tỉnh Tiền Giang) đầu năm 1963. Khi về đến bờ sông Vàm Cỏ Đông, những người đi nhận súng gặp ngay trận càn của địch. Sau một ngày chịu bom pháo, một chiếc máy ngắm khẩu pháo ĐKZ bị hư hỏng hoàn toàn. Thời điểm này, Tiểu đoàn 1 còn thiếu hỏa lực mạnh nên dù không còn máy ngắm, nhưng khẩu ĐKZ vẫn được sử dụng.

BIỆN CƯỜNG

(Theo "Lịch sử Tiểu đoàn 1", Bộ CHQS tỉnh Long An)