Trường ca Sát Thát của tác giả Nguyễn Ích Thông đã tái hiện toàn bộ cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc Đại Việt ta dưới sự lãnh đạo của Trần Hưng Đạo, đã đánh tan quân Nguyên Mông, bảo vệ vững chắc Tổ ...
Lời Ban Biên tập: Chúng tôi vừa được Cộng tác viên thân thiết Trương Văn Nhi ở Lâm Điền, Nam Sách, Hải Dương gửi tới giới thiệu Trường ca "Sát Thát' của tác giả Nguyễn Ích Thông (Nam Định). Chúng tôi thấy đây là một trường ca có chất lượng. TTT Trường Sơn trân trọng giới thiệu cùng các đồng chí và bạn đọc.
Tác giả Nguyễn Ích Thông
TRƯỜNG CA SÁT THÁT
CHƯƠNG I
" Bạch đầu quân sĩ tại
Vãng vãng thuyết Nguyên phong ! "
(Vua Trần Nhân Tông )
Cách đây chừng hơn bảy trăm năm
Nước Việt Nam ta dưới triều Trần(1)
Hùng mạnh phất cao cờ tự chủ
Vua sáng, tôi hiền, dưỡng sức dân
Bốn mùa đất nước một mầu xanh
Cây cỏ tốt tươi, khí hậu lành
Vôi trắng, trầu thơm, cau lại dẻo
Dân sống yên vui hưởng thái bình
Nhưng dông tố hiểm nghèo thuở ấy
Tự trời xa lừng lững hiện lên
Ai nghe chăng kỵ binh Mông Cổ
Đang tung hoành trên các thảo nguyên?
Trên lục địa Trung Hoa rộng lớn
Quân Hung Nô đánh Tống, diệt Kim ..
Đoàn quân kỵ ào ào, hung tợn
Như lửa thiêu, gió cuốn ngày đêm
Gọng kìm thép phía Nam đánh Tống
Tưởng nuốt phăng bờ cõi nước ta
Chúng tính rằng sẽ từ Đại Việt
Tiến lên làm cỏ đất Trung Hoa
Nhưng nhà Trần cương quyết không hàng
Trói sứ giặc giam vào ngục tối
Điều quân lên giữ gìn biên giới
Cùng toàn dân chuẩn bị sẵn sàng
Cậy binh hùng, tướng mạnh, quân đông
Giặc Hung Nô ào ạt tiến công
Tướng Ngột Lang nghênh ngang tự đắc
Xua đại quân tiến dọc sông Hồng.
Bay biết không hùng khí Đông A
Thà đầu rơi không hàng quân giặc
Bay biết không bốn cõi một nhà
Cả cỏ cây cũng thành kiếm sắc !
Cả nước thành pháo đài chống giặc
Làm vườn không nhà trống khắp nơi
Phòng tuyến Bình Lệ Nguyên vững chắc
Tấm bình phong che chắn vòng ngoài
Nhưng quân giặc buổi đầu hùng hổ
Ào ào tràn khắp Bình Lệ Nguyên(2)
Quân ta lui về vùng Phù Lỗ
Giặc đuổi theo ráo riết ngày đêm
Rồi Phù Lỗ hôm sau cũng mất
Giặc dồn quân tiến sát Thăng Long
Nước sông Hồng trào sôi uất ức
Vó ngựa thù khua đục dòng sông
Tránh thế mạnh ban đầu của giặc
Quân ta tạm rút khỏi kinh kỳ
Ôi Thăng Long, quân thù tàn sát
Vẫn hiên ngang không chịu sống quỳ !
Vua Trần họp triều đình bàn bạc:
“ Quân Hung Nô xâm lấn cõi bờ”
“Trẫm đã thân cầm quân đánh giặc”
“Vẫn không lui được vó ngựa Hồ “
“Mấy đạo quân của ta tan vỡ “
“Hai tuyến ngoài thất thủ cả hai”
“Phú Lương Hầu hôm qua tử trận (3)”
“Hoàng Cự Đà, Nhật Hiệu chạy dài...”
“ Tính sao đây vương hầu, tướng sĩ”
(Giọng nhà vua bỗng chợt nghẹn ngào)
“Giặc Thát đang thẳng tay tàn sát”
“Tình thế này Quốc phụ nghĩ sao ?”
Vị Thái sư đầu bạc phơ phơ (4)
Đứng thẳng dậy hiên ngang bất khuất:
“Nếu đầu tôi chưa rơi xuống đất”
“Thì cúi xin bệ hạ đừng lo!”
Văn võ người người đều một dạ
Sống chết đến cùng với non sông
Trăm họ cũng vững lòng sắt đá:
- Phải trở về giải phóng Thăng Long!
Sau những cuộc giao tranh mỏi mệt
Giặc đóng quân bên bãi sông Hồng
Dòng sông Đỏ réo gào tha thiết
Hận quân thù mang nặng núi sông.
Ai tưởng đất nước này xơ xác
Kiệt sức rồi sắp sửa tiêu vong
Ai biết giữa bãi lầy Thiên Mạc
Đã hình thành thế trận phản công.
Theo kế hoạch của Trần Quốc Tuấn
Dùng kỳ binh tập kích bất ngờ
Giặc biết đâu sông Hồng gió sóng
Đang réo lên như thác vỡ bờ!
Lệnh xuất quân, một ngày tháng chạp
Mùa đông, năm thứ bảy Nguyên Phong
Vua, Thái tử cùng đi đánh giặc
Đại quân lặng lẽ ngược sông Hồng
Tiền quân ta tướng Trần Khánh Dư
Hạ lệnh tấn công trại quân thù
Đòn sấm sét căm hờn bùng nổ
Lưỡi gươm thiêng xé toạc mây mù.
Tứ phía tiếng hò reo: “Sát Thát”
Quân nhà Trần dũng mãnh xông lên
Giặc hốt hoảng toàn quân tan nát
Tướng Ngột Lang phi ngựa không yên
Đông bộ đầu khói lửa sục sôi
Quân Hung Nô tháo chạy tả tơi
Tiếng reo Sát Thát lừng mặt đất
Khí thế quân ta ngất tận trời
Cuồn cuộn reo vui sóng sông Hồng
Tiếp sức thiêng chặt vó ngựa lồng
Dìm thuyền giặc dưới dòng thác dữ
Sóng thần ngăn cản chúng vượt sông .
Mươi hôm sau tại vùng Quy Hoá
Thấy đại quân ta chẳng đuổi theo
Tưởng thoát chết Ngột Lang xuống ngựa
Đóng trại nghênh ngang giữa lưng đèo.
Nhưng ngờ đâu đất bằng nổi sóng
Đêm đầu tiên đang ngủ yên lành
Như sét đánh : Dân binh Hà Bổng
Chớp thời cơ đánh chúng tan tành(5) .
Giặc hoảng hốt cắm đầu chạy thẳng
Không dám dừng trên đất nước ta
Ôi đất nước tưng bừng chiến thắng
Thành Thăng Long lộng lẫy cờ hoa.
Đánh một trận diệt tan quân giặc
Ngàn năm sau còn nhắc chiến công
Người lính già phơ phơ đầu bạc
Hào hùng kể mãi chuyện Nguyên Phong!(6)
NGUYỄN ÍCH THÔNG
(Kỳ sau: Chương II)
________________________________________
1.Nhà Trần lập nên từ năm 1225
2. Đại Việt Sử ký toàn thư viết:
Năm Đinh Tỵ (Nguyên phong thứ 7), tháng 12, ngày 12, tướng Nguyên là Ngột-Lương -Hợp- Thai xâm phạm Bình Lệ Nguyên.
3. Phú Lương Hầu Trần Tử Đức hy sinh ở trận Phù Lỗ
4. Đó là Thượng Quốc phụ, Thái sư, Trung Võ Đại Vương Trần Thủ Độ
5. Hà Bổng là trại chủ Quy Hóa, sau chiến thắng được vua ban thưởng tước Hầu
6. Thơ Trần Nhân Tông: " Bạch đầu quân sĩ tại
Vãng vãng thuyết Nguyên phong ! "