SỐNG GIỮA BÃI BOM B52
Hoàng Văn Kính
Nguyên Đại đội trưởng C3, D33, BT14
Theo dõi tình hình thời sự Quốc tế, tôi nhận thấy lợi ích của Mỹ phủ khắp 5 châu, 4 biển và để duy trì sự thống trị của mình họ thường sử dụng cây gậy B52 như một thứ công cụ có sức nặng để răn đe đối phương. Vậy con ngáo ộp B52 nó đáng sợ và khủng khiếp đến mức độ nào?
Là người đã từng nhiều năm sống và chiến đấu giữa bãi bom B52, tôi xin được chia sẻ về vấn đề này.
Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước của dân tộc ta, đường 20 Quyết Thắng là một trong những tuyến đường vận tải chiến lược chi viện sức người, sức của từ Miền Bắc vào chiến trường Miền Nam bị máy bay Mĩ đánh phá ác liệt nhất. Tất cả bom đạn và các phương tiện chiến tranh hiện đại nhất của Mĩ ở thời điểm ấy đều đã được mang ra thi thố trên con đường này. Trong đó có máy bay B52.
B52 là loại máy bay hạng nặng, tầm xa, thuộc loại phương tiện chiến tranh hiện đại nhất của Mĩ. Đã qua nhiều lần nâng cấp, cải tiến, cho đến nay nó vẫn là niềm tự hào, là loại máy bay rải thảm hiệu quả nhất của không lực Hoa Kì. Là máy bay ném bom chiến lược chủ lực của lực lượng không quân chiến lược Hoa Kì. Là một trong ba nền tảng trụ cột của sức mạnh quân sự Mĩ đó là: tên lửa hạt nhân chiến lược, tầu ngầm mang đầu đạn hạt nhân và không quân chiến lược.
B52 được sản xuất năm 1954, lần đầu được sử dụng năm 1965 tại chiến trường Miền Nam.
B52 được thiết kế để mang vũ khí hạt nhân, làm nhiệm vụ răn đe trong chiến tranh lạnh, đồng thời nó cũng có thể mang bom và vũ khí thông thường. Nó có thể mang được tới trên 100 quả bom với tổng trọng lượng gần 30 tấn. Từ độ cao 9-10 km nó thực hiện nhiệm vụ cắt bom rải thảm. Với loại bom 250 kg thì mật độ bom rơi khoảng 130 quả/km2. Như vậy khoảng cách trung bình giữa 2 hố bom khoảng 80m. Mỗi đợt đánh chúng đi theo đội hình mũi tên gồm 3 tốp, mỗi tốp 3 chiếc cùng thả bom một lúc, tốp cách tốp khoảng 1 phút. Giữa khoảng thời gian 1 phút ấy là sự im lặng “chết chóc”, là sự chờ đợi căng thẳng, khủng khiếp nhất với những ai đang phải sống trong vệt rải thảm của nó. Cuộc rải thảm như vậy đã phá hủy mọi sự sống trên mặt đất, gây ra nỗi kinh hoàng, khiếp sợ cho đối phương.
Mùa khô 1969, lần đầu tiên Mĩ cho B52 đánh phá dẫy trọng điểm liên hoàn A.T.P trên đường 20 Quyết Thắng ( Cua chữ A, ngầm Ta-lê, Đèo Phu-la-Nhích).
Là máy bay chiến lược, nếu B52 được dùng vào mục đích để phá hủy các cấu trúc dân cư, làm thay đổi cục diện chiến trường thì sức tàn phá của nó là vô cùng khủng khiếp. Nhưng ở đây người Mĩ đã phải dùng máy bay chiến lược để làm nhiệm vụ chiến thuật nên hiệu quả từ những đợt đánh phá là rất thấp, có lẽ chỉ để phô trương sức mạnh, ra oai và hù dọa.
Chiểu theo đường chim bay từ Cua Chữ A sang đến Đèo Phu-la-nhích gần như là một đường thẳng. Từ đỉnh Cua Chữ A những ngày trời quang, mây tạnh có thể nhìn thấy đỉnh Phu-la-nhích. Con đường đi theo bình độ ngoằn ngèo, nhiều đoạn cua gấp, cả cung đường cũng chỉ dài khoảng 12 km. Khi đánh phá bao giờ chúng cũng cắt bom theo một vệt thẳng, kéo dài từ phía nam chân Đèo Phu-la-nhích vắt qua Ngầm Ta-lê và kết thúc ở cua chữ A.
B52 làm nên nỗi khiếp sợ từ cách đánh bom rải thảm. Tiếng nổ kéo dài không ngớt, đất đá, bụi khói mịt mùng, bầu trời bỗng tối sầm lại như ngày tận thế. Nhưng gần 4 năm sống ở dẫy trọng điểm này cho đến khi Hiệp định Pa-ri được ký kết, đơn vị chúng tôi không một chiến sỹ nào bị thương hay hy sinh vì bom B52. Mặc dù có những đợt chúng đánh liên tục cả chục ngày liền, có ngày 2-3 đợt. Số lượng bom trúng mặt đường cũng rất ít, nếu có chỉ gây sạt lở đất từ hai bên ta luy.
Những chiếc máy bay phản lực: Thần Sấm, Con Ma từng tốp, từng tốp ngày đêm bay lượn tung hoành trên bầu trời, được OV10 chỉ thị mục tiêu bằng đạn khói, được dẫn bom bằng tia laze mà còn phải chào thua thì việc rải thảm bằng B52 chẳng giải quyết được gì.
Có lẽ giới quân sự Mĩ không thể tưởng tượng nổi hiệu quả mà thứ vũ khí hiện đại nhất, khủng khiếp nhất ấy khi đem ra giương oai, diễu võ lại thấp đến như vậy.
Điều làm phá sản chiến thuật ném bom B52 nằm ở bí quyết:
Thứ nhất: B52 là máy bay chiến lược lại mang sử dụng vào nhiệm vụ chiến thuật. Cách đánh của B52 là bay theo một đường thẳng, cắt bom theo một vệt thẳng, không thể uốn lượn theo con đường, không xác định được mục tiêu, điểm đánh cụ thể. Trong khi con đường của chúng ta không phải là một đường kẻ thẳng, lại mảnh mai như một sợi chỉ, men theo bình độ ngoằn ngoèo, hầu hết là cua gấp, mỗi khúc cua là một điểm an toàn, bom B52 không thể với tới.
Thứ hai: Ở tất cả các đầu của những khúc cua ấy ta đều làm sẵn hệ thống hầm chữ A kiên cố. Có báo động là bộ đội ta kịp có nơi trú ẩn an toàn.
Thứ ba: Hầu hết các đợt B52 đánh phá, các lực lượng trên tuyến: công binh, pháo cao xa, xe… đều được trên thông báo trước từ 2-3 tiếng. Một điều đã thành quy luật là: Chúng thường đánh vào ban ngày, trong khoảng thời gian từ 11h đến 15h, cũng trong khoảng thời gian ấy không gian tuyệt đối yên ắng, không có bất kì tiếng máy bay nào, không khí trùng xuống như đặc quánh lại. Ta có thừa đủ thời gian để sơ tán, phòng tránh.
Thứ tư: Sau khi B52 đã rải thảm xong, máy bay OV10 theo sau lượn lờ quan sát, nhòm ngó. Thời điểm ấy kết thúc mọi hoạt động của B52.
Đại đội 3 chúng tôi có 3 Trung đội. Được Tiểu đoàn tăng cường một máy ủi C100 và 2 chiếc xe ben. Binh trạm tăng cường một chiếc Zin 3 cầu có tời. Đấy là một lực lượng mạnh đủ sức giải quyết mọi tình huống. Được giao nhiệm vụ trấn giữ 2 trọng điểm là ngầm Ta-lê và Đèo Phu-la-nhích. Một Trung đội được bố trí ở phía bắc ngầm, hai Trung đội ở phía nam Đèo Phu-la-nhích. Tất cả (kể cả xe, máy) đều ở trong các hang đá kiên cố, gần kề mặt đường. Các loại bom thông thường từ 250 - 300 kg ở thời điểm đó dẫu có đánh trúng hang cũng không hề hấn gì. Cả Đại đội nằm gọn trong vệt bom B52 nhưng địch đánh thì cứ đánh, mọi hoạt động của đơn vị từ ăn uống, ngủ nghỉ đến sinh hoạt ca hát văn nghệ, vui đùa… đều diễn ra bình thường. Việc của ai người ấy làm. Phiền toái nhất là khói, bụi bom ùa vào trong hang, mỗi lần như thế lại mất một phen dọn dẹp.
Tuy vậy, cũng có những lần B52 đánh sớm hơn thời gian cảnh báo, hoặc không được cảnh báo (đánh sai quy luật). Lúc ấy lực lượng đang tác nghiệp trên mặt đường chỉ còn cách nhanh chân chui vào các hầm trú ẩn được đào sẵn bên vệ đường (cứ 30-50m lại có sẵn một một hầm chữ A). Thậm chí không kịp thì phải nhanh chóng tìm một chỗ ẩn tạm, co quắp thu nhỏ người lai, hai tay ôm lấy đầu, giữ chặt cái “gáo” mặc cho đất đá thả cửa ném vào người.
Bay trên độ cao mà mắt thường không nhìn thấy, nhưng những khi trời quang lại rất dễ nhận dạng bởi một vệt trắng dài phía sau nó. Phải thừa nhận uy lực đánh phá của B52 làm nên nỗi khiếp sợ. Nằm giữa bãi bom, nghe tiếng bom nổ rền vang lúc xa lúc gần đất đá rơi rào rào, khói bụi mịt mù một mùi khét lẹt, trời đất tối xầm lại. Nếu không phải là những cán bộ, chiến sỹ công binh đã được tôi luyện dầy dạn trong lửa đạn thì chỉ cần nghe hàng trăm quả bom rít trong gió lao thẳng xuống đầu mình đã đủ sợ mà “vãi” ra quần rồi. Còn có ai đó cao giọng mà nói rằng họ không sợ thì đó cũng chỉ là ... Tiếng bom nổ to là những quả ở xa, càng gần chỗ mình trú ẩn thì tiếng nổ càng nhỏ, chỉ còn nghe thấy những tiếng lụp bup. Lúc ấy sự sống và cái chết phó mặc cho may rủi. Điều duy nhất có thể làm là: Cầu Trời khấn Phật để được sống. Bom tránh người chứ người không tránh được bom. Sợ nhất là những quả bom lạc, sau khi đã rải thảm xong chúng còn sót lại và rớt xuống sau.
Bản thân tôi, người viết bài này cũng đã hơn một lần chỉ kịp lao xuống đáy một hố bom ở gần nhất, thu mình lại chịu trận, hit bụi và…chờ chết. Lúc ấy không thể làm được bất cứ điều gì khác.
Trong bài thơ: “Tiếng bom ở Siêng Phan”, nhà thơ Phạm Tiến Duật đã có một trải nghiệm rất thú vị: Thế đấy giữa chiến trường / Nghe tiếng bom rất nhỏ.
B52 đúng là con ngáo ộp, nhưng hiểu nó nên lính ta vẫn sống đàng hoàng. B52 cứ rải thảm, những hố bom chồng chất lên nhau - Mặc - Đường ta ta cứ đi, những chuyến xe đêm đêm vẫn nối đuôi nhau vượt cung, tăng chuyến đưa hàng vào chiến trường Miền Nam ruột thịt.