MÙA LÚA LÀM ĐÒNG
Truyện ngắn
Chị tỉnh dậy khi cảm thấy có bàn tay ấm áp của anh đang day day bên hai thái dương. Đôi mắt u buồn của chị nhìn vào khoảng xa vắng, dưới ánh đèn ngủ vàng nhạt, trông chị thật đẹp, huyền ảo và lung linh. Mái tóc để xoã che gần hết chiếc gối loang lổ vì những giọi nước mắt. Chị đưa hai bàn tay lên nắm lấy bàn tay anh, cảm thấy yên lòng. Gió từ ngọn núi Ngàn Nưa thổi qua cánh cửa khép hờ, mơn man đôi má còn hằn dấu dòng nước mắt, mơn man cả khuôn ngực căng đầy dưới làn áo mỏng.
* * *
Đêm vùng quê vật vã, bầu trời loang lổ mây, khoảng đen, khoảng sáng, thoảng như có hơi nước mát lạnh. Mưa. Mưa đi. Trong đời, chị chưa bao giờ khát mưa đến thế. Chị khát cho mình, khát cho cánh đồng với bao ruộng lúa đang thì làm đòng, bao bào lúa căng tức mà cứ dần héo úa. Chỉ cần một cơn mưa thôi là ngày mai, những bào lúa kia sẽ đồng loạt nứt ra. Hương thơm bị nén lâu ngày sẽ bay ra ngào ngạt. Cả xã Hợp Tiến này đều nghĩ chị điên. Làm ruộng thất thu, hạt lúa thu về không đủ tiền công, tiền giống, tiền phân…mọi nhà thi nhau trả lại ruộng thì chị lại nhận thêm. Mặc ai nói gì thì nói. Vì sao thì chỉ mình chị biết.
* * *
Đã có một thời, cả đội Thanh niên xung phong gọi chị là “Nữ hoàng phá bom nổ chậm”. Hình ảnh và tên tuổi của chị lan dọc dài theo những cung đường Trường Sơn lửa cháy. Nhưng dưới con mắt của người dân nơi xóm nghèo này, chị chỉ là con đàn bà chửa hoang. Mẹ chị buồn, sinh bệnh rồi mất. Ba năm sau, bố chị cũng đi xuống nơi chín suối tìm bà. Chị lầm lũi như người không hồn, suốt ngày quần quật trên những thửa ruộng mênh mông. Chị làm để quên đi sự tủi nhục bị bỏ rơi, làm vì đứa con đẹp như thiên thần của chị. Hình như chị điên thật. Khi cả làng trồng lúa thì chị lại trồng khoai lang Nhật Bản. Khi cả làng trồng cải bắp, su hào… thì chị lại trồng khoai tây. Ai ngờ năm đó hạn lớn, những bông lúa bạc trắng, phơ phất như bông lau héo hắt thì khoai của chị cứ nhung nhúc những củ như lợn con. Một cân khoai có giá hơn cả cân gạo. Khi bắp cải, su hào cho không ai lấy thì khoai tây của chị không có mà bán. Xe tải ở đâu cứ về bốc hết chuyến này, chuyến khác chuyển ra thành phố. Cái số chị giàu. Mọi người bảo thế. Nhà chị đang nằm khuất nẻo nơi bìa làng thì tự nhiên Nhà nước mở con đường thật to đi dọc mảnh vườn hoang nhà chị. Vừa có tiền đền bù, vừa có cả trăm mét mặt tiền ngay con đường rộng lớn.
Đúng lúc ấy thì hắn xuất hiện. Sáu bảy năm nay, hắn không thèm ngó ngàng đến mẹ con chị. Bây giờ hắn về, một hai nhận con: “Anh sai rồi. Bây giờ không còn công tác Nhà nước nữa, anh sẽ giành thời gian chăm sóc mẹ con em, bù lại những gì đã làm em khổ”. Vẫn biết hắn là người miệng lưỡi, nhưng vì thương con nên chị im lặng như một sự chấp nhận. Những ngày đầu, hắn lo cho chị thật. Dưới đôi bàn tay hắn, ngôi nhà cũ kỹ trở nên sáng sủa, tươm tất. Hắn cũng ra đồng nắng mưa cùng chị. Chiều chiều, thấy hắn tắm rửa cho con, chị mỉm cười mãn nguyện. Không mãn nguyện sao được khi có hắn, hai từ “chửa hoang” dường như được xoá bỏ với chị, bà con lối xóm đã gần gũi, thân thiện với chị hơn. Có tiền, có chồng, chị như trẻ lại thời con gái. Mái tóc dài không còn búi cao mà luôn để xoã, bay bay trong gió. Hắn yêu mái tóc dài của chị. Đêm, hắn thường dúi đầu vào mái tóc đó mà hít hà cái mùi hoa bưởi còn vương vất sau những lần gội, tận hưởng mật ngọt tình yêu như cái đêm ở căn phòng Cửa hàng trưởng Cửa hàng Thực phẩm, gần nơi chị nằm điều dưỡng ngày nào.
Cũng năm ấy, có một người tên Long đến hỏi thuê đám đất vườn nhà chị để dựng lán cho đội công nhân xây chiếc cầu trên con đường mới mở: “Đất nhà chị sát mặt đường, lại gần nơi thi công, thuật tiện cho xe chở vật liệu và anh em chúng tôi đi về”. Chị hỏi ý hắn, hắn thủng thẳng: “Cho thuê, mất chó gì. Vừa có tiền, vừa có người coi vườn. Để hoang cho chó ỉa à”.
Đội công nhân dựng cái lán nhỏ đủ cho bốn, năm người ở tạm hàng đêm, bên trái nhà để xi măng, sắt thép. Nghe anh Long - đội trưởng đội xây cầu nói: “Cầu chỉ bắc qua một lạch nước nhỏ nối hai cánh đồng, nên chỉ xây hai mố rồi lao dầm qua, chắc cũng nhanh nên không đòi hỏi nhiều người”.
Người đội trưởng có vẻ kiệm lời, chững chạc và yêu trẻ con. Mỗi lần anh về cơ quan, khi quay lại công trường bao giờ cũng mua cho bé Hà – con chị, những món quà nhỏ. Anh còn dạy bé hát, bé múa như một cô giáo mầm non thực thụ. Mỗi lần ra giếng lấy nước, vô tình gặp chị đang giặt giũ, anh thường múc nước cho chị. Chẳng biết từ bao giờ chị thấy mến anh, mến cả con vện của anh. Dường như biết chị là chủ nhà nên con vện cứ quấn lấy chị. Chị thấy vui mỗi khi mang cho nó ít xương sau bữa ăn. Những lúc ấy nó cứ nhìn chị như muốn nói lời cảm ơn. Nghe bước chân của chị từ xa nó đã chạy đến, cái đuôi ngoe nguẩy rồi thân thiện liếm liếm vào bàn chân chị.
* * *
Từ ngày con đường cao tốc Nghi Sơn – Sao Vàng được mở, ngôi làng hẻo lánh của chị trở nên ồn ào. Quán cà phê, quán bún, quán phở thi nhau mọc lên hai bên đường. Cò đất ở đâu kéo về làm giá, xôn xao cả xóm nghèo. Hắn bảo: “Được giá, bán quách đi lấy tiền ra phố huyện làm ăn cho nhàn cái thân”. Chị không nghe. Hắn tức điên: “Cô ngu lắm, không thức thời. Còn khổ”. Ừ. Có khi hắn đúng. Biết đâu hắn nói thế cũng vì lo cho cuộc sống của chị, của con. Thời còn làm Cửa hàng trưởng Cửa hàng Thực phẩm, hắn được đánh giá là người năng động, dám nghĩ, dám làm. Rồi cũng vì cái gọi là “năng động” ấy mà hắn bị kỷ luật. Chị kiên quyết không bán vườn bởi chị yêu mảnh đất này đến cháy lòng, yêu những con người nông dân chân chất, nặng nghĩa, nặng tình nơi đây.
* * *
Thời gian thấm thoát trôi. Chiếc cầu đã nối liền hai đầu lạch nước. Công nhân đã chuyển đi công trường khác cách đó không xa, chỉ còn anh chạy đi, chạy lại để hoàn tất các thủ tục nghiệm thu. Mỗi lần anh đi công trường mới, con vện được anh gửi lại cho chị chăm. Nó cứ nhẫn nại nằm bên trái lán để canh chừng ít xi măng, sát thép còn lại. Mỗi lần chị mang đồ ăn ra, nó cứ ư ử như muốn nói với chị điều gì. Những lúc ấy chị vui, vuốt ve nó như vuốt ve người bạn thân. Cho đến một chiều, con vện chạy đến bên chị, kêu thảm thiết. Nó vật vã, quay cuồng, nước dải chảy dài trên miệng. Chị cuống quýt ôm nó và gọi bé Hà pha nước đường đổ cho nó uống. Chắc kẻ xấu đã đánh bả để có cơ hội ăn trộm sắt thép, xi măng. Con vện ưỡn người, duỗi hai chân sau và ngước mắt nhìn chị. Từ hai hốc mắt của nó ứa ra hai giọt nước rồi từ từ khép lại. Nước mắt chị cũng tuôn trào. Chiều muộn, anh về không thấy con vện ra đón như mọi khi, linh tính đã cho anh biết có chuyện gì đã xảy ra. Anh chạy vào nhà chị. Chị vẫn ngồi bên con vện với hai dòng nước mắt lăn dài. Đôi mắt anh đượm buồn rồi ứa ra hai giọt nước đỏ bầm như máu. Trong đời, đã bao lần chị nhìn thấy nước mắt đàn ông nhưng chưa bao giờ thấy những giọt nước mắt kỳ lạ như vậy, nó đặc quánh như hai hạt đỗ đỏ, đọng lại trên gò má rám nắng của anh.
- Anh tiếc con vện lắm phải không?
- Không phải tiếc. Mà anh thương. Nó như là người thân duy nhất còn lại của gia đình anh.
Tim chị nhói lên những nhịp đập khác thường. Chị nhìn anh, im lặng. Chẳng dám hỏi thêm gì. Rồi anh lẳng lặng đi về lán, lấy mấy miếng ván cốt pha ghép thành chiếc hòm nhỏ, cùng chị ngậm ngùi chôn nó ngay trong góc vườn.
* * *
Khuya, chị tỉnh dậy, nhìn thấy anh ngồi bên cạnh. Anh khẽ khàng: “Tôi thấy bé Hà gọi mới chạy vào. Không hiểu có chuyện gì”? Chị không đáp, đôi mắt thẫn thờ nhìn lên trần nhà. Chị cứ ngỡ hắn giận chị không chịu bán vườn nên bỏ đi ít ngày. Ai ngờ, khi mở tủ mới biết hắn đã cuỗm hết số tiền chị dành giụm lâu nay. Khốn nạn. Cú sốc đã quật ngã chị. Chị ốm liệt giường, bé Hà còn quá nhỏ. Anh thấy thương chị quá chừng. Chị khẽ hỏi khi bàn tay anh run rẩy trên cái trán nóng sôi của chị:
- Anh em chuyển đi rồi, còn anh?
- Chị yên tâm, đây lên công trường mới cũng gần, tôi chạy xe loáng cái là tới. Khi nào chị khỏi tôi sẽ đi.
Tự nhiên mắt chị cay sè. Chẳng hiểu tự bao giờ, chị thấy vui khi nghe những bước chân, những tiếng nói, tiếng cười của những người công nhân. Khi mọi người chuyển đi, khu vườn lại trở nên hoang vu, lòng chị cũng thấy bâng khuâng, trống vắng. Anh vẫn đi về lo cơm nước, thuốc thang cho chị. Chị khoẻ dần lên. Cho đến một đêm, bầu trời như bị xé toạc làm trăm mảnh, làn gió từ ngọn núi Ngàn Nưa thổi thốc vào nhà. Và tiếng mưa rộn ràng reo trên tán lá. Tâm hồn chị cũng rộn ràng theo tiếng mưa. Chị cảm thấy ngực mình căng tức, rạo rực, hơi thở như gấp gáp hơn. Anh vẫn lặng lẽ ngồi bên giường. Dường như trong chị đang cồn lên một nỗi khát thèm mãnh liệt của bản năng người con gái mới hồi sinh. Chị đưa hai tay ôm lấy anh. Ban đầu, đôi bàn tay còn ngập ngừng, lăn tăn, sau hối hả chà xiết đến nóng ran cả tấm lưng vạm vỡ của anh. Tình cảm của chị cuồng nhiệt như thuỷ triều cuồn cuộn. Người anh cứng đơ trong vòng tay siết chặt của chị. Cảm thấy toàn thân nóng hầm hập như ngọn núi lửa sắp sửa tuôn trào. Yết hầu anh chạy lên chạy xuống như cố nuốt cái gì tắc nghẹn trong cổ. Chị nhắm mắt lại, chờ đợi, cảm thấy toàn thân tan rữa như que kem mướt mát. Đúng lúc ấy, một tiếng sét vang rền. Bé Hà giật mình ú ớ: “Mẹ ơi, mẹ ơi”. Đôi tay chị rời anh, quay sang vỗ về bé Hà. Anh cố nén một hơi thở dài rồi vội đứng dậy, lặng lẽ bước vào trời đêm mênh mông với nỗi lòng nặng trĩu. Chị nằm thẫn thờ, rã rời, hụt hẫng. Chị không nghĩ rằng anh dễ dàng khước từ giấc mơ mà bao đêm chị kỳ công vẽ ra trong tưởng tượng. Chị như rơi vào vực thẳm ê chề.
Sáng sớm, nghe tiếng anh gọi cửa. Chị kéo chăn kín đầu. Chị không muốn nhìn thấy anh, không muốn nghe anh nói gì nữa. Mãi gần trưa, chị dậy. Một phong thư cài bên khe cửa. Chị khẽ khàng mở phong thư. Trời ơi! Tiền. Anh ta sòng phẳng tiền thuê đất chứ gì? Chị đâu cần. Thứ chị cần là thứ quý hơn cả tiền cơ. Chị cứ thế rút những tờ tiền vung ra khắp nhà. Rồi một lá thư. Đứng giữa ngôi nhà im ắng, chị lặng lẽ đọc mà nghe đâu đây những lời anh nói cứ âm âm như lời người chết vọng về: “Tôi ra đi không phải vì sự bắt buộc có mặt ngày đêm nơi công trường mà vì chuyện khác. Tôi đã có vợ. Chắc chị nghĩ tôi lên giọng đạo đức chứ gì? Không. Vợ tôi đã chết cách đây gần chục năm, ngay trên bàn đẻ đứa con đầu lòng. Trước khi chết, vợ tôi chỉ kịp kêu hai từ “Trời ơi” khi nhìn thấy đứa con của chúng tôi chỉ là một hình hài kỳ dị, đầy lông lá. Chắc chị hiểu rồi chứ. Tôi từng là người lính làm những cây cầu qua các con suối ở dọc dài Trường Sơn. Đã từng sống nơi những cánh rừng mà mới buổi sáng còn xanh mướt mát, nhưng chiều đến đã vàng úa, trơ trụi vì chất khai quang. Tôi phục viên với tờ giấy chứng nhận bị phơi nhiễm chất độc màu da cam. Sau lần sinh của vợ, tôi biết tôi không thể đem lại hạnh phúc cho bất kỳ người con gái nào. Tôi tham gia đội xây dựng cầu của thằng bạn, những mong ở nơi xa xôi, hẻo lánh, dễ tránh đi những cám dỗ đời người. Nhưng cuộc đời đã đẩy đưa cho tôi gặp chị. Chị đẹp và tốt quá. Tôi yêu chị, yêu cháu Hà thật nhiều, nhưng tôi phải ra đi. Sợ khi gần chị, một lúc nào đó không kìm được lòng thì… tội cho chị quá”.
Chị áp lá thư vào khuôn ngực căng đầy. Nước mắt cứ lặng lẽ lăn dài. Cảm thấy thương anh thắt lòng. Bé Hà ngơ ngác: “Sao mẹ khóc, mẹ nhớ bác Long ư? Con cũng nhớ bác Long”. Chị ôm bé Hà vào lòng rồi khóc hu hu. Hai dòng nước mắt cứ ào ạt tuôn rơi như vòi nước không khoá. Rồi cứ thế chị dẫn bé Hà đi về phía cái làn trống hoang, lặng lẽ nhìn dòng nước dưới chân cầu đang rì rào chảy vào cánh đồng. Bỗng nhiên bé Hà hỏi: “Bao giờ bác Long về hả mẹ”? Chị yên lặng, chẳng biết trả lời con ra sao. Rồi như có ai xui khiến, chị tự tin trả lời: “Chắc đến mùa lúa làm đòng năm sau con ạ”.
* * *
Đêm dường như đã khuya lắm. Ánh trăng thượng tuần đã tắt, chị vẫn trằn trọc, không sao ngủ được. Câu nói “Con vện như là người thân duy nhất còn lại của gia đình anh” cứ ám ảnh chị. Câu nói đó như một mũi dùi nung đỏ chích vào tâm can. Rồi chị thì thầm: “Anh đừng buồn nữa. Đã có em và con bên anh”. Chị cứ nghĩ miên man rồi thiếp đi lúc nào chẳng biết. Trong giấc ngủ mơ màng, chị như nghe có tiếng róc rách của dòng nước chảy từ chân cầu tưới mát cho đồng lúa đang thì làm đòng, có tiếng tí tách của trăm ngàn bào lúa đang nứt ra. Rồi những nhành lúa non bàng bạc đang đung đưa theo chiều gió, lao xao, lao xao. Hương thơm bắt đầu thoang thoảng. Hình như có cả tiếng anh đang khẽ dạy con hát: “Hạt gạo làng ta/ Có mưa tháng bảy/ Có nắng tháng ba…”. Chị còn như nghe cả tiếng anh thì thầm: “Lúa nhà mình năm nay tốt quá. Một mùa bội thu sẽ về em ạ”./.
Đại tá, PGS, TS Đỗ Ngọc Thứ
Phó CT Hội Trường Sơn tp Đà Nẵng
Hội viên Hội VHNT Trường Sơn