Những chuyện kể về mặt trận B3-Tây Nguyên,dự thi Hào khí Trường Sơn của Nguyễn Bá Thuyêt
BÀI DỰ THI “HÀO KHÍ TRƯỜNG SƠN”
NHỮNG CHUYỆN KỂ VỀ MẶT TRẬN B3 - TÂY NGUYÊN
Lê Thị Thanh Xuân kể, Nguyễn Bá Thuyết ghi
“Tây Nguyên, ai đã từng qua đó
Suốt cuộc đời mắc nợ nhớ thương nhau”
Tôi đến nhà chị vào một chiều mưa tháng bảy. Đã lâu rồi không mưa. Đất trời miền Trung cháy khét lên chờ đợi nước, cây cối già nua, gầy đét vì khát. Đón trận mưa dông muôn loài nhảy múa tưng bừng, tôi nghe như có cả tiếng cây lá cười reo răng rắc. Chị nói: "Giống mưa B3 - Tây Nguyên". Cũng nhờ cơn mưa to và khá dài nên tôi mới có dịp ngồi cà kê với chị. Chị sinh năm 1951, ở một vùng quê lúa Tuy Hòa, Phú Yên, năm chị 17 tuổi là thời điểm chiến tranh miền Nam vô cùng ác liệt. Chị được cách mạng đưa lên núi, làm chiến sĩ thông tin của một đơn vị quân y thuộc mặt trận B3 (Tây Nguyên). Tôi và chị biết nhau đã lâu nhưng đây là lần đầu tôi nghe chị tâm sự về những chặng đời đã qua. Chị nói chị tuổi Mão, tuổi này đàn ông là sướng lắm nhưng đàn bà thì vất vả vô cùng. Như sợ tôi không tin, chị lại nói: - Đúng như thế đó em! Đời chị vất vả từ nhỏ cho đến bây giờ. Chị chỉ may mắn hơn bạn bè, đồng đội là đã được sống đến ngày hôm nay. Được trở về trong hòa bình, có chồng con thế là hạnh phúc lắm rồi. Là người lính trải qua chiến trường tôi đồng ý với cái triết lý cũ mèm này của chị. Đúng là ai đã trải qua chiến trường mà không hy sinh, không bị thương, không di chứng chất độc da cam là người hết sức may mắn và hạnh phúc. Chị trầm trầm kể về ngày ấy, những năm ác liệt ở chiến trường B3. Chị kể về những cái chết không giống nhau ở chiến trường. Cái nơi chị gọi là: "Nơi dành nhau để được chết!", ai cũng sẵn sàng chết, coi "Cái chết nhẹ như lông hồng".
... Ngày đó, năm 1968, B3 mới thành lập (Mặt trận Tây Nguyên thành lập ngày 01/5/1964), thiếu thốn trăm bề, Tây Nguyên bạt ngàn rừng: "rừng che bộ đội", rừng nuôi bộ đội nhưng rừng cũng đã làm cho bộ đội thêm nhiều gian lao, khốc liệt, nhiều cái chết không đáng có vì rừng. Chị điểm qua, chết vì rắn cắn, ăn nhầm nấm độc, lũ cuốn, lạc rừng, thú dữ ăn thịt, sốt ác tính... Ở đơn vị quân y nên chị trực tiếp chứng kiến hàng nghìn sự hy sinh khác nhau. Chị nói hy sinh vì bom đạn cũng đau đớn, nhưng có những sự hi không đáng có còn đau đớn, tức tưỡi hơn nhiều và thương lắm em ạ!.
1. Chuyện anh Trữ bị cọp vồ
Ngày đó, mùa mưa, mưa giăng kín Tây Nguyên. Đại đội 22 Thông tin/K61 Quân khu 5 đóng Quân ở Hà Roi/Phú Yên, Đại đội trưởng Ngọ cho đám con gái ở nhà vá đồ, “Đồ của tụi nó rách hết rồi, con gái để rách rưới tội mấy đứa lắm!”. Nam thanh niên được phân công đi lấy lương thực, thực phẩm. Nói là lương thực thực phẩm nhưng chủ yếu là củ ráy, củ nần, hoa chuối... và măng, gặp gì lấy nấy, ăn được là lấy. Nghe được tin ấy, đám con gái không chịu, lên gặp ban chỉ huy đại đội để xin đi. Anh Diu, Chính trị viên phải mất nửa tiếng phân tích giải thích các chị mới cam lòng. Hồi đó, rừng Hà Roi còn xanh tốt bạt ngàn, ban ngày mà cảm giác tối thui, vắt và muỗi rừng nhiều vô kể. Đi đường không khéo là lạc, mùa mưa nước lên xuống thất thường, tạo nên thác lũ bất ngờ khủng khiếp.
Từng tổ ba người các anh đi. Tổ của anh Trữ do anh Sách phụ trách, còn cả Thành nữa, thành mới 14 tuổi nhưng khá cao to. Thành mới được bộ đội Phú Yên đưa lên núi vài tháng. Các anh đi được một giờ đồng hồ thì chia ra từng hướng để tìm kiếm, hái lượm. Đang mãi mê ngó nghiêng anh Sách nghe tiếng gầm gừ, rên rỉ trong gió phía rừng có anh Trữ. Cứ ngỡ chắc là anh Trữ bị trúng gió nên anh Sách gọi Thành mang lọ dầu sang cho anh Trữ. Gọi Thành không được nên anh Sách sang tìm anh Trữ phía có tiếng rên lẫn gầm gừ. Em biết không: Trước mắt anh Sách là xác anh Trữ tơi tớt, hai con cọp to lớn đang nhảy qua, nhảy lại vờn xé miếng mồi ra từng thớ. Lúc này Thành cũng vừa tới. Trước cảnh tượng kinh hoàng anh Sách và Thành như người mất hồn, trong tay chỉ có xẻng bộ binh và con rựa, họ thất thần rút chạy. Anh Sách chạy được về "đơn vị" lán của đại đội còn Thành bị lạc trong rừng. Lúc này chị đang sốt rét chưa cắt cơn. Nghe ồn ào, tỉnh dậy thấy anh Sách ngất xỉu đang được xoa dầu, đánh gió. Một lúc sau anh Sách tỉnh táo báo tin: Anh Trữ bị cọp vồ!. Ngay lập tức, đại đội trưởng Ngọ cử anh anh Hạnh, đại đội phó và ba chiến sĩ mang theo súng AK đến chỗ anh Trữ. Đã thấy chúng, hai con cọp đang giằng nhai những thớ thịt. Nhưng không thể tiến gần hơn vì sẽ rất nguy hiểm, cây rừng dày khó quan sát, khó chạy thoát nếu bị cọp đuổi. Các chiến sĩ nổ súng, nghe tiếng súng cọp lao vút vào rừng sâu. Bốn anh em chỉ biết khóc gào lên, gom những phần thi thể còn lại của anh Trữ về mai táng phía mé đồi gần đơn vị. Vậy mà đêm đó cọp vẫn theo về cạnh lán tìm thứ mồi đã mất. Đã dự đoán được nên đơn vị cho bộ đội treo võng cao lên, đốt lửa canh chừng nên cọp không dám vào.
2. Chuyện về cái chết của Thành
Sau khi chạy lạc vào rừng, Thành may mắn gặp đơn vị công binh đang thi công mở đường, tuyến đường 559. Khi biết chính xác đơn vị của Thành là c22 thông tin QK5, do anh Diu làm chính trị viên, anh Ngọ làm đại đội trưởng họ đã hướng dẫn để Thành về lại đơn vị. Chẳng biết có phải vì còn quá trẻ nên dễ bị ám ảnh sâu sắc hay không mà kể từ ngày anh Trữ mất Thành luôn thất thần, sợ hãi vô cớ. Rồi Thành bị sốt rét "sốt rét ngầm", rất khó biết, mấy tháng sau da Thành tái xám, bụng to lên, mệt mỏi đi đứng khó khăn. Có được cân đường, hộp sữa nào ai cũng dành cho Thành, Thành không ăn cứ cất dành cho Chị Hai. Chị Hai cũng bị sốt rét, gầy và da xấu lắm. Thành nó năn nỉ: Chị Hai ăn cho có sức, cho đẹp ra, phụ nữ là phải đẹp!. Thế rồi một đêm. Lại một đêm định mệnh, cơn sốt bùng lên, Thành quá khát nước lò dò xuống bếp. Do đường quá dốc, Thành vấp ngã, bị dập lách bởi sốt rét lâu ngày lách sưng lên quá to. Đơn vị tận tình cứu chữa nhưng Thành đã ra đi. Thành được chôn cất bên cạnh anh Trữ. Đây là vùng đất mối rất nhiều, cây rất tốt, tám năm sau và nhiều năm sau nữa chị và đồng đội đã về đây tìm hài cốt anh Trữ và hài cốt của Thành nhưng vật đổi, sao dời đành vô vọng.
3. Chuyện anh Cát hi sinh
Đầu 1971, địch đánh phá ác liệt các cứ điểm nghi có lực lượng của ta, nhất là chúng muốn chặt đứt đường dây 559 chi viện từ miền Bắc vào. Lúc này, chị là y tá khoa 32, điều trị ngoại trạm Quân y 211 do Bác sĩ Đặng Ngọc Anh làm chủ nhiệm khoa, Bác sĩ Nguyễn Văn Phụng làm chính trị viên, đơn vị đóng phía Tây Bắc Kon Tum. Thương binh về trạm rất nhiều, trong đó có anh Cát, vết thương ở chân rất nhỏ nhưng sâu, khó lành. Anh lên cơn nóng lạnh triền miên, vết thương cứ rò ra thứ ước vàng vàng. Nhưng anh vẫn yêu đời, tin tưởng ngày mai chiến thắng. Anh đòi ra trận nhưng biết rõ vết thương của anh nên các bác sĩ không đồng ý. Điều kiện chiến trường với muôn vàn khó khăn, vết thương của anh Cát sinh giòi, giòi từ trong xương, trong tủy giòi ra nhưng không thể chuyển tuyến được. Đến ngày gần kiệt sức anh nằm một chỗ nhưng vẫn rất cố gắng ăn, uống thuốc, tin tưởng và tràn đầy hi vọng. Hôm đó, chị trực bên anh Cát, chị hát cho anh ấy nghe, bón cháo cho anh ăn. Anh dặn chị đừng đi đâu xa. Anh sợ chị đi thì sẽ không còn gặp nữa. Chủ nhiệm khoa hỏi: Anh Cát có thương Xuân không, anh gật đầu. Nếu thương thì để Xuân nó đi ăn cơm, anh cũng gật đầu. Chị đứng dậy đi, xuống dốc phía bếp cơ quan hơn một trăm bậc thang, nhưng mới được hơn hai mươi bậc thì nghe tiếng gọi dật giọng. Chị quay lại, anh Cát đã từ từ nhắm mắt và ra đi. Nuốt nước mắt vào trong, đồng đội đưa anh ra an táng chỉ cách lán chừng 300 mét, nơi đây cũng đã có hàng chục liệt sĩ đã yên nghỉ trước đó, mộ chí là đoạn cây rừng cắp trước viên đá đánh dấu từng người đã mất. Đây là Trường Sơn Tây, thuộc tỉnh Môn Đônkiri của Campuchia. Sáu tháng sau đơn vị được lệnh di chuyển nên các anh nằm lại đó, sau giải phóng có tin hài cốt các anh đã được đưa về nghĩa trang Trường Sơn.
4. Cuộc đời bình dị và tình thương vô bờ
Tám năm ở chiến trường B3, tóc rụng hết rồi mọc, mọc rồi rụng, bị thương và chuyển ngành, lòng vẫn mãi đau đáu hướng về Tây Nguyên - B3 năm xưa “Những năm tháng không thể nào quên”. Chị Lê Thị Thanh Xuân, hiện ở số 20 Lê Hồng Phong, thành phố Tuy Hòa, Phú Yên. Chị có mái ấm gia đình, có chồng con, cháu… mãn nguyện với hạnh phúc mình có, chị luôn miệng nhắc câu: “may mắn lắm rồi, hạnh phúc lắm rồi”. Với chế độ hưu của hai ông bà, ngoài trang trải cuộc sống chị thường xuyên tham gia phong trào quyên góp giúp gia đình chính sách nghèo khó. Thăm động viên những đồng đội cùng thời không may mắn bằng mình. Họ hy sinh, bị thương, di chứng chất độc da cam… có người đứa đầu bị dị tật, hi vọng đứa thứ hai nhưng trời không cho, có người đời con chưa sao mà đời cháu mới bị… thuốc men chạy chữa tan gia, bại sản, khổ vô cùng tận… vẫn tay trắng. Chị tâm sự trong nước mắt: - Với đồng đội đã hi sinh giờ chỉ biết đến ngày (27/7) hoặc Tết mình thắp nén hương thành tâm cầu nguyện cho họ được siêu thoát, an lạc ở thế giới bên kia. Cố gắng sống cho đàng hoàng để tâm luôn thanh thản, để mình không hổ thẹn vì đã sống xứng đáng với quá khứ, xứng đáng với công lao của cha anh và đồng đội, để con cháu học tập, trân trọng và biết ơn thế hệ trước đã đổ xương máu để dành lại độc lập, tự do ngày hôm nay./.
Phú Yên, tháng 7 năm 2018
Chị Xuân,người đứng bên trái
………………………………………………………….
Nguyễn Bá Thuyết
Sinh ngày 27/9/1963
Nghề nghiệp: Bộ đội nghỉ hưu
Hội viên Hội văn học Nghệ thuật tỉnh Phú Yên
Thường trú: 67 Nguyễn Văn Cừ, phường 7, thành phố Tuy Hòa, Phú Yên
ĐT: 0944.258.548, Gmail: thuyetminh63@gmail.com