Góp phần xây dựng tuyến đường chiến lược
Tham gia hoạt động cách mạng từ trước Tổng khởi nghĩa tháng 8.1945, Đại tá Đặng Tính đã thể hiện năng lực của một cán bộ quân sự, chính trị xuất sắc, dày dạn kinh nghiệm chỉ đạo xây dựng Đảng và công tác chính trị, chỉ huy chiến đấu. Ngày 24.10.1971, ông lên đường nhận nhiệm vụ Chính ủy Bộ Tư lệnh Trường Sơn, mang theo quyết tâm chiến lược của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương quyết giành thắng lợi quyết định trong năm 1972. Lúc này, đoàn 559 được giao nhiệm vụ bảo đảm yêu cầu tác chiến, đồng thời chuẩn bị tích cực cho cuộc tiến công chiến lược 1972. Quân ủy cũng chỉ đạo thực hiện ngay việc xây dựng tuyến đường Đông Trường Sơn.
|
Đại tá – Chính ủy Đặng Tính tên thật là Đặng Văn Ty, (1920-1973), quê ở thôn Khúc Thủy, Cự Khê, Thanh Oai, Hà Nội. Từ năm 1944-1971, ông tham gia cách mạng và giữ nhiều chức vụ quan trọng ở các cơ quan tỉnh cũng như Trung ương. Từ năm 1971-1973, ông được điều về làm Chính ủy Bộ Tư lệnh Trường Sơn. Chính ủy Đặng Tính đã được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa III và khóa IV. Sau khi hy sinh, ông được Quốc hội và Chính phủ truy tặng Huân chương Quân công hạng Nhất. |
Do được rèn luyện, trưởng thành qua 2 cuộc chiến, với tầm nhìn xa trông rộng lớn, chỉ sau một tháng vào tuyến đường Hồ Chí Minh, Chính ủy Đặng Tính đã viết một bài báo với đầu đề Đường Hồ Chí Minh với thời đại. Bài báo đã đánh giá được vai trò của tuyến đường, cũng như nghiên cứu các hình thức vận tải ở đây để có hướng xây dựng tuyến đường, đảm bảo vận chuyển lương thực, vũ khí cho cuộc kháng chiến chống Mỹ… Từ ngày vào Trường Sơn đến ngày 20.5.1972, ông đã tham gia 3 chiến dịch vận chuyển lớn, đi suốt tuyến Tây Trường Sơn sang Đông Trường Sơn. Không chỉ vậy, ông cùng với Thiếu tướng Hoàng Kiền chỉ huy tác chiến Đường 9 Hạ Lào, giải phóng Phalan, Salavan. Sau đó, cùng Phó Chính ủy Lê Xy, Phó Tư lệnh Phan Khắc Hy trực tiếp chỉ huy các lực lượng Bộ đội Trường Sơn chiến đấu trong trung tâm đánh phá ác liệt của máy bay B52 của địch, để mở đường tránh, tổ chức chỉ huy binh chủng cao xạ chiến đấu bảo vệ vận tải, cầu đường…
Vào đầu năm 1973, để chuẩn bị cho thời cơ mới, Bộ Tư lệnh Trường Sơn phân công cán bộ nắm tình hình toàn tuyến để xây dựng kế hoạch, báo cáo với Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng. Tư lệnh Đồng Sỹ Nguyên đi hướng Đông, Chính ủy Đặng Tính đi về hướng Tây. Trên đường đi, do xe bị trúng mìn của địch, Chính ủy Đặng Tính đã hy sinh. Tuy nhiên, trong chuyến đi ấy, Chính ủy thì đã kịp phổ biến chiến lược quân sự để đối phó với tình hình lúc đó… Tuy thời gian sống và chiến đấu trên tuyến đường Trường Sơn ngắn, nhưng Chính ủy Đặng Tính đã có những đóng góp quan trọng trong việc xây dựng tuyến đường và thắng lợi của Bộ đội Trường Sơn trong giai đoạn chuyển biến rất quan trọng của chiến tranh.
Ghi lại cảm xúc bằng thơ
Không chỉ là một chỉ huy giỏi, Chính ủy Đặng Tính còn là một người anh, người bạn thân thiết của bộ đội Trường Sơn. Những lúc rảnh rỗi, ông cắt tóc, lợp lán cho chiến sỹ, nói chuyện thời sự và đọc thơ cho bộ đội nghe, tìm hiểm tâm tư nguyện vọng của cán bộ chiến sỹ… Vào 559, chỉ trong thời gian ngắn, ông đã đi hầu khắp các đơn vị, binh chủng, đặc biệt là các đơn vị ở gần chiến trường, đơn vị trọng điểm. Ông đến tận nơi các chiến sỹ đang làm nhiệm vụ, hỏi thăm sức khỏe, đời sống, tình hình công việc và gia đình… Trong lòng những bộ đội Trường Sơn hôm nay vẫn còn ghi dấu biết bao kỷ niệm về Chính ủy Đặng Tính trong cuộc sống và chiến đấu.
Sống trong bom đạn và phải đối mặt với gian khổ, hy sinh, nhưng Chính ủy Đặng Tính vẫn biến những cảm xúc của mình thành thơ để tặng chiến sỹ, tặng bạn bè và gửi vợ con nơi hậu phương. Mỗi hiện tượng chiến đấu, một nét vui buồn trong đời sống chiến sỹ Trường Sơn như một chiến sỹ thông tin dũng cảm, cô gái nuôi quân chăm chỉ, đảm đang, đến cả một cây cầu mới bắc qua sông Gianh… đều là tứ cho một bài thơ đẹp của ông. Thiếu tướng Nguyễn An nhớ lại: “Chính ủy Đặng Tính có tâm hồn nhạy cảm của một nhà thơ, nhưng anh khiêm tốn chỉ nhận mình là “lều thơ”, “lán thơ”, chứ chưa được gọi là nhà”.
Trong cuộc đời hoạt động cách mạng, ngoài những chiến công, Chính ủy Đặng Tính còn để lại gần 100 bài thơ viết về cuộc sống và chiến đấu của bộ đội Trường Sơn…
Là một chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, gương mẫu, yêu thương đồng đội, đồng thời là người “say thơ”, hình ảnh Chính ủy Đặng Tính với nụ cười rạng rỡ vẫn còn in đậm trong lòng các cán bộ và chiến sỹ Trường Sơn hôm nay.