Thứ trưởng Y tế nêu cơ sở để TP.HCM kiểm soát dịch trước ngày 15/9

Bên lề họp báo Chính phủ chiều tối 11/8, Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn trao đổi thêm một số thông tin về việc kiểm soát dịch và tình hình tiêm, sản xuất vắc xin phòng Covid-19.

Từng bước xanh hóa vùng đỏ và vùng vàng

Trong Nghị quyết 86, Chính phủ có yêu cầu TP.HCM phấn đấu kiểm soát được dịch bệnh trước ngày 15/9; Bình Dương, Long An, Đồng Nai phấn đấu kiểm soát được dịch bệnh trước ngày 1/9. Các tỉnh, thành phố khác phấn đấu kiểm soát được dịch bệnh trước ngày 25/8. Với tình hình dịch bệnh như hiện nay, Bộ Y tế có thể nói rõ hơn về cơ sở để đưa ra các mốc thời gian như vậy?

Đây là Nghị quyết của Chính phủ dựa trên đề xuất của Bộ Y tế. Chúng tôi đề xuất dựa trên tình hình hiện tại về tỷ lệ mắc cũng như đáp ứng cho công tác phòng, chống dịch của các tỉnh, thành với sự hỗ trợ của toàn bộ hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương và sự hỗ trợ của Bộ Y tế, Ban chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh.

Chúng tôi được biết, hiện tại một số tỉnh, thành, đặc biệt là TP.HCM, tỷ lệ mắc đang có xu hướng đi ngang; hy vọng rằng TP.HCM sẽ kiểm soát dịch tốt hơn, đặc biệt là thực sự nghiêm Chỉ thị 16 của Thủ tướng với những vùng đỏ, bảo vệ chắc những vùng xanh.

Đối với vùng vàng, vùng đỏ, phải có chiến lược xét nghiệm phù hợp, khi nào thì dùng test nhanh, khi nào dùng xét nghiệm PCR để chúng ta có thể nhanh nhất, hợp lý nhất nhấc F0 ra khỏi cộng đồng và từng bước xanh hóa vùng đỏ và vùng vàng; kết hợp với đáp ứng chăm sóc, điều trị, cấp cứu bệnh nhân các tầng 1 đến 3.

Tôi nhấn mạnh, chúng ta phải làm sao phân tầng đúng và chuyển viện đúng để hạn chế tối đa việc quá tải trên tầng 3, đồng thời hạn chế tối đa ca tử vong.

Bộ Y tế đã cử tới trên 11.000 cán bộ, nhân viên, sinh viên, học sinh ngành y, dược hỗ trợ cho TP.HCM cùng nhiều lực lượng xung phong và các tổ chức từ thiện. Trong các công tác phòng, chống dịch, TP.HCM không đơn độc mà có sự hỗ trợ của cả nước. 

Chúng tôi hy vọng rằng cùng với sự vào cuộc quyết liệt và ý thức của người dân cũng tốt hơn, thực hiện nghiêm hơn Chỉ thị 16 thì hy vọng tình hình tại TP.HCM và các tỉnh phía Nam sẽ được ổn định, dịch bệnh được dập trong thời gian sớm nhất.

TP.HCM khẳng định, mỗi ngày có thể tiêm được hàng trăm nghìn liều vắc xin và có thể bao phủ cho người từ 18 tuổi trở lên. Vậy tới đây, việc phân bổ vắc xin cho TP.HCM được thực hiện như thế nào để đảm bảo được mục tiêu này?

Theo nguyên tắc phân bổ vắc xin, chúng tôi phân bổ dựa trên tình hình mắc bệnh của từng địa phương. Chúng ta cũng biết hiện tại, TP.HCM là nơi có số lượng mắc cũng như tỷ lệ mắc cao nhất nước. Vì vậy, đương nhiên TP sẽ được ưu tiên phân bổ vắc xin nhiều nhất.

Thứ trưởng Y tế Trần Văn Thuấn trao đổi bên lề họp báo Chính phủ

Kế đến, chúng tôi phân bổ vắc xin dựa vào các tiêu chí khác. Ví dụ theo dân số, tỉnh, thành phố có nhiều khu công nghiệp.... Chúng tôi cố gắng hài hòa nhất và rất mong sớm có đủ vắc xin để đỡ áp lực trong việc phân bổ.

Cuối năm 2021, đầu năm 2022 hoàn toàn có thể tự chủ vắc xin

Mới đây, Thủ tướng đã chỉ đạo về việc rút gọn quy trình để cấp phép cho vắc xin Nanocovax. Có thông tin là có khả năng đến quý IV năm nay, chúng ta có thể hoàn tất việc cấp phép để đưa vào sử dụng?

Chúng tôi cho rằng cơ chế đó hoàn toàn hợp lý và là một trong những nội dung trong Nghị quyết 86 của Thủ tướng Chính phủ.

Theo đó, vắc xin và thuốc ở giai đoạn 3, tức là ở thời điểm chúng ta chưa hoàn tất thử nghiệm lâm sàng, nếu thấy hiệu quả và đặc biệt thấy tính sinh miễn dịch cao và tốt thì sẽ được xem xét cấp phép dựa trên ý kiến tư vấn, đề xuất của Hội đồng đạo đức quốc gia và Hội đồng cấp phép thuốc, sinh phẩm và vắc xin quốc gia.

Hiện tại, chúng ta có một số nhà sản xuất, nghiên cứu trong nước cũng như đang nhận chuyển giao từ nước ngoài. Trước hết, chúng ta cần phải quay lại thời điểm tháng 4/2020, Việt Nam là 1 trong 4 nước đầu tiên thành công phân lập virus. Đây là tiền đề hết sức quan trọng cho các cơ sở nghiên cứu phát triển vắc xin. Hiện tại sớm nhất có Nanogen, ngày 7/8 vừa qua chúng tôi đã xin phép Hội đồng Đạo đức nghiệm thu pha 1 và giữa pha 2. Qua đó thì thấy vắc xin bước đầu thể hiện được an toàn và có sinh miễn dịch cũng tương đối.

Đường phố TP.HCM trong những ngày giãn cách. Ảnh: Thanh Tùng

Sau đó nhờ kết quả của pha 1 và nửa pha 2 thì Hội đồng cho phép tiếp tục thực hiện pha 3. Chúng tôi cho phép gối đầu để làm sao chúng ta nhanh nhất hoàn thiện vắc xin.

Ví dụ chưa xong pha 1 mà giữa pha 1 thấy ổn thì chúng ta cho chuyển sang pha 2 luôn. Hội đồng cho phép khi đánh giá giữa pha 2 thấy tốt, ổn, cho chuyển sang pha 3 với tinh thần nghiên cứu khẩn trương, nhanh chóng nhưng phải đảm bảo tính khoa học, chặt chẽ để làm sao chúng ta sớm có vắc xin an toàn và hiệu quả.

Kế đến, chúng ta có Công ty Trung tâm sản xuất vắc xin và sinh phẩm Nha Trang đã hoàn tất pha 1 và bắt đầu sang pha 2. Chúng tôi dự kiến trong năm 2021, vắc xin này sẽ hoàn tất pha 2 và pha 3. Tương tự như vậy, Nanocovax sẽ hoàn tất trong thời gian sớm nhất. Chúng tôi cho rằng, có thể sang cuối tuần tới, khi có kết quả giữa kỳ pha 3 thì sẽ tiếp tục họp Hội đồng đạo đức, Hội đồng cấp phép. Nếu kết quả tốt, an toàn, có tính sinh miễn dịch cao, bước đầu đánh giá được hiệu quả bảo vệ sẽ dự kiến đề xuất cấp phép trong tình trạng khẩn cấp.

Bên cạnh đó, một số nhà sản xuất, một số tập đoàn, công ty đã kết nối để làm sao nhận chuyển giao công nghệ từ nước ngoài. Dự kiến vào ngày 15/8, chúng tôi bắt thử nghiệm lâm sàng vắc xin kết hợp với Mỹ. Nếu kết quả thuận lợi thì cuối năm 2021 sẽ xong.

Tương tự như vậy, chúng ta có hợp tác với Nhật Bản và dự kiến tháng tới theo chỉ đạo của Thủ tướng sẽ hợp tác với Cuba trong Luật Thương mại và chuyển giao công nghệ. Chúng tôi đang tiếp tục bàn với nhiều đối tác, bao gồm cả Đức và cả Tây Ban Nha với mục đích làm sao để có vắc xin nhiều nhất, nhanh nhất có thể.

Chúng tôi cho rằng chắc chắn cuối năm 2021, đầu năm 2022 chúng ta hoàn toàn có đủ khả năng để tự chủ vắc xin.