Nhiều người từng bị chuột rút đột ngột ở chân khi đang ngủ. Nếu tình trạng này thỉnh thoảng mới diễn ra, chúng ta không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu nó xảy đến thường xuyên thì rất cần lưu tâm.
Chuột rút không phải là tình trạng co rút của các cơ trong cơ thể, mà là những cơn đau dữ dội sau khi cơ co lại nhưng không thể thả lỏng. Về lâm sàng, hiện tượng này được gọi là co cứng cơ, tức là cơ đột ngột co bóp mạnh không kiểm soát được, khi co đến mức nhất định, cơ thể sẽ thấy đau rõ rệt, khi co cơ thì cơ ở vùng bị đau rất cứng.
Nhiều người cho rằng bị chuột rút khi ngủ là biểu hiện của việc thiếu canxi. Tuy nhiên có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này chứ không hẳn là vì thiếu canxi.
(Ảnh minh họa)
Chân bị chuột rút đột ngột khi đang ngủ có phải là do thiếu canxi?
Có hai nguyên nhân dẫn đến co cứng cơ, một là do sinh lý và hai là do bệnh lý.
1. Sinh lý
Nếu là co cứng cơ sinh lý thì không cần quá lo lắng, vì đây là hiện tượng sinh lý bình thường, ví dụ trời lạnh sẽ kích thích sự co bóp của mạch máu, từ đó gây ra hiện tượng chuột rút ở chân.
Khi vận động, axit lactic chuyển hóa tại chỗ cũng có thể tăng lên, gây ra chuột rút. Ví dụ, một số người do làm việc quá sức có thể bị chuột rút ở chân.
2. Bệnh lý
Nếu là co cứng cơ bệnh lý thì sẽ ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống. Co cứng cơ bệnh lý là do não bị thiếu oxy vì những nguyên nhân như rối loạn phát triển bẩm sinh, quá trình chuyển hóa bất thường, thiếu oxy chu kỳ sinh, hệ thần kinh nhạy cảm.
Chuột rút sinh lý có thể thuyên giảm khi bổ sung canxi, nhưng chuột rút bệnh lý phải tìm nguyên nhân cụ thể, không nên tùy tiện bổ sung canxi vì sẽ không khiến tình trạng thuyên giảm.
Chuột rút có nhiều nguyên nhân khác nhau (Ảnh minh họa)
Ba nguyên nhân bệnh lý khiến chân bị chuột rút
1. Tắc nghẽn động mạch chi dưới
Tắc động mạch chi dưới tức là các mạch máu chi dưới bị tắc nghẽn dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ và thiếu oxy ở các chi, để giải tỏa tình trạng này thì các cơ sẽ cố gắng co lại, làm tăng tốc độ lưu thông của mạch máu chi dưới.
Khi cơ thường xuyên bị co lại, có thể dẫn tới bị chuột rút. Những người mắc các bệnh mãn tính như cao huyết áp, tiểu đường,… nếu thường xuyên bị chuột rút thì nên đến bệnh viện kiểm tra mạch máu để tránh gây tổn thương nặng hơn cho cơ thể.
2. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Trong cuộc sống, không ít người mắc phải căn bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng ở những mức độ khác nhau. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thoát vị đĩa đệm như vận động, lái xe, tuổi tác, thường xuyên ngồi trước máy tính...
Nếu các dây thần kinh liên quan ở người bệnh bị kích thích, sẽ gây đau thắt lưng và chi dưới. Nếu dây thần kinh ở chân bị kích thích, sẽ khiến các cơ ở trạng thái căng thẳng, từ đó gây ra chứng chuột rút.
3. Bệnh gan
Y học cổ truyền cho rằng gan là cơ quan kiểm soát gân cốt, gan cũng chịu trách nhiệm tổng hợp một số protein trong cơ thể. Người mắc bệnh gan rất dễ bị thiếu các chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình tổng hợp protein, ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của dây thần kinh vận động.
Gan cũng là cơ quan giải độc trong cơ thể, nếu gan bị bệnh thì cơ thể sẽ tích tụ chất độc, từ đó gây ra hiện tượng chuột rút, vì vậy, chân bị chuột rút đột ngột khi ngủ cũng có thể là biểu hiện của bệnh gan.
Những căn bệnh trên có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng chuột rút ở chân, vì vậy nên lưu tâm và điều trị bệnh kịp thời, việc bổ sung canxi một cách tùy tiện không thể giải quyết được căn nguyên của vấn đề.
(Ảnh minh họa)
Những việc nên làm khi chân bị chuột rút
Khi chân bị chuột rút, có thể áp dụng một số phương pháp sau để giảm bớt cảm giác khó chịu:
1. Xả bằng nước nóng: Khi chân bị chuột rút, hãy cố gắng đi vào nhà vệ sinh, bật vòi nước, điều chỉnh nhiệt độ nước, sau đó xả nước lên vùng bị chuột rút trong khoảng 5 phút. Cách làm này có thể làm dịu cơn đau do chuột rút gây ra.
2. Duỗi thẳng khớp gối, sau đó chủ động nâng mu bàn chân lên: Khi bị chuột rút, không được gập chân, nếu không sẽ rất đau, tốt nhất hãy duỗi thẳng chân hết mức có thể để các ngón chân quay mặt về hướng đầu của bạn trong khoảng 15 giây, có thể làm giảm cơn đau co thắt cấp tính.
Tình trạng chân bị chuột rút chân có liên quan đến thói quen sinh hoạt, vì thế cần tránh những việc làm sau:
- Tránh ngồi lâu một chỗ, nếu không sẽ khiến việc vận chuyển máu của chi dưới gặp khó khăn, từ đó dẫn đến chuột rút do thiếu oxy, thiếu máu cục bộ.
- Khởi động trước khi tập luyện và bổ sung nước sau khi tập xong để tránh mất nước, khiến mất cân bằng điện giải và chuột rút.
- Giữ ấm cơ thể cẩn thận để tránh bị cơn lạnh kích thích làm co mạch, lâu dần gây ra tình trạng chuột rút.
LAN HƯƠNG(Nguồn: Toutiao.com)
(Phạm Sinh sưu tầm)