Theo bác sĩ sản phụ khoa Lê Thị Kim Dung, ngày xưa các cụ có câu "nam nữ thụ thụ bất thân", mục đích để đợi các thiếu nữ tương đối trưởng thành rồi mới lấy chồng, quan hệ tình dục. Đồng thời cũng có câu "nữ thập tam, nam thập lục" là để chỉ tuổi dậy thì. Ngày nay, trẻ có thể dậy thì sớm hơn nhưng dù vậy ở độ tuổi 13 trẻ vẫn chưa phát triển hoàn thiện về thể chất cũng như chưa có sự chuẩn bị về tâm lý, kiến thức tình dục còn hạn chế. Khi đó việc quan hệ tình dục sớm có thể dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.
Trường hợp bé gái ở Bắc Giang sinh con khi 13 tuổi là mang thai ngoài ý muốn, sinh con khi còn quá trẻ.
Việc quan hệ tình dục quá sớm có thể dẫn đến mang thai ngoài ý muốn, phá thai bừa bãi ở tuổi vị thành niên, phá thai không an toàn mà hệ lụy có thể dẫn đến hiếm muộn, vô sinh và tăng nguy cơ tử vong.
Bên cạnh đó là nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (trong đó có cả căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS), viêm nhiễm bộ phận sinh dục, dẫn đến vô sinh ở cả nam lẫn nữ.
Mang thai, sinh con ở tuổi vị thành niên ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe, tâm sinh lý của trẻ (Ảnh minh họa: Shutter stock).
Chuyên gia giáo dục - Tiến sĩ Vũ Thu Hương cũng đánh giá, trong suốt cả quá trình trẻ mang bầu, gia đình, nhà trường đều không hề biết, cho thấy người lớn đã không có sự quan tâm đến con trẻ một cách nghiêm túc. Trong khi đứa trẻ còn quá nhỏ, không hiểu gì, kiến thức bằng không.
"Việc sinh con ở tuổi 13 ảnh hưởng rất nhiều đến tương lai của trẻ. 13 tuổi là cái tuổi trẻ chưa biết gì mà đã phải nuôi con, dạy con, nhiều khi không biết cách chăm sóc đúng có thể làm hại con. Bản thân đứa trẻ cũng chịu ảnh hưởng tâm lý nặng nề, căng thẳng, thậm chí bị bạn bè dị nghị, cười cợt, trêu chọc", TS Hương cho biết.
Kết quả điều tra gần đây của Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới cho thấy tỷ lệ quan hệ tình dục trong học sinh giảm nhẹ nhưng tỷ lệ quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi lại tăng gấp 2 lần trong 6 năm từ 1,45% (năm 2013) lên 3,51% vào năm 2019.
Thống kê của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam cũng cho thấy, trung bình mỗi năm cả nước có khoảng 300.000 ca nạo hút thai ở tuổi 15 - 19, trong đó 60 - 70% là học sinh, sinh viên. Mặc dù tỷ lệ phá thai ở Việt Nam trong 10 năm gần đây giảm, nhưng tỷ lệ nạo phá thai ở trẻ vị thành niên, thanh niên lại có dấu hiệu gia tăng, chiếm 20% các trường hợp nạo phá thai.
Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc, mang thai ở tuổi vị thành niên không chỉ đơn thuần là một vấn đề về sức khỏe. Điều này còn làm mất đi nhiều tiềm năng ở các em gái, rút ngắn cơ hội học hành, tước bỏ và hạn chế sự lựa chọn của các em trong cuộc sống.
Cần "vẽ đường cho hươu chạy" để an toàn
Các chuyên gia cho rằng chúng ta cần nhìn nhận nghiêm túc vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ. TS Hương cho rằng câu chuyện ở Bắc Giang chính là hậu quả của việc không giáo dục giới tính từ bé. Trẻ không biết dậy thì là gì, cơ thể sẽ phát triển như thế nào, những gì sẽ xảy đến sau quá trình dậy thì.
(Ảnh minh họa: Okpolicy)
"Nhiều khi chính người lớn không chịu hiểu trẻ con khi đã dậy thì là đã có nhu cầu tình dục như người lớn, chứ không phải chờ đến khi lớn hiểu biết mới có. Đó là nhu cầu sinh học bình thường. Cái hay nhất của loài người là có thể sử dụng lý trí để giải quyết vấn đề. Chúng ta cần giáo dục con biết sau dậy thì sẽ như thế nào, có cảm giác gì và điều khiển cảm giác đó như thế nào, nếu không thì hậu quả sẽ ra sao…", TS Hương nói.
Hiện nay thực tế, người lớn đang làm nghèo nàn cuộc sống của trẻ. Trẻ không tham gia làm các công việc nhà, không tham gia các hoạt động trong khu phố, không đến thư viện mà chỉ tập trung học. Thậm chí, trẻ chỉ có bạn trên lớp, bạn trên mạng, không có bạn ở khu phố, bạn ngoài đời. Khi cuộc sống nghèo nàn, trẻ nhận thấy cuộc sống nhàm chán thì đi khám phá các thứ linh tinh và khi không có gì khám phá thì chúng tự khám phá nhau.
Chung quan điểm, BS Dung cho rằng phải dạy trẻ các kiến thức về giới tính, quan hệ tình dục sớm thì hậu quả như thế…, làm thế nào để an toàn nếu xảy ra quan hệ, chứ không phải cấm vì cấm cũng không được. Hiện nay sự lựa chọn tốt nhất là bao cao su, vừa giúp tránh thai vừa giúp phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Và trên hết, nếu đã lỡ sau đó có vấn đề gì về sức khỏe như mang thai ngoài ý muốn hay mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục thì cần đến các sở uy tín để đảm bảo an toàn.
"Trước chúng tôi vẫn hay khuyên là không nên quan hệ tình dục trước tuổi 20 đối với nam và trước 18 tuổi đối với nữ. Thế nhưng bây giờ để chọn bao nhiêu tuổi nên quan hệ tình dục thì rất khó, vì đưa ra cũng không thực hiện được. Và để giải quyết bài toán này chính là giáo dục giới tính cho trẻ", BS Dung nói.
Danh Bình ST từ Dantri