Trung Quốc phản ứng mạnh khi Mỹ bác yêu sách ở Biển Đông

Trung Quốc nói giải quyết tranh chấp qua đàm phán

Ít giờ sau khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nêu quan điểm của Mỹ về Biển Đông, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ hôm nay ra thông báo khẳng định: Trong khi kiên quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, quyền và lợi ích hàng hải, Trung Quốc luôn theo đuổi giải quyết tranh chấp qua đàm phán, đối thoại với các bên liên quan trực tiếp, xử lý khác biệt thông qua quy tắc và cơ chế, hướng đến hợp tác cùng thắng, đôi bên cùng có lợi.

Trung Quốc tập trận quy mô lớn trên Biển Đông. Ảnh: Naval Today

Thông báo cho rằng: “Không phải là nước liên quan trực tiếp đến tranh chấp ở Biển Đông, nhưng Mỹ luôn can thiệp vào vấn đề này. Dưới vỏ bọc duy trì ổn định, Mỹ đang tìm cách phô diễn sức mạnh, khuấy động căng thẳng và kích thích đối đầu tại khu vực”.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ kêu gọi Washington cần tôn trọng các cam kết về trung lập trong vấn đề chủ quyền lãnh thổ, tôn trọng nỗ lực của các nước trong khu vực vì hòa bình, ổn định ở Biển Đông và chấm dứt ngay ý định làm gián đoạn hòa bình, gây mất ổn định tại khu vực.

Thay thế luật pháp quốc tế bằng ‘chân lý thuộc về kẻ mạnh’

Tuyên bố của phía Trung Quốc được đưa ra ngay sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố của Ngoại trưởng Pompeo về lập trường của Mỹ ở Biển Đông trong văn bản đăng rạng sáng nay (giờ Việt Nam). Ông Pompeo nêu rõ:

Hoa Kỳ bảo vệ một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Hôm nay chúng tôi tăng cường chính sách của Hoa Kỳ tại một vùng có tranh chấp, có ý nghĩa sống còn tại khu vực đó - Biển Đông. Chúng tôi tuyên bố: Các yêu sách của Bắc Kinh đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi tại hầu hết Biển Đông, cũng như chiến dịch bắt nạt để kiểm soát các nguồn tài nguyên đó, là hoàn toàn bất hợp pháp.

Tại Biển Đông, chúng tôi mong muốn gìn giữ hòa bình và ổn định, duy trì tự do trên biển theo cách nhất quán với luật pháp quốc tế, duy trì dòng chảy thương mại không bị cản trở, và chống lại bất cứ nỗ lực nào nhằm sử dụng cưỡng ép hoặc vũ lực để giải quyết tranh chấp. Đây là những lợi ích sâu sắc và trường tồn mà chúng tôi chia sẻ với nhiều đồng minh và đối tác của mình, những người từ lâu ủng hộ một trật tự thế giới dựa trên luật lệ.

Những lợi ích chung này đã gặp phải sự đe dọa chưa từng thấy từ Trung Quốc. Trung Quốc sử dụng sự hăm dọa nhằm làm suy yếu quyền chủ quyền của các quốc gia ven biển ở Đông Nam Á, bắt nạt họ trong vấn đề tài nguyên ngoài khơi, khẳng định sự thống trị đơn phương và thay thế luật pháp quốc tế bằng “chân lý thuộc về kẻ mạnh”.

Tàu sân bay Mỹ ở Biển Đông. Ảnh: AP

Thế giới không cho phép Trung Quốc coi Biển Đông như đế chế hàng hải riêng

Ngoại trưởng Mỹ đưa ra lập trường của Hoa Kỳ về các yêu sách hàng hải của Trung Quốc tại Biển Đông. Đó là:

Trung Quốc không thể khẳng định một cách hợp pháp một yêu sách hàng hải - bao gồm bất cứ vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) nào từ Bãi Scarborough mà Tòa Trọng tài đã phán quyết là nằm trong EEZ hoặc thềm lục địa của Philippines. Hành động quấy rối của Bắc Kinh đối với các hoạt động đánh bắt cá và phát triển năng lượng ngoài khơi của Philippines trong các khu vực đó, cũng như bất cứ hành động đơn phương nào của Trung Quốc nhằm khai thác các nguồn tài nguyên này, là bất hợp pháp.

Hoa Kỳ bác bỏ bất kỳ yêu sách hàng hải nào của Trung Quốc đối với các vùng biển xung quanh Bãi Tư Chính (ngoài khơi Việt Nam), Cụm bãi Luconia (ngoài khơi Malaysia), vùng biển thuộc EEZ của Brunei và Natuna Besar (ngoài khơi Indonesia). Bất cứ hành động nào của Trung Quốc nhằm quấy rối hoạt động đánh bắt cá hay phát triển dầu khí của các quốc gia khác trong những vùng biển này - hay đơn phương thực hiện các hành động đó - đều là bất hợp pháp.
Trung Quốc không có yêu sách lãnh thổ hay hàng hải hợp pháp nào đối với (hay bắt nguồn từ) Bãi ngầm James, một cấu trúc chìm hoàn toàn cách Malaysia chỉ 50 hải lý và cách bờ biển Trung Quốc khoảng 1.000 hải lý. Bãi ngầm James thường được nhắc đến trong hoạt động tuyên truyền của Trung Quốc là "lãnh thổ cực nam của Trung Quốc". Luật pháp quốc tế rất rõ ràng: một cấu trúc dưới nước như Bãi ngầm James không thể được bất cứ quốc gia nào tuyên bố chủ quyền và không thể tạo ra các vùng hàng hải.

Ông Pompeo nêu rõ, thế giới sẽ không cho phép Trung Quốc coi Biển Đông như đế chế hàng hải của riêng mình. Hoa Kỳ ủng hộ các đồng minh và đối tác tại Đông Nam Á trong việc bảo vệ quyền chủ quyền đối với các nguồn tài nguyên ngoài khơi, thống nhất với các quyền và nghĩa vụ của họ theo luật pháp quốc tế.

“Chúng tôi ủng hộ cộng đồng quốc tế trong việc bảo vệ tự do trên biển và tôn trọng chủ quyền, và bác bỏ bất cứ đòi hỏi nào nhằm áp đặt “chân lý thuộc về kẻ mạnh” ở Biển Đông hoặc ở khu vực rộng lớn hơn”, Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố.

( C. H sưu tầm)