(Kỷ niệm 50 năm chiến thắng Hàm Rồng)

      Hàm Rồng một bản anh hùng ca !

     Cách đây vừa tròn 50 năm, chỉ trong 2 ngày 3 - 4/4/1965, lưới lửa phòng không của quân dân Nam Ngạn - Hàm Rồng (Thanh Hóa) đã thiêu rụi 47 máy bay hiện đại của Mỹ, lập nên chiến công vô cùng hiển hách. 50 năm đã qua, cầu Hàm Rồng, cây cầu thép biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, giờ đây vẫn duyên dáng nối đôi bờ sông Mã cho những chuyến tàu ra Bắc vào Nam. Năm 1965, khi quyết định mở cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân ra miền Bắc, giới quân sự Mỹ đã coi cầu Hàm Rồng là "điểm tấn công lý tưởng" nhằm cắt đứt tuyến đường giao thông huyết mạch chi viện của miền Bắc cho chiến trường miền Nam. Vì vậy chỉ trong 2 ngày 3 - 4/4/1965, Mỹ đã huy động tới 454 lượt máy bay ném hàng nghìn tấn bom xuống mảnh đất nhỏ bé chưa đầy 1 km2 này. Và, trận đánh trả máy bay Mỹ diễn ra trong 2 ngày ấy trở thành dấu son chói lọi trong hành trình hàng nghìn ngày chống trả không lực Hoa Kỳ của cả dân tộc Việt Nam.  Sáng 3/4/1965, bầu trời Hàm Rồng trong xanh dưới cái nắng đầu hè vàng rực. Từng đoàn xe quân sự được ngụy trang hối hả nối đuôi nhau qua cầu nhằm hướng chiến trường thẳng tiến. Đúng 13 giờ, còi báo động vang lên dồn dập, bầu trời và mặt đất trong phút chốc bỗng rung chuyển bởi hàng trăm máy bay phản lực Hoa Kỳ kéo vào oanh tạc cầu Hàm Rồng. Lần đầu tiên trong lịch sử chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam, Mỹ đã huy động một số lượng lớn máy bay hiện đại và bom đạn có sức công phá lớn nhất vào một mục tiêu nhỏ hẹp đến như vậy. Trước đó chỉ mấy giờ đồng hồ, máy bay Mỹ đã mở cuộc tấn công ồ ạt vào cầu Đò Lèn (Hà Trung) cũng trên Quốc lộ 1A cách cầu Hàm Rồng không xa, hy vọng cắt đứt đường tiếp tế của ta trước khi đánh Hàm Rồng, thực hiện ý đồ phân tán lực lượng và cô lập Hàm Rồng để tấn công dứt điểm. Địch tưởng rằng với vũ khí hiện đại, trận phủ đầu này có thể đè bẹp sự phản kháng của chúng ta, nhưng chúng đã nhầm, những "con ma thần sấm" đã bị lưới lửa phòng không nhiều tầng nhiều lớp của quân dân vùng Đò Lèn đánh trả quyết liệt, tiêu diệt ngay 5 máy bay. Bị thất bại nặng nề, ngày hôm sau (4/4), Mỹ đã huy động hàng trăm chiếc máy bay hiện đại nhất lúc bấy giờ, điên cuồng trút hàng nghìn tấn bom đạn xuống Hàm Rồng và vùng phụ cận. Cùng tham gia đánh máy bay Mỹ trong trận này còn có hai tàu chiến của bộ đội hải quân và các biên đội MIC 17 của không quân ta. Sự phối hợp nhịp nhàng, hiệu quả của các lực lượng chiến đấu đã tạo nên "trận đồ bát quái" vây chặt lũ giặc trời. Đến 17 giờ, trận chiến đấu vô cùng ác liệt đã kết thúc. Quân dân Nam Ngạn- Hàm Rồng đã bắn rơi 30 máy bay giặc Mỹ. Tổng cộng trong 2 ngày, 47 máy bay của Mỹ bị bắn rơi
      Trong chiến thắng vang dội ngày 3 -4/4/1965 và chiến công bắn rơi 117 máy bay Mỹ sau hàng nghìn ngày đêm chiến đấu bảo vệ cầu của quân dân Nam Ngạn, Hàm Rồng, Yên Vực, có sự đóng góp to lớn của lực lượng dân quân tự vệ và nhân dân địa phương. Tiêu biểu như tấm gương chiến đấu, hy sinh anh dũng của trung đội trưởng trung đội dân quân xếp dỡ Hàm Rồng Đỗ Khắc Cảu. Mặc vết thương máu loang đỏ áo, anh vẫn chỉ huy đồng đội chuyển đạn cho các chiến sĩ pháo cao xạ bắn máy bay. Nữ đội viên tự vệ Ngô Thị Dung, bất chấp máy bay giặc bổ nhào cắt bom vẫn xông lên ụ pháo, hy sinh trong tư thế đang tiếp đạn cho đồng đội. Nữ dân quân Ngô Thị Sáu, ba lần bị thương vẫn không rời trận địa cho đến lúc hy sinh... Ngoài ra, còn có nhiều người con quê hương Nam Ngạn - Hàm Rồng đã trực tiếp chiến đấu, lập công như nữ dân quân Ngô Thị Tuyển, đã vác mỗi lần hai hòm đạn pháo nặng 98 kg, băng mình trong lửa đạn để tiếp đạn cho bộ đội; Đội trưởng dân quân Nam Ngạn Nguyễn Thị Hằng xông pha bom đạn chỉ huy đơn vị, vừa trực tiếp chiến đấu vừa chi viện lực lượng kịp thời cho các khẩu đội phòng không và bộ đội hải quân... Góp phần vào chiến thắng Nam Ngạn - Hàm Rồng còn có hàng nghìn người dân, các cụ ông, cụ bà cao tuổi sẵn sàng làm tất cả để giúp đỡ, hỗ trợ lực lượng chiến đấu. Chiến thắng 3 – 4/4/1965 là trận kết hợp lực lượng phong phú nhất, tiêu biểu nhất: Cả thuỷ, lục, không quân, cả bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương, công an vũ trang, dân quân tự vệ, cả công, nông, binh, cả già, trẻ, trai, gái, cả tăng ni, cả làng ra trận, cả nhà ra trận. Mỗi ngành của tỉnh, huyện đều có sự đóng góp rất lớn sức người, sức của. Đó là những hình ảnh nổi bật trong bức tranh sinh động toàn dân đánh giặc cứu nước.  Tối 9/4/1965, Bộ tư lệnh quân khu 3 trao cờ “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược” của Chủ Tịch Hồ Chí Minh cho quân dân tỉnh Thanh Hoá. Trao tặng 25 huân chương cho các đơn vị và cá nhân lập
được nhiều chiến công. Chiến tranh đã lùi xa, những cánh đồng dày đặc hố bom, đạn năm xưa nay đã biếc xanh một màu no đủ. Những ngôi nhà cháy đen, đổ sập được thay thế bằng những ngôi nhà hai, ba tầng, những nhà máy, công xưởng được dựng xây, cuộc sống đã hồi sinh từ bàn tay lao động cần cù của người dân nơi đây. Và cây cầu Hàm Rồng vẫn sừng sững hiên ngang nối đôi bờ sông Mã như một minh chứng hùng hồn cho ý chí quật cường của người dân Hàm Rồng - Nam Ngạn nói riêng và người dân Thanh Hóa nói chung. Đến Hàm Rồng - Nam Ngạn hôm nay, du khách không chỉ tận mắt chứng kiến những chiến công hiển hách của quá khứ mà còn tận hưởng những giá trị văn hóa được tích tụ từ ngàn đời với nét văn hóa Đông Sơn rực rỡ ngay cạnh cầu Hàm Rồng./

Bùi Hoằng

___________________________

BùiVănHoằng
Hà Bình-Hà Trung-Thanh Hóa

Email:  hoang1592@gmail.com