Hồ Văn Chi cảm dịch “ĐOAN NGỌ NHẬT”
của Nguyễn Trãi.
端午日
天中共喜值佳辰,
酒泛菖蒲節物新。
進帖當年思永叔,
沉湘底事嘆靈均。
闢邪不用絲纏臂,
隨俗聊為艾結人。
願把蘭湯分四海,
從今澡雪舊污民。
Phiên âm:
ĐOAN NGỌ NHẬT
Thiên trung cộng hỉ trị giai thần,
Tửu phiếm xương bồ tiết vật tân.
Tấn thiếp đương niên tư Vĩnh Thúc,
Trầm Tương để sự thán Linh Quân.
Tịch tà bất dụng ty triền tý,
Tuỳ tục liêu vi ngải kết nhân.
Nguyện bả lan thang phân tứ hải,
Tòng kim tháo tuyết cựu ô dân.
Dịch thơ:
TẾT ĐOAN NGỌ
Cùng vui tiết đẹp giữa trưa này
Rượu mới Xương Bồ uống thật say
Vĩnh Thúc dâng thư lòng trực tỏ
Linh Quân trẫm nước nỗi oan bày
Tay không buộc chỉ trừ tà vậy
Ngải kết thành người giữ tục đây
Tưới nước lan thơm đều bốn biển
Vì dân, bụi bẩn tẩy từ rày
22/6/2023 (ngày 5/5 Quý Mão)
Hồ Văn Chi, cảm dịch,
Dịch nghĩa (tham khảo)
Giữa trưa cùng vui gặp ngày đẹp trời
Rượu xương bồ là món mới ngày tết
Nhớ năm ấy Vĩnh Thức đệ sớ
Việc trầm mình dưới sông Tương đáng than cho Linh Quân
Không dùng tơ ràng ở cánh tay để trừ tà
Theo phong tục tạm kết cây ngải bện thành hình nhân
Nguyện mang nước thang lan chia khắp bốn bể
Từ nay rửa sạch cái dơ bẩn cũ cho dân.
---------------------------------------------
(*): Đoan ngọ (còn gọi là đoan dương, đoan ngũ, trùng ngũ hay trùng ngọ) tức ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch, năm 290 trước Tây lịch, Khuất Nguyên, tự là Linh Quân, làm đến chức Tả đồ đời Sở Hoài Vương (Trung Quốc), vì hai lần bị gièm pha do ghen tài nên tự vẫn ở sông Mịch La (tức sông Tương). Về sau dân nước Sở cứ đến ngày ấy tổ chức đua thuyền, ngụ ý để vớt thi hài Khuất Nguyên.